„Proszę, tylko 10 złotych,” błagał chłopiec, prosząc o wypastowanie butów prezesa. „Proszę, tylko 10 złotych,” powtarzał, gdy wyjaśnił, iż to dla chorej mamy
Marek Kowalski nie był człowiekiem, którego łatwo można było oderwać od spraw. Jego dni biegły z precyzją szwajcarskiego zegarka: spotkania, przejęcia, biura z marmuru wypełnione sztucznym śmiechem i drogą kawą. Tamtego mroźnego poranka schronił się w swojej ulubionej kawiarni, by przed ważnym zebraniem przejrzeć maile.
Nie zauważył chłopca od razu dopiero gdy mały cień pojawił się przy jego lśniących czarnych butach.
Przepraszam, panie odezwał się cichy głosik, ledwo słyszalny przez wiatr i padający śnieg. Marek uniósł wzrok znad telefonu, zirytowany, i zobaczył chłopca może ośmioletniego, ubranego w za duży płaszcz i nierówne rękawiczki.
Cokolwiek sprzedajesz, nie jestem zainteresowany warknął, wracając do ekranu.
Ale chłopiec się nie ruszył. Uklęknął na śniegu, wyciągając spod pachy starą puszkę do pastowania butów.
Proszę pana, tylko 10 złotych. Wypastuję buty jak nowe. Proszę.
Marek uniósł brew. Miasto było pełne żebraków, ale ten był wyjątkowo uparty i dziwnie grzeczny.
Dlaczego akurat 10 złotych? zapytał, choć nie chciał.
Chłopiec podniósł głowę, a Marek zobaczył w jego wielkich oczach surową desperację. Policzki miał zaczerwienione od mrozu, usta spękane.
To dla mamy, proszę pana szepnął. Jest chora. Potrzebuje lekarstw, a ja nie mam dość pieniędzy.
Gardło Marka się zacisnęło reakcja, której od dawna się oduczał. Litość była dla tych, którzy nie potrafili zarządzać swoim majątkiem.
Są przecież schroniska, organizacje charytatywne mruknął, machając ręką.
Ale chłopiec nie ustępował. Wyciągnął szmatkę i mimo zesztywniałych palców zaczął czyścić buty.
Nie proszę o jałmużnę, panie. Pracuję. Niech pan spojrzy buty są zakurzone. Zrobię je tak błyszczące, iż wszyscy pana bogaci znajomi będą zazdrościć.
Marek zaśmiał się sucho. To było absurdalne. Rozejrzał się ludzie w kawiarni pili espresso, udając, iż nie widzą tej smutnej sceny. Kobieta w podartym płaszczu siedziała oparta o ścianę, z głową pochyloną. Marek znów spojrzał na chłopca.
Jak masz na imię? spytał, wściekły na siebie za ciekawość.
Tomku, proszę pana.
Marek westchnął. Spojrzał na zegarek. Mógł stracić pięć minut. Może chłopiec odejdzie, jeżeli dostanie, czego chce.
Dobrze. Dziesięć złotych. Ale musi być idealnie.
Oczy Tomka rozbłysły jak światełka na choince. Zabrał się do pracy z zaskakującą wprawą. Szmatka wirowała w idealnych kręgach. Chłopiec nucił cicho, może po to, by rozgrzać palce. Marek obserwował jego rozczochraną głowę, czując, jak coś ściska mu serce mimo woli.
Robisz to często? spytał ostro.
Tomek skinął głową.
Codziennie, panie. Po szkole też, jak tylko mogę. Mama pracowała, ale zachorowała. Już nie może stać długo. Muszę dziś zdobyć lekarstwa, bo głos mu się załamał.
Marek spojrzał na kobietę przy ścianie jej płaszcz był cienki, włosy splątane. Nie prosiła o nic. Tylko siedziała, jakby mróz zamienił ją w kamień.
To twoja mama? spytał.
Szmata w ręku Tomka znieruchomiała. Skinął głową.
Tak, proszę pana. Ale niech pan do niej nie mówi. Nie lubi prosić o pomoc.
Gdy skończył, Tomek usiadł na piętach. Marek spojrzał na buty lśniły tak, iż widział w nich własne odbicie, zmęczone oczy i wszystko.
Nie kłamałeś. Dobra robota powiedział, wyjmując portfel. Wyciągnął dziesięć złotych, zawahał się, i dodał jeszcze dziesięć. Podawał pieniądze, ale Tomek potrząsnął głową.
Tylko dziesięć, panie. Tak się umówiliśmy.
Marek zmarszczył brwi.
Weź dwadzieścia.
Chłopiec znów zaprotestował.
Mama mówi, żeby nie brać więcej, niż się zarobi.
Przez chwilę Marek tylko na niego patrzył ten drobny chłopiec na śniegu, tak chudy, iż kości zdawały się dzwonić w za dużym płaszczu, ale z głową dumnie uniesioną.
Zatrzymaj je rzekł w końcu, wciskając mu banknoty do ręki. Dodatkowe za następne pastowanie.
Twarz Tomka rozjaśniła się uśmiechem tak szerokim, iż aż bolało patrzeć. Podbiegł do matki, ukląkł obok niej i pokazał pieniądze. Kobieta podniosła wzrok, w jej zmęczonych oczach pojawiły się łzy.
Marek poczuł ucisk w piersi. Może winę. Może wstyd.
Zebrał swoje rzeczy, ale gdy wstał, Tomek znów przybiegł.
Dziękuję, panie! Jutro pana znajdę jeżeli będzie pan potrzebował pastowania, zrobię to za darmo! Obiecuję!
Zanim Marek zdołał odpowiedzieć, chłopiec wrócił do matki, obejmując ją małymi ramionami. Śnieg padał gęściej, otulając miasto ciszą.
Marek stał tam dłużej niż powinien, patrząc na swoje lśniące buty i zastanawiając się, kiedy świat stał się tak zimny.
I po raz pierwszy od lat człowiek, który miał wszystko, zadał sobie pytanie: czy naprawdę ma cokolwiek.
Tej nocy Marek Kowalski nie mógł spać w swoim apartamencie z widokiem na zmarznięte miasto. Jego łóżko było wygodne, kolację przygotował prywatny kucharz, wino lał się do kryształowych kieliszków. Powinien być zadowolony ale wielkie oczy Tomka ścigały go za każdym razem, gdy zamykał powieki.
Następnego ranka miał być na ważnym zebraniu. Transakcja warta miliony. Jego dziedzictwo. Ale gdy winda otworzyła drzwi, myśli Marka nie były przy graf
