Poranek wślizgiwał się leniwie przez szczeliny w zaciągniętych roletach, wnosząc do pokoju szare, chłodne światło. Jadwiga siedziała już na skraju łóżka, ubrana, z włosami spiętymi w ciasny kok jakby szykowała się do dalekiej podróży. W pewnym sensie tak właśnie było. To nie była ucieczka. To było pożegnanie z tą wersją siebie, która przez lata milczała, gromadząc w sobie zmęczenie, gorycz i brak zwykłego uznania.
Wzięła małą torebkę z przedpokoju tę, którą nosiła tylko na specjalne okazje i wyszła bezszelestnie. Alicja spała. Oczywiście. Po kolejnym dniu w biurze potrzebowała odpoczynku ale jej wypoczynek zawsze budowano na plecach matki, która sama nie odpoczywała nigdy.
Jadwiga nie zostawiła żadnej kartki. Nic dramatycznego. Po prostu wyszła.
Wsiadła do pociągu do Krakowa, gdzie mieszkała jej siostra, Zofia. Nie widziały się od ponad dwóch lat, a ich rozmowa sprzed dnia była krótka:
Mogę przyjechać? Muszę wyjechać dla siebie.
Zofia odpowiedziała tylko:
Przyjeżdżaj. Kiedykolwiek. Nie pytaj.
Dom Zofii był ciepły i jasny, pachnący świeżo zaparzoną kawą i pieczonym chlebem. Nikt tu nie krzyczał na nią, iż zapomniała wynieść śmieci. Nikt nie narzekał, iż nic nie robi całymi dniami. Pierwsze dwa dni Jadwiga po prostu spała. Naprawdę. Spała głęboko, bez przerwy, jakby wszystkie te lata wyczerpania teraz ciągnęły ją w dół, domagając się należnego odpoczynku.
Trzeciego dnia Zofia zabrała ją do centrum miasta. Do księgarni. Tam, gdzie Jadwiga marzyła o pracy, gdy była młodsza. Lubiła książki, ich zapach, porządek na półkach. A przede wszystkim ciszę.
Masz czas. Możesz zacząć od czegokolwiek powiedziała Zofia.
I Jadwiga zaczęła. Od dobrej kawy, od tomiku poezji, od spaceru wąskimi, cichymi uliczkami. Zaczęła od drobnych rzeczy, które jednak coś znaczyły: od ciepłego swetra wybranego tylko dla siebie, od dobrego kremu do rąk, od bukietu kwiatów kupionego bez okazji.
Przez cały ten czas Alicja wysyłała wiadomości. Najpierw chłodne:
Przynajmniej powiedz, czy wracasz do domu.
Potem mniej pewne:
Przepraszam, jeżeli cię zraniłem Nie zdawałam sobie sprawy.
W końcu:
Mamo, tęsknię za tobą. Możemy porozmawiać?
Jadwiga czytała każdą wiadomość wiele razy. Potem zamykała telefon. Chciała odpowiedzieć, ale po raz pierwszy zrozumiała, iż nie musi spieszyć się z wybaczeniem. Ani go udawać. Alicja musiała nauczyć się cierpliwości, którą jej matka nosiła w sobie przez dziesięciolecia.
Tydzień później wróciła do Warszawy. Nie dla Alicji. Dla siebie.
W pustym mieszkaniu wszystko stało na swoim miejscu. Alicji nie było. Na kuchennym stole leżała kartka:
Proszę, wybacz mi. Nie umiałam być dobrą córką. Czekam na rozmowę, kiedy będziesz gotowa. Alicja
Jadwiga nie płakała. Tylko poczuła w piersi ciepły ucisk. Nieznaną dotąd emocję może odrobinę nadziei. Ale teraz wiedziała już na pewno: przebaczenie nie jest obowiązkiem. Szacunku trzeba się nauczyć. Prawdziwa miłość nie wymaga poświęcenia siebie.
W kolejnych miesiącach Alicja zaczęła przychodzić coraz częściej. Najpierw nieśmiała, niezręczna. Przynosiła kwiaty, potem gotowała dla niej. W końcu pytała szczerze:
Mamo, chcesz, żebym dziś coś dla ciebie zrobiła?
To nie była perfekcja. Nie wszystko było naprawione. Ale to był początek.
Jadwiga nauczyła się mówić nie. Pewnego dnia, gdy Alicja powiesiła pranie za nią, nie pytając, Jadwiga spojrzała na nią długo i uśmiechnęła się.
Dziękuję ci, Alicjo. Po raz pierwszy czuję, iż mnie widzisz.
A Alicja odłożyła wieszak i przytuliła matkę. Mocno, szczerze.
Widzę cię, mamo. I przykro mi, iż zajęło mi to tak długo.
W duszy Jadwigi ta bolesna cisza, która towarzyszyła jej przez tyle lat, wreszcie zamieniła się w spokój. W taki, w którym nie była już sama.
