Odkładałam te pieniądze przez całe życie. Nie dla siebie. Nie na wakacje, nie na nową kuchnię, nie na zabiegi w sanatorium, choć pewnie mogłabym to wszystko mieć. Odkładałam dla niej. Dla mojej córki. Bo zawsze myślałam, iż najważniejsze to dać dziecku lepszy start, trochę mniej trudny świat, trochę więcej bezpieczeństwa.
Kiedy Agnieszka miała trzydzieści lat, wciąż wynajmowała mieszkanie z koleżanką. Dobrze zarabiała, ale wszystko szło na życie — czynsz, kredyt za samochód, podróże, sprzęty. W rozmowach coraz częściej padało:
- Mamo, ja już nie chcę wynajmować. Ale przy tych cenach mieszkań to chyba nigdy nie będzie mnie stać.
Pamiętam, jak któregoś dnia westchnęła:
- A ty to masz dobrze. Swój balkon, cisza, własny kąt. Ja bym tak chciała.
Nie prosiła wprost. Ale ja już wtedy wiedziałam. Zrobiłam przelew z konta oszczędnościowego. Od lat tam leżało. Myślałam, iż może na czarną godzinę, może kiedyś na coś większego. I tak postanowiłam, iż największe "większe" już przede mną nie będzie. Więc niech przynajmniej jej będzie lżej.
Dorzuciłam się do wkładu własnego. Sporo. Na tyle sporo, iż bez tego bank choćby nie rozważyłby jej wniosku. Nie oczekiwałam wdzięczności. Naprawdę. Cieszyłam się, iż będzie miała swoje miejsce, iż w końcu urządzi się po swojemu. Byłam przy niej, gdy oglądała mieszkania. Towarzyszyłam jej, gdy odbierała klucze. Płakałam z radości, kiedy pierwszy raz zaprosiła mnie do środka.
- To wszystko dzięki tobie, mamo - powiedziała wtedy. - Obiecuję, iż zawsze będziesz tu mile widziana.
Minęły dwa lata. Dziś jestem w hotelu. W tym samym mieście, cztery przystanki tramwajem od mieszkania, którego nigdy nie nazwałam "moim", ale w które włożyłam serce i wszystkie oszczędności. I teraz siedzę w obcym pokoju z walizką przy nogach i nie mogę przestać się zastanawiać, jak do tego doszło.
Przyjechałam do miasta na kontrolę u kardiologa. Jeden dzień badań, a nazajutrz miałam wracać. Napisałam do Agnieszki tydzień wcześniej:
- Czy mogłabym się u was zatrzymać na jedną noc?
Odpowiedziała szybko, aż za szybko:
- Mamo, wiesz, mamy teraz gości. Szwagier z dziećmi przyjeżdża. Naprawdę byłoby ciasno… Może lepiej weź jakiś hotelik? W centrum jest sporo fajnych miejsc.
Czytałam tę wiadomość kilka razy. I za każdym razem coś we mnie pękało. Próbowałam sobie to racjonalizować: może rzeczywiście mają tłoczno, może się wstydzi bałaganu, może chce, żebym miała komfort. Ale głos w mojej głowie szeptał coś innego: "Nie jesteś już mile widziana".
Jeszcze bardziej zabolało, gdy wieczorem wrzuciła zdjęcia do internetu — rodzinny obiad w jej kuchni. Cztery osoby, mnóstwo miejsca, śmiech, domowe jedzenie, pięknie nakryty stół. A pod zdjęciem podpis: "Dom to ludzie, nie metry kwadratowe".
Patrzyłam na ten obrazek z telefonem w ręku i przez chwilę naprawdę nie mogłam oddychać. Nagle zrobiło mi się duszno. Nie ze złości. Z żalu. Bo przecież ja też jestem "ludziem". Też jestem częścią jej życia. A przynajmniej byłam.
Siedziałam w hotelowym pokoju, z walizką obok łóżka, w bluzce, którą specjalnie wyprasowałam przed wyjazdem, bo chciałam wyglądać porządnie, schludnie. Myślałam, iż spędzimy razem wieczór — iż Agnieszka zrobi herbatę, porozmawiamy, może pośmiejemy się z czegoś głupiego jak dawniej. Nie liczyłam na kolację z trzech dań. Wystarczyłby jeden czysty ręcznik i odrobina ciepła.
Zamiast tego miałam ciszę i obcy pokój. Poduszka pachniała detergentem, którego nie znałam, światło było zbyt jasne, a ściany zbyt cienkie. Z sąsiedniego pokoju słyszałam śmiech innych ludzi — może matki i córki, może zupełnie obcych sobie osób, które akurat potrafiły się do siebie zbliżyć.
Nie potrafiłam zasnąć. Przewracałam się z boku na bok, a w głowie wciąż miałam jedno pytanie: kiedy przestałam być zapraszana, a zaczęłam przeszkadzać?
Następnego dnia po badaniach chciałam jeszcze na chwilę wpaść do niej z ciastkami z mojej ulubionej cukierni. Napisałam wiadomość:
- Może chociaż wstąpię na herbatę? Mam trochę czasu przed pociągiem.
Odpisała dopiero po godzinie.
- Oj mamo, teraz kompletnie nie dam rady. Muszę zawieźć dzieci, ogarnąć zakupy. Innym razem, dobrze?
Innym razem. Zawsze "innym razem". Tyle iż te "inne razy" się nie dzieją. A ja… uczę się nie proponować. Uczę się nie przypominać, iż istnieję.
Nie chcę robić wyrzutów. Nie jestem osobą, która będzie wypominać pieniądze albo stawiać warunki. Ale nie jestem też już tą samą kobietą, która z uśmiechem znosi wszystko, byle "dziecko było szczęśliwe".
Wróciłam do domu późnym wieczorem. Weszłam do mieszkania, w którym było cicho, trochę chłodno, ale moje. Usiałam na krześle w kuchni, postawiłam torbę na podłodze i długo siedziałam w milczeniu, patrząc w okno. Za szybą migały światła samochodów. A ja czułam, iż wracam z czegoś więcej niż wyjazd do miasta. Wracam z jakiegoś punktu, z którego już nie ma odwrotu.
Coś się zmieniło. We mnie. Nie zamknęłam serca. Ale zamknęłam drzwi, przez które przez lata wpuszczałam wszystko bez pytania. Uczę się być matką, która też ma prawo do szacunku. Do miejsca przy stole. Do jednego wolnego łóżka w domu, który pomogła stworzyć.
I jeżeli kiedyś znów usłyszę: "Wpadnij, mamo" — spojrzę na to inaczej. Spokojniej. I już nie dlatego, iż muszę, iż wypada. Ale tylko wtedy, jeżeli naprawdę będę tam mile widziana.
