Miasto to mijałem wielokrotnie podczas moich podróży. O atrakcji jaką jest Podziemny Olkusz słyszałem też od jakiegoś czasu, ale nie było okazji jej odwiedzić. Na szczęście udało się nadrobić zaległości i zagościć w mieście, które kiedyś królowało na rynku ołowiu i srebra nie tylko w Polsce, ale i za jej granicami!
Dzisiaj Olkusz nie jest dużym miastem, ale w przeszłości jego historia była burzliwa. Miasto miało swoje wzloty i upadki, a te pierwsze związane były głównie z wyjątkowymi kruszcami. Olkusz zwany jest Miastem Srebra, a o genezie tego powiedzenia dowiecie się sporo po zwiedzeniu ekspozycji Podziemny Olkusz!
Lokalizacja i dojazd
Olkusz to miasto leżące w województwie małopolskim. Znajduje się ono mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Krakowem, a Katowicami. Do każdego z tych miast macie kilka ponad 40 kilometrów. Atrakcja, o której pisze w tekście – Podziemny Olkusz to dwa obiekty położone blisko siebie, bo na olkuskim rynku.
Jeżeli przyjeżdżacie samochodem to możecie zaparkować go, na którymś z miejsc parkingowych na rynku. Zwróćcie uwagę, iż obowiązuje tam strefa płatnego parkowania. Ja byłem akurat w niedzielę i wtedy jest ona nieaktywna. W razie potrzeby parkomaty znajdują się w zasięgu wzroku. Istnieje możliwość skorzystania z bezpłatnego parkingu przy ul. Mickiewicza 18, który dostępny jest także dla autokarów.
Pierwszym obiektem Podziemnego Olkusza jest ekspozycja pod dawnym ratuszem, który znajduje się na środku placu, a drugim punktem zwiedzania jest Rynek 4, tuż obok kościoła św. Andrzeja Apostoła.
Podziemny Olkusz – bilety i godziny otwarcia
Muzeum – Podziemny Ratusz, tak jak to z muzeami bywa, w poniedziałki jest nieczynne. W pozostałe dni (wtorek – niedziela) atrakcja czynna jest od 9.00 do 18.00, a ostatnie wejście na ekspozycję następuje o 16.30.
Bilet normalny kosztuje 20 złotych, a ulgowy 15 zł. Możecie skorzystać także z audioprzewodnik, którego wypożyczenie kosztuje 7 zł. Bilet ulgowy przysługuje młodzieży szkolnej, studentom do 26 roku życia, posiadaczom Karty Dużej Rodziny oraz emerytom i rencistom. Z opłaty za bilet zwolnione są dzieci do 3 roku życia.
Jeżeli wybieracie się w większym gronie (powyżej 9 osób), to obowiązywać Was będą inne ceny. Taka grupa ma automatycznie przydzielone przewodnika i bilety kosztują odpowiednio 30 25 zł. Zwiedzanie całości trwa około 90 minut.
W muzeum organizowane są różnego rodzaju atrakcje sezonowe. Sprawdźcie aktualne na stronie.
Podziemia Starego Ratusza
Pierwsza część podziemnej wystawy znajduje się w piwnicach XIV ratusza, który kiedyś na środku rynku się znajdował. Dzisiaj na powierzchni pozostało go niewiele, ale pod powierzchnią gruntu, skrywa się jeszcze sporo ciekawostek. To właśnie na ten wystawie dowiecie się o historii Olkusza. Na mury piwnic, po których wędrujemy natrafiono w 2011 roku, kiedy to przeprowadzana była renowacja olkuskiego Rynku. Podczas badań archeologicznych odkryto wtedy dziesiątki tysięcy artefaktów!
Spacerując po niej poznamy dzieje miasta, jego lokalizacji i rozwoju na przestrzeni lat. W podziemiach czeka na Was także makieta miasta z czasów jego największej świetności czyli z XVI wieku. Makieta jest interaktywne i dzięki przycisków możemy podświetlać obiekty, które nas interesują. Zwiedzając ekspozycję traficie także na replikę astrolabium – przyrządu należącego do olkuskiego astronoma Marcina Bylicy.
Podziemny Olkusz to także sporo informacji na temat herbu miasta, który ma bogatą historię. Osoba część wystawy dotyczy samego ratusza, po którego piwnicach wędrujemy zwiedzając wystawę.
Zarówno w tej części wystawy, jak i w drugiej, o której zaraz się dowiecie więcej, znajdziemy sporo multimediów, grafik, filmów i innych elementów wzbogacających zwiedzanie. Nie wszystkiego można dotykać (jak to w muzeum bywa), ale na nudę nie można narzekać!
Podziemia dawnego Starostwa
Po poznaniu dokładnej historii miasta wystawa Podziemny Olkusz kontynuowana jest w drugim miejscu. Są to podziemia dawnego Starostwa wchodzące w skład tzw. Kwartału Królewskiego. To właśnie tutaj znajdowała się siedziba lokalnych władz górniczych. Ta część ekspozycji poświęcona jest w dużej mierze górnictwu, metalurgii, pieniądzom czyli wszystkiemu co krąży wokół srebra i ołowiu.
Wędrując podziemiami zobaczycie jak wygląda galena (siarczek ołowiu), z której w Olkuszu powstawał ołów oraz srebro. Poznacie sposoby prowadzenia prac wydobywczych – od najprostszych szybików do bardziej skomplikowanych projektów górniczych. To właśnie na tej wystawie dowiecie się jakie urządzenia i narzędzia używane były w olkuskich kopalniach na przestrzeni wieków. W gablotach czekają na Was prawdziwe narzędzia znalezione podczas prac archeologicznych.
Ekspozycja dotyka także tematyki produkcji pieniędzy, które możemy dzięki lupy obejrzeć dokładnie z bliska oraz eksportowi lokalnego ołowiu na terenie kraju i za granicą. W jednej z sali znajdziemy specjalne wagi, dzięki których możemy poczuć ile waży ruda ołowiu w porównaniu do innych surowców.
Podziemny Olkusz słynie także ze Srebrnej Komnaty. To pomieszczenie w podziemiach, w którym znajduje się instalacja artystyczna, w centrum której znajduje się replika Krzyża Gwarków Olkuskich, który był wykonany ze srebra i ważył ponad 7 kilogramów, a jego oryginał znajduje w kościele św. Andrzeja, który znajduje się tuż obok atrakcji jaką jest Podziemny Olkusz.
Warto odwiedzić Podziemny Olkusz?
Podziemny Olkusz to kompletny produkt turystyczny! interesująca historia, którą opowiadają obie ekspozycje wraz z bardzo przystępną formą jej przedstawienia tworzą bardzo przyjemną dla oka całość. Będąc w okolicy zajrzyjcie do Olkusza i odwiedźcie jego podziemia, a wyjedziecie bogatsi w ciekawą wiedzę i doświadczenia.
Pomimo pozornie mniej ciekawej dla dzieci tematyki historycznej, moim zdaniem atrakcja doskonale się sprawdzi dla najmłodszych. Sporo multimediów i eksponatów, które można, a choćby trzeba dotykać (zwłaszcza w części dotyczącej górnictwa) sprawia, iż będzie to interesujące przeżycie.
Co w okolicy?
Najbliższym, ciekawym, obiektem są ruiny zamku Rabsztyn. Częściowo budowla ta powstała już w XIII wieku, ale nie jest dokładnie znana jego historia. Był to obiekt drewniany, który za czasów Kazimierza Wielkiego stał się murowany.
Zamek prezentuje się doskonale z zewnątrz, ale istnieje możliwość wejścia do środka. Godziny otwarcia i ceny biletów możecie sprawdzić w tekście na stronie.
