Pirarucu, gigantyczna ryba amazońska, z której wytwarzano luksusowe ubrania (i z której rybacy domagali się udziału w zyskach)

Pirarucu to jedna z największych ryb słodkowodnych na świecie – dorasta do ponad dwóch metrów długości i osiąga wagę przekraczającą 200 kilogramów.

Rybak Pedro Canízio opowiada, iż podczas pobytu w Rio de Janeiro natknął się na luksusową torebkę wykonaną ze skóry pirarucu, którą sam wcześniej złowił. Jej cena przekraczała 5000 reali (około 918 dolarów amerykańskich).

Skóra tej ryby, zamieszkującej dorzecze Amazonki, ma wyjątkowy, wielobarwny wzór i cieszy się ogromnym uznaniem w świecie mody. Tymczasem, jak podkreśla Canízio, rybacy otrzymują jedynie 11 reali (około 2 dolary) za kilogram mięsa.

Pirarucu, znana również jako arapajma, jest dziś kluczowym elementem zrównoważonych połowów w Brazylii, choć niegdyś znalazła się na granicy wyginięcia. Nadmierne odławianie doprowadziło pod koniec lat 90. do czasowego zakazu jej połowu. w tej chwili przepisy pozwalają odławiać tylko 30% dorosłych osobników w ciągu roku, a reszta populacji musi pozostać nienaruszona. Dodatkowo połowy są dozwolone wyłącznie przez kilka miesięcy.

Dla wielu mieszkańców Amazonii rybołówstwo to dodatkowe źródło zarobku.

Przez długie lata pirarucu stanowiła podstawę pożywienia lokalnych mieszkańców, a jej skóra była traktowana jak odpad. Dopiero gdy projektanci zaczęli wykorzystywać ją jako alternatywę dla tradycyjnych skór, zmieniło się podejście do tego surowca. w tej chwili wiele marek wykorzystuje pirarucu jako element produkcji zgodnej z ideą zrównoważonego rozwoju.

Brazylijska firma Osklen, oferująca torebki i obuwie ze skóry pirarucu, przekonuje, iż jej działalność zapewnia mieszkańcom rzek dochód i sprzyja ochronie Amazonii. Kanadyjska marka Piper & Skye, specjalizująca się w galanterii z tego materiału, podkreśla natomiast, iż jej misją jest tworzenie eleganckich, etycznych i świadomie zrównoważonych produktów.

Bruna Freitas, założycielka nowej brazylijskiej marki Yara Couro, zaznacza, iż skóra pirarucu wyróżnia się niepowtarzalnym wzorem, trudnym do podrobienia, i stanowi swoisty symbol Amazonii.

Eksperci podkreślają, iż proces obróbki skóry ryb nadaje jej ogromną wartość. Badanie z 2018 roku przeprowadzone przez organizację Opan wykazało, iż obróbka obejmuje etapy prania, moczenia, barwienia i suszenia. José Leal Marques z firmy Nova Kaeru wyraził nadzieję, iż lokalne społeczności nauczą się samodzielnie przetwarzać skórę w przyszłości.

„Kluczowe jest, by dostrzec w tym realną szansę i zrozumieć, iż to strategia na rzecz ochrony środowiska” – podkreśla Fernanda Alvarenga, współautorka raportu z 2020 roku.