Petunia: uprawa, pielęgnacja, nawożenie – porady

plndesign.pl 6 miesięcy temu

Petunie i ich młodsze kuzynki surfinie szturmem podbiły serca miłośników domowych kwiatów balkonowych. Są stosunkowo łatwe w uprawie, dość odporne, a przede wszystkim obficie kwitną w różnych kolorach przez większą część sezonu. o ile dodamy do tego niską cenę sadzonek, otrzymamy idealną roślinę ozdobną. Nic więc dziwnego, iż możemy spotkać je na większości balkonów i tarasów.

Pochodzenie i wygląd petunii

Petunia (Petunia Juss.) jest rośliną z rodziny psiankowatych i pochodzi z rejonu Ameryki Południowej. W naturze znanych jest około czterdziestu gatunków, które zasiedlają ciepłe i słoneczne miejsca na skrajach zbiorników wodnych, obszarach piaszczystych, nadmorskich i górzystych. Nazwa rośliny pochodzi z języka Indian Guarani i oznacza tytoń (z którym petunie jest zresztą spokrewniona). Według wierzeń Inków i Majów, zapach petunii odstraszał złe duchy.

Obecnie petunie są jednymi z najbardziej znanych kwiatów ozdobnych uprawianych w ogrodach i na balkonach. Najpowszechniejsza odmiana – petunia ogrodowa (Petunia×hybrida) powstała ze skrzyżowania dziko rosnących gatunków Petunia axillaris oraz Petunia violacea. Na rynku znajdziemy ponad 200 różnorodnych odmian tej krzyżówki. Handel nimi generuje każdego roku obroty w wysokości setek milionów dolarów.

Petunie są roślinami dwuletnimi (w Polsce uprawianymi jako rośliny jednoroczne) dorastającymi do metra wysokości. Na ogół mają postać gęstej i zwartej grupy pędów z miękkimi liśćmi o pokroju jajowatych, pełnych różnokolorowych kwiatów, którymi obsypana jest cała roślina. Kwiaty mają kształt lejkowaty i, w zależności od odmiany, mają bardzo różną wielkość i kolorystykę. W naturze najczęściej występują odcienie białe, żółte, różowe, fioletowe i czerwone. W hodowli możemy spotkać o wiele szerszą gamę kolorów, a do tego odmiany wielokolorowe, plamiaste, paskowane etc. Po przekwitnięciu na szczycie mięsistych pędów pojawiają się owoce w postaci torebek zawierających drobne nasiona w kolorze brązowym.

Gdzie najlepiej rosną petunie?

Chociaż petunie pochodzą z rejonów o cieplejszym klimacie, całkiem dobrze zaadaptowały się w polskich warunkach. Nadają się do uprawy zarówno w mieszkaniu, jak i na balkonach, a choćby w ogrodzie. Trzeba tylko pamiętać o tym, iż są to rośliny sezonowe, nieodporne na zimowe temperatury. o ile jednak zapewnimy im odpowiednie warunki, będą kwitły przez kilka letnich miesięcy. Jak to zrobić?

Stanowisko i podłoże

Petunie wytwarzają wiele kwiatów, którymi obsypane są przez długi czas. Warunkiem obfitego kwitnienia jest dostarczenie roślinie energii – musi ona znajdować się w miejscu słonecznym, oświetlonym silnym światłem przez większą część dnia. Ustawione w cieniu petunie będą wytwarzały słabe, wydłużone pędy i słabo kwitły. Drugim czynnikiem decydującym o dobrej kondycji rośliny jest odpowiednia gleba. Musi być ono bardzo żyzne, o odczynie lekko kwaśnym, z pH pomiędzy 5 i 6. W handlu znajduje się wiele specjalnych mieszanek przeznaczonych dla petunii i surfinii, a także innych roślin kwitnących, o ile jednak chcemy stworzyć własną, powinniśmy wykorzystać żyzne podłoże wzbogacone dodatkowo torfem.

Dużo wody, dużo nawozów

Stojące na słonecznym balkonie petunie mogą kwitnąć od maja, aż do późnej jesieni. Prawidłowo pielęgnowane rośliny bujnie się rozkrzewiają i obficie kwitną. Wymagają jednak częstego podlewania i nawożenia. W czasie upałów podlewamy je choćby dwa razy dziennie, kontrolując stale wilgotność podłoża. Powinno ono być lekko wilgotne, ale nie zbyt mokre. Równie niewskazana jest woda stojąca na podstawce pojemnika – pozbywamy się jej jak najszybciej. W przeciwnym wypadku nadmiar wody może doprowadzić do gnicia korzeni i chorób wywołanych przez grzyby.

Podlewamy nisko, do gleby, żeby nie moczyć rośliny. W czasie kwitnienia petunie zużywają wiele energii, która musi być uzupełniona. Dlatego nawozimy je średnio co tydzień dzięki wieloskładnikowych nawozów płynnych. Uważamy tylko, aby zawierały one dużo potasu i mniej azotu, który nie jest wskazany w nadmiarze. Z wyborem nie ma problemu, ponieważ w sklepach ogrodniczych dostępne są nawozy przeznaczone specjalnie dla petunii i surfinii, które zapewnią im adekwatne składniki odżywcze.

Rozmnażanie petunii w domu

Biorąc pod uwagę niską cenę i bardzo dużą dostępność sadzonek petunii w sklepach ogrodniczych i marketach, jej samodzielne rozmnażanie jest czynnością przeznaczoną raczej dla zaawansowanych amatorów ogrodnictwa. Rośliny można rozmnożyć, ale wiąże się to ze sporym nakładem pracy. Z gatunków o zwisających pędach można pozyskać i ukorzenić sadzonki. Jest to jednak trudne, ponieważ ukorzeniające się rośliny narażone są na choroby wirusowe i grzybowe. Podobnie jest z hodowlą z nasion. Należy wysiewać je do wysterylizowanej ziemi, umieszczając płytko i nie przysypując glebą. Tak przygotowane pojemniki wymagają dużo światła i temperatury około 20°C.

Ponieważ wysiew powinno się przeprowadzić w lutym, trudno uzyskać optymalne warunki, szczególnie iż petunie wymagają ciągłej cyrkulacji powietrza – bez niej gwałtownie zaczynają gnić i chorować. Siewki posiadające kilka liści przesadza się do oddzielnych doniczek i zaczyna stopniowo wzmacniać rozcieńczonymi nawozami. W drugiej połowie maja można je już przenieść na balkon, wcześniej jednak trzeba je przyzwyczaić do niższych temperatur i świeżego powietrza. Biorąc pod uwagę ryzyko i potencjalne komplikacje lepszym rozwiązaniem jest zakup wyrośniętych i uodpornionych roślin w maju.

Dodatkowe zabiegi pielęgnacyjne

Prawidłowo prowadzone petunie nie wymagają adekwatnie dodatkowych zabiegów pielęgnacyjnych. o ile chcemy, żeby rośliny obficie kwitły i bujnie rosły, co jakiś czas musimy usunąć słabsze i uszkodzone pędy, a także przekwitłe kwiatostany. Żeby pobudzić petunie do kwitnienia, możemy przeprowadzić tak zwane uszczykiwanie. Polega ono na obrywaniu czubków pędów wraz z kilkoma listkami. Zabieg pobudzi roślinę do rozkrzewiania się i wytworzenia większej liczby pąków.

Problemy występujące w uprawie petunii

Stojące w pełnym słońcu petunie wymagają obfitego podlewania, ponieważ bujnie się rozrastają. Niestety, nadmierna wilgotność może doprowadzić do wystąpienia wielu chorób wywołanych przez grzyby. Kwiaty narażone są też na infekcje wirusowe oraz ataki bezkręgowców.

Infekcje wywołane przez grzyby

Do najczęstszych i najbardziej uciążliwych chorób petunii należy szara pleśń. Na liściach pojawiają się plamy o nieregularnym kształcie, które po pewnym czasie nabierają szarej barwy. Doraźne leczenie polega na szybkim usunięciu zarażonych części i ograniczeniu podlewania. W cięższej fazie infekcji należy zastosować środki chemiczne dostępne w sklepach ogrodniczych. Plamy na liściach pokryte białym nalotem mogą świadczyć o zarażeniu kolejną chorobą – mączniakiem prawdziwym. Porażone liście bardzo gwałtownie więdną i zasychają. Leczenie odbywa się w podobny sposób – usunięcie i zniszczenie zarażonych części rośliny i opryski środkami grzybobójczymi. W podobny sposób leczymy wywoływaną grzybami rdzę. Na spodniej części zarażonej nią rośliny pojawiają się pomarańczowe plamy, które gwałtownie doprowadzają do ich obumierania.

Wirusy i bezkręgowce

Choroby wirusowe są dla petunii jeszcze groźniejsze niż ich bakteryjne odpowiedniki. Jednym z najgroźniejszych jest wirus mozaiki tytoniowej. Objawem infekcji są powiększające się zielono-żółte przebarwienia na liściach. Niestety, choroba ta rozprzestrzenia się bardzo gwałtownie i nie da się jej wyleczyć. Jedynym rozwiązaniem jest jak najszybsze usunięcie i spalenie zarażonych roślin.

Petunie są również często atakowane przez pluskwiaki. Wśród nich najbardziej uciążliwe są mączliki i mszyce. Jedne i drugie bardzo gwałtownie się rozmnażają i masowo obsiadają młode części roślin, z których wysysają soki, prowadząc do ich znacznego osłabienia. Zwalczanie tych owadów jest trudne, ze względu na ich niewielkie rozmiary i powszechne występowanie. Najskuteczniejszą metodą są opryski środkami owadobójczymi zaraz po zauważeniu pierwszych pluskwiaków.

Zobacz również: