Zimową aurę zapowiada w pogodzie święta Urszula, która w naszym kalendarzu ma swoje święto 21 października. Obserwacja natury w naszych stronach pokazują, iż w ostatniej dekadzie października rozpoczyna się w naszej szerokości geograficznej przedzimie, stąd imieniny Urszuli mają czasem białą oprawę.
Urszula to w tej chwili rzadko nadawane imię w Polsce. W 2024 roku nadano je w Polsce 302 dziewczynkom. Jak podają źródła historyczne, imię Urszula powstało z łacińskiego „ursula” będącego zdrobnieniem słowa „ursa”, czyli niedźwiedzica.
Święta Urszula jest patronką młodzieży, wychowawców, nauczycieli, sukienników, a także domów dziecka, przedszkoli i szkół.
W polskich dokumentach imię to występuje od XIV wieku w formach Urszula i Orszula. Popularność zyskało w latach powojennych.
Dlaczego Urszula w ludowych powiedzeniach i przysłowiach zwiastuje chłody?
– Dlatego, iż już w drugiej połowie października, a szczególnie w ostatniej dekadzie tego miesiąca w zaczyna się u nas surowa jesień i do przedzimie – mówi etnolog dr Alicja Trukszyn.
Jak dodaje etnolog, ostatnia dekada października rozpoczynała nowy sezon w modzie. Sezon na wełniane grube odzienie i kożuchy, aby bezpiecznie przetrwać chłody.Stąd właśnie wzięły się ludowe powiedzenia i przysłowia:
Od świętej Urszuli chłop się kożuchem otuli.
Od świętej Urszuli oczekuj śnieżnej koszuli.
Święta Urszula – perły rozsuła, miesiąc wiedział – nie powiedział, słońce wstało, pozbierało.
Święta Urszula i Kordula dzieci do pieca przytula.
