W Polsce często nazywamy tak placki ziemniaczane, ale w oryginalnych blinach – tradycyjnym daniu kuchni rosyjskiej i ukraińskiej – na próżno szukać kartofli. Nie zmienia to faktu, iż bliny są bardzo smaczne, w dodatku można je serwować na różne sposoby.
We wschodniej Europie placki z mąki gryczanej, zwykle połączonej z pszenną lub żytnią, jadano już w czasach przedchrześcijańskich. Ze względu na okrągły kształt bliny uznawano za symbol słońca, dlatego tradycyjnie przygotowywano je pod koniec zimy, by uczcić nadchodzącą wiosnę – obchodzono wtedy Maslenicę, czyli trwający przez tydzień czas uczt i zabaw.
Z czasem kościół prawosławny przejął ją jako święto religijne, przypadające przed rozpoczęciem Wielkiego Postu. przez cały czas jednak towarzyszyło mu spożywanie blinów, które w Rosji, Ukrainie czy na Białorusi przyrządza się także z innych okazji, np. na stypach. Placki jada się również na co dzień, gdyż jest to potrawa dość prosta i bardzo smaczna.
Na wschodzie ciepłe bliny pałaszuje się zwykle z kwaśną śmietaną lub roztopionym masłem, z dodatkiem kawioru albo wędzonej ryby, najczęściej łososia lub jesiotra. Placki świetnie smakują także z tartym serem, marynowanymi grzybami, jajkami na twardo, rozmaitymi pastami czy serkami (chrzanowym, czosnkowym). Bliny można serwować jako danie obiadowe, np. z sosem grzybowym albo deser, z konfiturami.
Mąka gryczana – wartości odżywcze
Istnieje wiele przepisów na bliny, ale w oryginalnej wersji zawsze pojawia się mąka gryczana. To produkt o dużych wartościach odżywczych, dostarczający m.in. dużej dawki białka, o dobrze zbilansowanym składzie aminokwasowym, najkorzystniejszym pod względem żywieniowym spośród wszystkich zbóż. Dzięki temu wykazuje m.in. adekwatności obniżające poziom „złego” cholesterolu LDL, co jest ważne w profilaktyce nadciśnienia tętniczego, miażdżycy oraz otyłości.
Ziarna gryki nie zawierają glutenu, dlatego mąkę mogą spożywać chorzy na celiakię. Kryje się w nich natomiast dużo pożądanych w codziennej diecie nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz błonnika pokarmowego zapewniającego uczucie sytości oraz regulującego perystaltykę jelit i pracę układu pokarmowego.
Mąka gryczana stanowi dobre źródło składników mineralnych: cynku, miedzi, manganu, żelaza, potasu, fosforu, a zwłaszcza magnezu. Dostarcza dużo witamin z grupy B (tiaminy, ryboflawiny, pirydoksyny, niacyny), a także witaminy E, która ma adekwatności przeciwutleniające. Kryje się w niej również wiele innych antyoksydantów, m.in. flawonoidów, flawonów, kwasów fenolowych, tanin i fitosteroli.
Ze względu na zawartość substancji biologicznie aktywnych mąka gryczana jest zalecana w profilaktyce nowotworów oraz leczeniu stanów zapalnych i chorób układu krążenia. Wzmacnia naczynia krwionośne, obniża ciśnienie krwi oraz utrzymuje w niej niski poziom cukru.
Pyszności – fot. Getty Images
Przepis na bliny
Do przygotowania blinów potrzebujemy mąki gryczanej (szklanka) oraz takiej samej ilości innej mąki, zwykle stosuje się pszenną.
Do ciepłego mleka (szklanka) dodajemy drożdże (3 dag) i cukier (łyżeczka), po wymieszaniu zaczyn wlewamy do miski z mąką pszenną, mieszamy, przykrywamy czystą ściereczką i odstawiamy do wyrośnięcia w ciepłe miejsce, na około pół godziny. Następnie dosypujemy mąkę gryczaną.
Mieszamy i dolewamy mleko – tyle, by masa osiągnęła gęstość śmietany. Później dodajemy dwa żółtka oraz pianę ubitą z dwóch białek, a także stopione masło (2 łyżki) i szczyptę soli. Wyrabiamy drewnianą łyżką, po czym znów odstawiamy w ciepłe miejsce do wyrośnięcia.
Na patelni rozgrzewamy masło klarowane, po czym wykładamy łyżką niewielkie porcje ciasta (niezbyt grube). Bliny smażymy, aż do uzyskania złotego koloru, przez 2-3 minuty z każdej strony. Następnie przekładamy je na ręcznik papierowy, by odsączyć z nadmiaru tłuszczu.
Placki układamy na talerzu postawionym na garnku z gotującą się wodą, aby pozostały gorące. Bliny można przygotować także w trochę nowocześniejszej odsłonie, mąkę gryczaną łącząc z ryżową, zaś mleko krowie zastępując roślinnym (np. owsianym). Zamiast na maśle placki smażymy na oleju kokosowym.
Przepis na biały blok czekoladowy z żurawiną znajdziesz na naszym kanale YouTube.
