– Czym dokładnie jest ReButik i czym różni się od klasycznego second-handu? – ReButik to miejsce, które powstało z myślą o edukowaniu mieszkańców Opola na temat drugiego obiegu odzieży. W przeciwieństwie do klasycznego second-handu, nie jest prowadzona tu sprzedaż – zamiast tego promujemy wymianę. Każdy może przynieść rzeczy w bardzo dobrym stanie i zamienić je na inne, zgodnie z zasadą: „nie wyrzucaj – przynieś – wymień – korzystaj”. To, co nas wyróżnia, to nie tylko brak transakcji pieniężnych, ale przede wszystkim idea, która stoi za tym miejscem. ReButik to przestrzeń edukacyjna i proekologiczna. Chcemy budować świadomość, iż rzeczy z drugiego obiegu mogą być zarówno wartościowe, jak i estetyczne. Wyjątkowy charakter ReButiku podkreśla również jego aranżacja. Wnętrze przypomina stylowy, lekko luksusowy butik, co ma na celu przełamywanie stereotypów i pokazanie, iż używana odzież może być atrakcyjna i wyjątkowa. Ze względu na niewielką powierzchnię, przyjmowane rzeczy są dokładnie selekcjonowane. Już po pierwszych dniach działalności widać, iż mieszkańcy bardzo polubili to miejsce – przyciąga ich zarówno jego klimat oraz zasady funkcjonowania. Codziennie odwiedza nas około 150 osób, a opolanie przynoszą ponad 50 kg odzieży dziennie.– Jakie były największe wyzwania przy otwieraniu sklepu? – Poprzeczka była postawiona bardzo wysoko, ponieważ ReUżytkownia cieszy się dużą sympatią i popularnością wśród mieszkańców. Chcieliśmy rozszerzyć ofertę cyrkularnych rozwiązań o drugi obieg odzieży, mając na uwadze sukces edukacyjnej akcji „Kobiecy ciuch party”, która spotkała się z dużym zainteresowaniem. Największym wyzwaniem okazało się zaprojektowanie niewielkiej przestrzeni w sposób funkcjonalny i komfortowy zarówno dla osób obsługujących, jak i odwiedzających nas mieszkańców. Kolejnym istotnym zadaniem było opracowanie przejrzystego Regulaminu korzystania z ReButiku. Aby ułatwić zasady wymiany, odzież i obuwie zostały podzielone na sześć kategorii, w ramach, których odbywa się rotacja rzeczy.– Skąd pochodzą dostępne ubrania i jak przebiega proces ich wymiany? – Ubrania pochodzą od mieszkańców, którzy mogą jednorazowo przynieść maksymalnie 5 sztuk odzieży. Pracownicy przyjmują stroje, liczą ją i ważą, a następnie klasyfikują do jednej z sześciu grup. Po zaklasyfikowaniu ubrania są rozwieszane, dezynfekowane przy pomocy lampy UV i umieszczane na regałach, skąd trafiają do dalszej wymiany i użytku. Za oddaną garderobę mieszkaniec otrzymuje kupon, który może wykorzystać do wymiany – w ramach tej samej grupy, na zasadzie równoważności.– Jak wygląda proces selekcji ubrań? – Podczas przyjmowania odzieży pracownicy szczególną uwagę zwracają na jej stan i wygląd. Ubrania muszą być czyste, zadbane, bez przetarć, zmechaceń ani plam. Nie powinny być znoszone, zdeformowane ani nieestetyczne. Nie przyjmuje się odzieży dziecięcej, bielizny ani futer naturalnych. Obuwie można oddać tylko wtedy, gdy nie nosi śladów użytkowania i wygląda jak nowe. Odzież przyjmowana jest sezonowo, a szczególnie cenione są rzeczy typu basic, unikatowe, wyróżniające się jakością i dobrym materiałem. Punktem wyjścia do stworzenia ReButiku była myśl, iż wiele osób posiada w domu ubrania w bardzo dobrym stanie – często choćby nowe, z metkami – które mogłyby zyskać drugie życie i sprawić euforia komuś innemu. Takie ubrania i ich właściciele są w ReButiku szczególnie mile widziani. W lokalu znajduje się przebieralnia – istotne jest, aby ubrania przymierzyć i zabrać ze sobą tylko wtedy, gdy dobrze leżą. W przeciwnym razie mogłyby gwałtownie znów trafić do odpadów, czego chcemy zdecydowanie uniknąć.– Czy klienci ReButiku są edukowani na temat ekologii i nadprodukcji w przemyśle odzieżowym? – W ReButiku dużą wagę przywiązuje się do edukowania klientów w zakresie negatywnych skutków fast fashion oraz nadmiernej konsumpcji. Na profilu FB „Rebutik Opole” regularnie zamieszczane są treści edukacyjne dotyczące m.in.: obiegu odzieży, wpływu przemysłu odzieżowego na środowisko oraz idei zrównoważonej mody, czyli tzw. slow fashion. Promowane są praktyczne sposoby postępowania z odzieżą, która stała się zbędna – np. upcyklingu, czyli twórczego przerabiania ubrań, dzięki czemu mogą one zyskać nowe życie. W minionym roku zorganizowano warsztaty malowania na jeansie oraz nauki szycia na maszynie, które spotkały się z dużym zainteresowaniem mieszkańców. Działania te wpisują się w szerszy kontekst edukacji w zakresie gospodarki odpadami i selektywnej zbiórki tekstyliów.– Jak opisać styl ubrań dostępnych Rebutiku? Czy jest klucz do tworzenia kolekcji – sezonowy, kolorystyczny, tematyczny? – Na pewno wszystkie ubrania są w bardzo dobrym stanie, niektóre prawie jak nowe. Można znaleźć zarówno sukienki wieczorowe, ubrania biznesowe czy też odzież sportową. Doborem asortymentu oraz jego ekspozycją zajmują się pracownice ReButiku i sąsiadującej ReUżytkowni, które posiadają ogromny zmysł estetyczny i zdolności organizacyjne, tak niezbędne w tej pracy. Wszystkie ubrania posiadają metki z przypisaną kategorią i są podzielone kolorystycznie oraz na kategorie np. spodnie, sukienki, bluzki, żakiety itd. tak, żeby łatwiej można było odszukać interesującą rzecz. – Czy działalność Rebutiku jest skierowana do określonej grupy odbiorców? – Działalność Rebutiku nie ogranicza się do jednej, konkretnej grupy docelowej. Oferta kierowana jest do wszystkich zainteresowanych – zarówno młodzieży, studentów, osób aktywnych zawodowo jak i seniorów. Inicjatywa ma charakter inkluzywny, a każdy odwiedzający ma szansę znaleźć coś dla siebie. W sytuacji, gdy w danym dniu nie znajdą się odpowiednie ubrania do wymiany, mieszkańcy otrzymują kupon umożliwiający skorzystanie z oferty w innym terminie. Rebutik odwiedzają także osoby spoza regionu, często z różnych części Polski, przyciągnięte innowacyjnym podejściem do gospodarki cyrkularnej. W związku z tym przestrzenie tego typu pełnią również rolę w budowaniu marki miasta Opola jako lidera innowacyjnych i zrównoważonych rozwiązań.
Rozmawiała: Katarzyna Herwy
