Nowa wystawa w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej

Wystawa „Od świtu do zmierzchu” to opowieść o drodze, jaką przebywa człowiek od chwili narodzin po śmierć. Dawniej najważniejszym momentom tej drogi towarzyszyły rytuały, których, szczególnie na wsi, bezwzględnie przestrzegano. Zwyczaje i obrzędy jednoczyły mieszkające pod jednym dachem, wielopokoleniowe rodziny. Podtrzymywanie tradycji dawało ich członkom poczucie bezpieczeństwa i ładu, łagodziło niepokój związany z tym, co niezbadane.

– To, co tu zobaczyłam, było tak naprawdę moim życiem, wszystkie te rytuały obserwowałam w swoim rodzinnym domu. Te zwyczaje, wspólnie celebrowane, tworzyły bliskość między ludźmi i odpowiedzialność jeden za drugiego – powiedziała wicemarszałek Wiesława Burnos.

Wystawa jest podzielona na trzy części – narodziny, zaślubiny i śmierć. O każdej z nich opowiadały autorki: Monika Janiel, Aleksandra Pluta i Urszula Szymak-Waśkiewicz. Obrzędy są charakterystyczne nie tylko dla obszaru Białostocczyzny, ale szerzej – północno-wschodniej Polski. Jak wyjaśniały autorki, w obrzędach istotną rolę odgrywały konkretne przedmioty, takie same, mimo upływu lat. Były to między innymi: łóżko (miejsce porodu, konania łoże małżeńskie) czy stół przy którym celebrowano uroczystości, i te radosne, i smutne. Przy nim odbywało się przyjęcie z okazji chrztu, uczta weselna, poczęstunek po śmierci bliskiej osoby. Oprócz jedzenia nieodłącznym elementem każdego poczęstunku był alkohol, którym wznoszono toasty za pomyślność nowo narodzonego dziecka, młodej pary czy bezpieczną drogę w zaświatach tych, którzy odeszli.