Sześćdziesiąte urodziny miały być wyjątkowe. Przez całe tygodnie planowałam każdy szczegół: menu, zakupy, ulubione potrawy mojej rodziny – gołąbki, pieczeń, różne sałatki, przystawki i oczywiście domowy tort. Marzyłam, iż wszyscy zasiądziemy przy jednym stole – dzieci, wnuki, bliscy – by wspólnie świętować ten dzień.
Mieszkam w Warszawie z najmłodszą córką, Elżbietą, która ma już trzydzieści lat, ale wciąż nie znalazła swojego szczęścia. Starszy syn, Wojciech, skończył właśnie czterdzieści lat, jest żonaty z Kingą i mają uroczą córeczkę, moją wnuczkę Zosię.
Z wyprzedzeniem uprzedziłam wszystkich, iż przyjęcie odbędzie się w sobotę – specjalnie wybrałam wolny dzień, by nikomu nie zakłócać planów. Każdy obiecał przyjść. Wyobrażałam sobie, jak będziemy rozmawiać, śmiać się, wspominać dawne historie.
Ale nikt tego dnia się nie pojawił.
Dzwoniłam do Wojtka raz za razem – bez odpowiedzi. Telefon milczał. Z każdą minutą serce ściskało się coraz mocniej. Zamiast euforii i życzeń spędziłam wieczór we łzach. Nie mogłam patrzeć na zastawiony stół, na tort, który tak starannie zdobiłam. Wszystko wydawało się bezsensowne.
Elżbieta cały czas była przy mnie, próbowała mnie pocieszyć. Tylko dzięki niej jakoś wytrzymałam.
Następnego ranka nie wytrzymałam. Spakowałam resztki jedzenia i pojechałam do syna. W głowie kołatała tylko jedna myśl: może coś się stało?
Gdy zadzwoniłam do drzwi, otworzyła mi Kinga. Była w dresie, zaspana, a na jej twarzy nie było śladu radości.
— Po co pani przyjechała? — rzuciła od progu, bez jednego ciepłego słowa.
Weszłam do środka. Wojtek jeszcze spał. Po chwili pojawił się w kuchni, ponury, w milczeniu nastawiając czajnik.
Nie owijałam w bawełnę:
— Dlaczego wczoraj nie przyszliście? Dlaczego choćby nie odebraliście telefonu?
Syn milczał. Zamiast niego odezwała się Kinga. I jej słowa były dla mnie drugim ciosem.
Oświadczyła, iż od lat chowała urazę – niby to podarowałam im maleńkie mieszkanie dwupokojowe, zostawiając sobie przestronne czteropokojowe. Że, jak twierdzi, brakuje im miejsca, iż przez to nie mogą mieć drugiego dziecka.
Stałam jak wryta, nie wierząc własnym uszom.
Przed oczami przesuwały się wspomnienia. Po śmierci męża zostałam sama z dwójką dzieci. Rodzice pomogli kupić większe mieszkanie. Dźwigałam wszystko sama – naukę, zajęcia dodatkowe, choroby, bunt nastoletni. Gdy Wojtek przyprowadził do domu Kingę, nie wyrzuciłam ich, tylko zrobiłam wszystko, by mieli wygodnie: oddaliśmy im pokój, Elżbiecie drugi, a sama zamieszkałam w przedpokoju.
Gdy urodziła się Zosia, to ja niemal sama zajmowałam się wnuczką – karmiłam, wychodziłam na spacery, wstawałam w nocy.
Potem odeszła teściowa, z którą nie utrzymywałam bliskich relacji. I niespodziewanie zostawiła mi w spadku zniszczone dwupokojowe mieszkanie. Wyremontowałam je za własne oszczędności – i podarowałam synowi oraz jego żonie, by mieli własne lokum.
Myślałam, iż postąpiłam słusznie. Że po tych wszystkich latach wreszcie są wolni.
A wyszło na to, iż to dla nich za mało.
Wyszłam bez słowa pożegnania. W drodze do domu czułam, jak gardło ściska mi gula. W uszach dźwięczały słowa Kingi. W piersi pulsował ból.
Jak to możliwe? Dlaczego dobroć jest traktowana jak obowiązek? Dlaczego najbliżsi potrafią zdradzić i zlekceważyć wszystko, co dla nich zrobiłam?
Teraz wiele zrozumiałam.
Nie można całe życie tylko dawać, poświęcając się w nadziei na wdzięczność. Bo jej może nie być.
Ludzie gwałtownie przyzwyczajają się do tego, co dobre, i zaczynają żądać więcej. A gdy nie dostaną – obwiniają.
Wieczorem usiadłam przy stole, na którym wciąż stał tort. Nalałam sobie herbatę, spojrzałam przez okno na cichą, jesienną Warszawę.
I nagle poczułam dziwną ulgę.
Już nikomu nic nie jestem winna.
Nie muszę się tłumaczyć.
Nie muszę udowadniać miłości.
Nie muszę oddawać ostatnich sił w zamian za milczenie i urazy.
Teraz przyszła pora pomyśleć o sobie.
I zrobię to.
