„Nie pozwolę, by moja ślubna uroczystość była zawstydzająca!” — krzyczała córka, błagając o nienagannie zaproszenie babci.

«Nie pozwolę, żeby wstyd mnie spotkał na moim własnym weselu!» — krzyczała córka, gdy błagałem, by zaprosiła babcię.

Moja córka, Kinga, ma 25 lat. Niedawno oznajmiła, iż wychodzi za mąż. Przygotowania do ślubu wciągnęły nas w wir spraw: suknia już wybrana, menu ustalone, zaproszenia prawie rozesłane. Ale jeden temat uderzył we mnie jak piorun z jasnego nieba.

Mojej mamie, babci Kingi, w tym roku skończyło się 80 lat. Wiek odcisnął na niej swoje piętno: porusza się powoli, wzrok już nie ten, a wygląd, szczerze mówiąc, zdradza jej lata. Siwe włosy spięte w staranny kok, pomarszczona twarz i ulubiona bluzka z wyblakłym wzorem, którą nosi, zdaje się, od zawsze. Mama nie goni za modą i często powtarza:

— Po co mi nowe ubrania? Już jestem stara. Lepiej wam z Kingą pieniądze dam.

Pewnego wieczoru omawialiśmy z córką ostatnie szczegóły wesela. Zapytałem, czy wysłała zaproszenie babci. Kinga nagle się zmieszała, na jej twarzy pojawił się grymas. Zaczęła mówić coś niewyraźnego: iż babci będzie ciężko dojechać do sali weselnej w centrum Krakowa, iż długie siedzenie przy stole, a dzień będzie intensywny. Ale wyczułem – nie w tym rzecz.

— Kinga, o co chodzi? — spytałem wprost.

I wtedy rzuciła słowa, które wbiły mi się w serce jak nóż:

— Tato, nie chcę, żeby tam była. Wygląda… no, nie pasuje. Moje koleżanki są stylowe, zadbane, z dobrych domów. Nie chcę, żeby ktoś się z mojej babci wyśmiewał.

Zamarłem jak rażony gromem. Jak to? Moja córka, moja Kinga, którą wychowałem z miłością, może tak mówić? Tej nocy nie zmrużyłem oka. Jak jej wytłumaczyć, iż wartość człowieka nie leży w modnych ciuchach? Że babcia to nie tylko staruszka w starej sukience, ale część naszej rodziny, jej korzenie? Pieczeni Kingi pierogi, huśtała ją na kolanach, cieszyła się z jej pierwszych kroków, pierwszych piątek w szkole…

Wesele to nie tylko święto młodych. To hołd dla rodziny, dla tych, którzy byli przy nas całe życie, którzy nas ukształtowali. I co to za koleżanki, jeżeli potrafią się śmiać z czyjejś babci?

Rano postanowiłem podejść do tematu inaczej — nie z wyrzutami, ale z czułością. Opowiedziałem Kindze, jak babcia siedziała przy niej nocami, gdy ja pracowałem. Jak szyła jej lalki ze skrawków materiału. Jak martwiła się o każdą jej przeziębienie. Zapytałem: czy naprawdę zasługuje na to, by się jej wstydzić?

Kinga milczała, tylko od czasu do czasu kiwała głową. A potem wybuchnęła płaczem:

— Tato, tak mi wstyd za te myśli. Ale wciąż do mnie przychodzą i nie potrafię nic z tym zrobić…

— Nic się nie martw, kochanie. Po prostu wyślijmy babci zaproszenie, a wszystko się ułoży — próbowałem ją uspokoić.

— Zaproszenie?! — łzy natychmiast wyschły. — Mówiłam przecież: jej tam nie będzie! Nie pozwolę, żeby wstyd mnie spotkał na moim własnym weselu!

— A ja? Też jestem dla ciebie wstydem? — wyrwało mi się.

Kłótnia ciągnęła się długo, ale wszystko na próżno. Oświadczyłem Kindze, iż nie przyjdę na wesele, jeżeli tak traktuje naszą rodzinę. Ona tylko machnęła ręką, nie biorąc moich słów na poważnie. I dotrzymałem słowa. Nie poszedłem ani do urzędu, ani na salę. choćby nie odebrałem telefonu.

Tego dnia pojechałem do mamy do jej małego mieszkania na obrzeżach miasta. Przywiozłem jej smakołyki, pomogłem posprzątać, zrobiłem zakupy, wyniosłem śmieci. Cały czas rozpierała mnie myśl: co tam Kinga? Jak wygląda w swojej sukni? Czy jest szczęśliwa w ten wyjątkowy dzień?

Ale wraz z tym bólem w piersi narastał inny — gorzki, ciężki. Czy i mnie kiedyś moi wnukowie będą się wstydzić? Nie za charakter czy czyny, ale tylko za to, iż się zestarzałem?

Wieczorem piliśmy z mamą herbatę na jej przytulnej kuchni. Nagle ożywiła się:

— Wojtku, zapomniałeś? Przecież dzisiaj ślub Kingi! Nie spóźniliśmy się? Może jeszcze zdążymy na salę? Szybko, zbieraj się!

Spojrzałem w jej oczy. Błyskała w nich szczera nadzieja. Mama rzuciła się do szafy, by wyciągnąć najlepszą sukienkę. A ja… nie potrafiłem powiedzieć jej prawdy. Nie potrafiłem złamać jej serca.

— Mamo, zapomniałem ci powiedzieć. Wszystko przełożyli. W urzędzie kolejki, sama rozumiesz…

Mama roześmiała się, mruknęła coś o młodzieży i ich pośpiechu, i wróciliśmy do herbaty.

Ale w mojej duszy leżał ciężki kamień.

Nie wiem, jak teraz spojrzeć w oczy córce. I jak ona spojrzy w oczy babci. Jak z dziecka, które wychowaliśmy w miłości i trosce, wyrósł taki zimny egoizm? Ta myśl nie daje mi spokoju.

Dziś zrozumiałem, iż starość to nie tylko siwe włosy i zmarszczki. To także sprawdzian tego, jak wychowaliśmy tych, którzy przyjdą po nas. I niestety, czasem ten sprawdzian kończy się gorzką lekcją.