Mam sześćdziesiąt osiem lat. Jestem sama. Wdowa od dawna. Mąż odszedł cicho, we śnie, bez słowa pożegnania. Od tamtej pory żyję jak we mgle. Dnie zlewają się w jeden, twarzy nie pamiętam, wydarzeń nie rejestruję. Wciąż pracuję — nie dla pieniędzy, ale by nie zwariować w tej ciszy. Praca to ostatnie godziny dnia, gdy czuję się choć trochę potrzebna.
Nie narzekam. Tylko stwierdzam fakt. Nie mam pasji, hobby, marzeń. Wszystko, co było, minęło. Nie szukam, nie próbuję, nie liczę. Może po prostu jestem stara. Ale najbardziej ciąży nie wiek, ale samotność, która przywarła do ścian mojego dwupokojowego mieszkania w Łodzi jak pleśń — cicho, niezauważalnie, ale nieubłaganie.
I oto zdecydowałam się. Pomyślałam: może zaproponować synowi, by zamieszkał ze mną? Ma troje dzieci, rodzina rośnie, żyją w ciasnocie. A u mnie — wolny pokój, szafy z pościelą, miejsce na zabawki. Wydawało się logiczne: miejsce jest, chęci też. Ale nie wszystko takie proste.
Syn wysłuchał, nie przerywał. Potem zadzwoniła synowa. Grzecznie, ale z chłodem w głosie.
— Pani Krystyno, u nas już wszystko poukładane. Dzieci przyzwyczaiły się do swojego kąta. A pod jednym dachem — to trudne. Każdy ma swoje przyzwyczajenia, swój rytm.
Zrozumiałam. Jestem im ciężarem. Starą kobietą, której trzeba ustępować, którą trzeba znosić. A przecież nie prosiłam wiele — tylko bycia blisko.
Córka… Z nią chętnie bym zamieszkała. Ale ma swoją rodzinę, swoje sprawy. Nie powiedziała wprost, iż jestem niechcianym gościem, ale… wystarczy spojrzenie jej męża, gdy zasiedzę się w kuchni po kolacji. Córka jest gościnna: zawsze naleje herbatę, nakarmi, wysłucha. Ale im częściej przychodzę, tym trudniej wracać do pustego mieszkania, gdzie zegar tyka głośniej niż telewizor.
Mówią, iż nie jestem stara. Że życie nie kończy się na emeryturze. Że można jechać na wycieczkę, zapisać się na zajęcia, spróbować jogi. „Ty po prostu zamknęłaś się przed światem”.
— Mamo, naprawdę myślisz, iż z nami będzie ci lepiej? — pyta córka. — Przecież nie odpoczniesz, wciąż będziesz czuła się nie na miejscu.
— Znajdź coś, co cię naprawdę zainteresuje, — mówi syn. — Może biblioteka, basen. Tyle teraz możliwości…
A ja stoję i milczę. Bo jak wytłumaczyć, iż nie chodzi mi o hobby. Nie o wystawy czy nordic walking. Tylko o żywy głos rano. Dźwięk dziecięcych kroków w korytarzu. Poranną herbatę, parzoną nie tylko dla siebie. O kogoś, kto po prostu jest blisko.
Mówią: „Możesz jeszcze znaleźć miłość”. A ja myślę, iż to już śmieszne. Gdzie ja, z moimi zmarszczkami, zmęczonymi oczami, z pamięcią pełną przeszłości, a tak mało przyszłości?
Tak, żyję. Ale mam wrażenie, iż żyję obok. Obok świąt, obok rozmów, obok śmiechu, który kiedyś rozlegał się w kuchni. Teraz cisza. I ja.
Nie proszę o litość. Chcę tylko zrozumieć: dlaczego jestem zbędna w życiu tych, dla których nie spałam nocami, gotowałam, prasowałam, podnosiłam z gorączką? Dlaczego w ich domach nie ma już dla mnie miejsca? Nie jestem obca. Jestem matką. Babcią. Swoją.
Czy bycie potrzebną to luksus, na który zasługują tylko młodzi?
Nie wiem, jak przekonać dzieci, by mnie zabrały. Może nie warto. Może to duma powinna mi podpowiedzieć: „Żyj, jak umiesz. Nie narzucaj się”. Ale serce nie zna dumy. Po prostu tęskni. I marzy — po swojemu, po starościowemu — by pewnego dnia zadzwonił telefon i usłyszała:
— Mamo, przemyśleliśmy. Przyjedź. Brakuje nam ciebie.
