Ponad setka uczestników, kwiatowe malowidła na domach, stodołach i studniach oraz cztery „Mistrzynie Zalipiańskiej Tradycji” – tak wyglądał finał tegorocznej edycji Konkursu „Malowana Chata”, który odbył się 22 czerwca w Domu Malarek w Zalipiu.
Kolorowe wzory, które od pokoleń zdobią Zalipie i okoliczne wsie, znów stały się bohaterami święta ludowej sztuki. 62. edycja Konkursu „Malowana Chata” przyciągnęła 102 uczestników – dzieci, młodzież, dorosłych i seniorów z 15 miejscowości Powiśla Dąbrowskiego. Jak co roku, oceniano zarówno nowe malowidła, jak i te, które zachowano i odnowiono.
W piątek i sobotę, 20–21 czerwca, jury złożone z etnografów i znawców sztuki ludowej odwiedzało zgłoszone gospodarstwa, a w niedzielę 22 czerwca w Domu Malarek odbyła się uroczystość wręczenia nagród. Przyznano aż 35 pierwszych miejsc w trzech kategoriach: nowe dekoracje, malowidła z poprzednich lat oraz prace dzieci i młodzieży. Były też nagrody za 2. i 3. miejsca oraz liczne wyróżnienia.
– Poziom prac był wysoki, nie brakowało też nowych rozwiązań. Malują całe pokolenia od seniorek po dzieci. Szkoły i przedszkola włączają się w propagowanie malowania u najmłodszych – podkreśliła Urszula Gieroń, etnograf z tarnowskiego Muzeum Etnograficznego i członkini jury.
Wśród laureatów znalazła się Anna Owca, zdobywczyni pierwszego miejsca, która mówiła, iż udział w konkursie to dla niej co roku wielkie wydarzenie, choć tegoroczne malowanie utrudniała pogoda.
Tytuł „Mistrzyni Zalipiańskiej Tradycji” dla Bernadety SłotyWażnym akcentem tegorocznej edycji było uhonorowanie czterech wybitnych artystek ludowych – Bernadety Słoty, Janiny Kruk, Marii Chlastawy i Zofii Janeczek – tytułem „Mistrzyni Zalipiańskiej Tradycji”. To pierwsze w historii konkursu takie wyróżnienie, przyznane za wieloletni, wybitny dorobek artystyczny i pielęgnowanie zalipiańskich wzorów.
– Maluję od dziecka, a teraz mam 86 lat i wciąż ozdabiam obrusy, tkaniny. Ta nagroda jest dla mnie wielką satysfakcją – mówiła wzruszona Bernadeta Słota.
Tytuł „Mistrzyni Zalipiańskiej Tradycji” dla Janiny KrukNagrodzono także Dom Malarek za odnowienie i stworzenie nowych malowideł w zalipiańskim kościele pw. św. Józefa. Konkursowi towarzyszył festyn rodzinny oraz otwarte warsztaty malarskie w Zagrodzie Felicji Curyłowej i Domu Malarek – łącznie wzięło w nich udział ponad 300 osób.
Organizatorami wydarzenia były Muzeum Ziemi Tarnowskiej i Dom Malarek w Zalipiu. Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Województwa Małopolskiego.
Tradycja malowania domów w Zalipiu i okolicznych wsiach to unikalne zjawisko kulturowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie – zwykle z matki na córkę – i trwale wpisane w tożsamość lokalnej społeczności. Od ponad siedmiu dekad konkurs „Malowana Chata” dokumentuje, pielęgnuje i promuje ten fenomen.
(Smol)
