Kuchnia gruzińska – najpopularniejsze dania

Kuchnia gruzińska jest jedną z najsmaczniejszych, jakie mieliśmy okazję poznać. Grillowane bakłażany z czosnkiem, pierożki z mięsnym bulionem w środku, placki z lokalnym białym serem lub warzywne leczo z solidną porcją kolendry. Wszystko zagryzione chrupiącym chlebem i sałatką ze świeżych pomidorów. Dziś zabieramy Was na kulinarną podróż po Gruzji – przedstawiamy kilka dań, których koniecznie trzeba spróbować.

Z czego jest znana kuchnia gruzińska?

Kuchnia gruzińska opiera się przede wszystkim na daniach mącznych – jednak nie brakuje w niej potraw mięsnych, świeżych warzyw i owoców. Chętnie dodawane zioła i przyprawy oraz bogaty smak lokalnych, domowych produktów sprawiają, iż miejscowe dania są uwielbiane nie tylko przez samych Gruzinów, ale również turystów.

Przez żołądek do serca

Nie spotkaliśmy jeszcze osoby, której gruzińska kuchnia by nie przypadła do gustu. Wyjątek mogą stanowić pojedyncze dania, jednak ogólne wrażenie kulinarne zawsze jest pozytywne, serio! Wyraziste potrawy, świeże owoce i lokalne wino naszym zdaniem dopełniają obrazu Gruzji jako pełnego różnorodnych doznań, przyjaznego i barwnego kraju.

Nie wiesz od którego dania zacząć? W tym artykule podpowiemy, jak wygląda typowa kuchnia gruzińska – które dania są najpopularniejsze, jakie są ich walory smakowe oraz co zamówić, jeżeli jesteście wegetarianami.

Spis treści:

Chinkali – sakiewki z niespodzianką

Zaczynamy od chyba najbardziej charakterystycznego i najczęściej spotykanego dania w Gruzji, czyli chinkali. Pierożki wypełnione mięsnym farszem i rosołowym bulionem piastują zwykle pierwsze miejsce zarówno w menu restauracyjnych dań, jak i na stołach każdego gruzińskiego domu.

Chinkali w kształcie przypominają sakiewki – pradawna sztuka ich precyzyjnego zwijania jest prawdopodobnie wysysana z mlekiem matki Na farsz składa się mieszanka mielonej baraniny z cebulą, szczyptą pieprzu i ziół – najczęściej kolendry. W trakcie gotowania, z farszu naturalnie wydziela się bulion, który wypijamy przy pierwszym kęsie.

W restauracjach chinkali zamawia się na sztuki, poza mięsnym farszem spotkamy też wersje wegetariańskie – np. z serem lub szpinakiem. Ciekawostka – w gruzińskich domach często jada się odsmażane chinkali, przygotowane poprzedniego dnia – takiej wersji nie spotkacie w restauracji.

Przepis na chinkali – to całkiem proste!

…choć dość pracochłonne. Kilkukrotnie przygotowywaliśmy z Kasią chinkali w wersji domowej. Wychodziły całkiem smaczne, jednak, trzeba przyznać – najtrudniejszym elementem było zwijanie ciasta. Wykonanie tej czynności poprawnie gwarantuje szczelność pierożka podczas gotowania i adekwatny efekt końcowy Dokładny przepis znajdziecie na portalu kulinarnym Przepisy.pl, z którego korzystaliśmy.

Chaczapuri w wielu wersjach

Najprościej powiedzieć, iż to po prostu zapiekany, chlebowy placek z serem…. ale za to jaki! Okrągła, gruzińska serowa „pizza” to kulinarny symbol Gruzji, podawany w kilku wariantach. Najpopularniejsze jest chaczapuri imeruli (jak na zdjęciu poniżej), z zapieczonym w cieście nadzieniem serowym. Megrelskie ma dodatkowy ser na wierzchu, lobiani jest wypełnione fasolą, a guruli jest w kształcie półksiężyca.

O innych wersjach dowiecie się z kolejnych pozycji.

W restauracjach często można zamówić mały lub duży placek – tym większym spokojnie najecie się w dwie osoby.

Chaczapuri adżarskie – z jajkiem i masłem

Choć ten rodzaj popularnego placka z serem jest charakterystyczny dla Adżarii, autonomicznego rejonu Gruzji (jego stolicą jest Batumi), danie bez problemu odnajdziecie w restauracyjnym menu w całym kraju.

Sycąca łódeczka z drożdżowego ciasta jest wypełniona słonym serem i pływającym jajkiem. Jakby kalorii było wciąż za mało, do środka wkrajany jest solidny kawał masła – można go oczywiście wyjąć, zanim się rozpuści

Czasami znajdziecie wersje z dwoma jajkami – takim chaczapuri jedna osoba naje się z pewnością „pod korek”.

Adżapsandali – gruzińskie leczo

Jak się okazuje, kuchnia gruzińska to nie tylko zapychające buły i potrawy mączne! Mniej popularną niż chinkali czy chaczapuri, ale wciąż chętnie spożywaną potrawą jest adżapsandali. To wegetariańskie leczo, którego podstawę stanowi uwielbiany w Gruzji bakłażan, ale również ziemniaki, papryka, pomidory i kolendra. Doskonale smakuje ze świeżym chlebkiem.

Kubdari – chaczapuri z mięsem

Kolejna powszechna wersja chaczapuri, ta z kolei najbardziej popularna w regionie Swanetia. W zastępstwie kilku rodzajów sera, wypełnienie stanowi solidna porcja dobrze przyprawionego mięsa (jagnięciny lub wieprzowiny) zmieszanego z cebulą.

My bardzo polubiliśmy ten sycący placek – jako miła odmiana od wszędobylskiego, serowego chaczapuri. Najlepiej smakuje podgrzany, ale czasem podawany jest również na zimno, np. na śniadanie.

Odżachuri, ojakhuri

Nieważne jak się pisze, ważne jak smakuje! Syte, jednogarnkowe danie posiada wiele wersji – w zależności od miejsca, w którym go skosztujecie, może smakować inaczej. Zwykle podstawą jest mięso wieprzowe (choć bywają i wegetariańskie wersje odżachuri) i ziemniaki. Opcjonalnie dodawane są inne warzywa (papryka, cebula) i zioła. Tak, tak – gruzińskie danie bez kolendry nie ma racji bytu

Ciekawostka – „odżachi” to po gruzińsku „rodzina” – właśnie od tego słowa wzięła się nazwa popularnego dania.

Kebabczi – solidny kawał mięsa

Czasem nazywane też „kababi” – jest zupełnie innym daniem niż to, znane z tureckich lokali na polskim gruncie. W odróżnieniu od kebabów, solidne kawały mięsa wołowo-wieprzowego są podawane oddzielnie na talerzu, niekiedy z dodatkiem cebuli, pietruszki i kolendry. Obowiązkowy dodatek – wyrazisty, pieprzny sos pomidorowy, w którym maczamy kawałki soczystego mięsa.

Czasem do gruzińskich kebabczi podaje się również tradycyjny chleb lub pitę. Na zdjęciu obok apetyczne bakłażany z pastą orzechową – o których przeczytacie niżej.

Badridżani -bakłażany z pastą orzechową

Co tu dużo mówić, badridżani skradły nasze serca. Ze względu na bardzo wyrazisty smak, nie jest to danie dla wszystkich – jednak jeżeli przepadacie za ciekawymi połączeniami smakowymi, powinniście spróbować.

Badridżani to cienko skrojone plastry smażonego bakłażana, nadziewane pastą orzechową i czosnkiem. Niekiedy podawane są z ziarenkami świeżego granatu – danie jest traktowane raczej jako przystawka na zimno.

Na zdjęciu pozostało tolma – czyli nadziewana podobnym farszem papryka. Dla nas niebo w gębie

Czurczela – gruziński „snickers”

Czurczelę trudno nazwać daniem – to forma pożywnej przekąski (bywa traktowana jako słodki deser), przez miejscowych i turystów żartobliwie nazywana gruzińskim snickersem.

Z popularnym batonikiem łączy ją jedynie obecność pożywnych orzechów, wiązanych ze sobą na nici. Całość jest zalana ciepłą masą winogronową lub granatową. To pożywny i syty zamiennik energetycznego batona lub innej słodkości – sprawdzi się choćby jako prowiant na górskim trekkingu szlakami Kaukazu.

Czurczelę pod inną nazwą spotkacie również w Turcji, Armenii czy Iranie.

Świeży chleb prosto z piekarni

Dostaniecie go dosłownie wszędzie, za równowartość 2 PLN. Uchaty gruziński chleb „puri” często jest jedynym produktem, sprzedawanym w małych, ulicznych piekarenkach. Wypiekany w hurtowych ilościach, najlepiej smakuje jeszcze ciepły. Kasia, gdybym jej nie pilnował, mogłaby się tylko takim chlebem żywić, serio! Przy okazji – Gruzini chleba nie kroją, tylko się nim łamią.

Kuchnia gruzińska – czego jeszcze warto spróbować?

Będąc w Gruzji zdecydowanie warto pobuszować po bazarach spożywczych. W dobrych cenach dostaniemy tam świeże owoce i warzywa – polecamy szczególnie soczyste arbuzy i melony. Bez trudu zakupimy również wiejski ser, bakalie czy mocną, ziarnistą kawę (do zmielenia na miejscu dla chętnych). Popularne są również stoiska z ziołami i przyprawami – tu proponujemy ostrą adżikę, w wersji suchej lub płynnej.

Gruzini uwielbiają kiszone warzywa – i kiszą dosłownie wszystko! Z chęcią spróbowaliśmy kiszonych pomidorów, czosnku, papryki i rzodkiewki – nie są to smaki dla wszystkich, ale my polecamy.

Poniższe zdjęcia zostały zrobione na bazarach Didube i Samgori w Tbilisi.

Gruzińska supra – nie wyjdziesz z niej głodny

Supra to gruzińska uczta, w pełnym tego słowa znaczeniu. Niezależnie od tego, gdzie na nią traficie, stoły będą się wręcz uginać od różnorodnych potraw, a tamada będzie dbał, by wasze kieliszki zawsze były wypełnione czaczą (miejscowym bimbrem) lub winem. Kim jest tamada? To opiekun imprezy (najczęściej gospodarz) który dba o dobre samopoczucie gości, najczęściej wznosi toasty i odchodzi od stołu jako ostatni.

Inne dania kuchni gruzińskiej

Zdajemy sobie sprawę, iż nie wyczerpaliśmy tematu – w tym artykule przedstawiliśmy jedynie najpopularniejsze oraz (naszym zdaniem) najsmaczniejsze dania. Kuchnia gruzińska to wciąż zdecydowanie więcej – jeżeli chcielibyście kulinarnie przenieść się do Gruzji we własnym domu, polecamy zerknąć na przepisy kuchni gruzińskiej, by spróbować własnych sił. Znajdziecie je na przykład na portalu kulinarnym Przepisy.pl.

OSTATNIE ARTYKUŁY NA BLOGU