W świetle ostatnich wydarzeń na Bliskim Wschodzie, Rosja i Chiny nie udzielają pomocy Iranowi, pomimo ich wcześniejszych deklaracji o współpracy. Ekspertka z amerykańskiego think tanku Hudson Institute, Zineb Riboua, oceniła, iż prezydent Władimir Putin jest oportunistą, a nie samobójcą i nie podejmie ryzyka bezpośredniej konfrontacji z USA na rzecz Teheranu.
Według Riboua, prezydent USA Donald Trump wie, iż liczenie na przyjaźń z Republiką Islamską to mrzonka, a dopóki u władzy jest ajatollah Ali Chamenei i Korpus Strażników Rewolucji, Iran pozostanie wrogo nastawiony do Ameryki, Izraela i w ogóle Zachodu. Ekspertka podkreśliła, iż amerykańskie uderzenie na obiekty nuklearne w Iranie było pokazem siły, a nie utorowaniem ścieżki ku pojednaniu.
Izrael pokazał, przy wsparciu USA, iż jest w stanie zaatakować irański rdzeń infrastruktury nuklearnej i wyeliminować ważnych dowódców choćby w Teheranie. Nie wykluczyła, iż Teheran może próbować przeprowadzić symboliczny odwet, jednak koszty eskalacji stały się dla niego ewidentne. Wsparcie Trumpa dla Izraela i gotowość do użycia siły przypomniały Iranowi, iż dalsza agresja nie przyniesie zysków, ale tylko zniszczenia.
Riboua oceniła, iż ostatnie wydarzenia ujawniły granice rosyjskiego sojuszu z Iranem, który ma charakter transakcyjny, a nie ideologiczny. Moskwa postrzega Teheran jako pionka, który stawia wyzwanie USA, a nie jako partnera, którego należy bronić kosztem rosyjskich interesów.
Dzięki zbombardowaniu przez USA irańskich obiektów nuklearnych, świat stał się bezpieczniejszy. Ataki zniszczyły najważniejsze elementy irańskiego programu nuklearnego, przywróciły odstraszanie i przypomniały reżimom, iż USA pozostaje najsilniejszym graczem w regionie.
Warto zauważyć, iż Rosja i Chiny nie pomogły Iranowi, gdy był w potrzebie, wysyłając sygnał swoim partnerom w antyzachodniej osi, takim jak Korea Północna, Mali, Burkina Faso, Niger, iż nie można na nich wcale polegać. Pomoc Rosji dla Iranu może ograniczać się do wsparcia retorycznego i niewielkiego wsparcia logistycznego.
Według szefa Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Rafaela Grossiego, atak USA na trzy irańskie ośrodki jądrowe poważnie je uszkodził, ale nie zniszczył ich całkowicie. Dodał, iż w ciągu kilku miesięcy Iran może ponownie zacząć proces wzbogacania uranu.
W Polsce, temat konfliktu na Bliskim Wschodzie jest ściśle obserwowany, a eksperci są zgodni, iż sytuacja w regionie jest bardzo niebezpieczna. Według danych Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Polska jest zaangażowana w działania na rzecz pokoju i stabilizacji w regionie, w tym w ramach UNIFIL (Siły Tymczasowe ONZ w Libanie) i EUTM (Misja Szkoleniowa UE w Mali).
Warto zauważyć, iż Polska ma również ważne interesy gospodarcze w regionie, w tym w Iranie, gdzie polskie firmy są zaangażowane w projekty infrastrukturalne i energetyczne. Jednakże, sytuacja polityczna w regionie jest bardzo dynamiczna i może mieć wpływ na polskie interesy gospodarcze.
W związku z tym, Polska powinna być przygotowana na różne scenariusze rozwoju sytuacji w regionie i powinna być zaangażowana w działania na rzecz pokoju i stabilizacji. Według danych Narodowego Banku Polskiego, eksport polskich towarów do Iranu w 2022 roku wyniósł około 140 milionów euro, co stanowiło około 0,2% całkowitego polskiego eksportu.
Podsumowując, kryzys na Bliskim Wschodzie jest bardzo złożony i może mieć wpływ na polskie interesy gospodarcze i polityczne. Polska powinna być przygotowana na różne scenariusze rozwoju sytuacji w regionie i powinna być zaangażowana w działania na rzecz pokoju i stabilizacji.
