USG to proste, bezpieczne badanie, które pomaga zobaczyć to, czego nie widać gołym okiem. Pierwsze USG piersi najlepiej wykonać po 20. roku życia. USG sprawdza się szczególnie u młodszych kobiet, u których piersi zbudowane są głównie z tkanki gruczołowej. Dzięki temu w badaniu można wykryć małe guzy, które mogłyby być „ukryte” w mammografii.
CZYM JEST USG PIERSI?
USG piersi to badanie, które wykorzystuje fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, żeby zobaczyć wnętrze piersi. Lekarka lub techniczka przesuwa po skórze głowicę pokrytą żelem, a urządzenie tworzy obraz tkanek na ekranie.
Czasem badanie dotyczy całej piersi, a czasem tylko konkretnego miejsca, które wcześniej zwróciło uwagę lekarza.
USG jest szczególnie przydatne, jeżeli masz gęste piersi – czyli więcej tkanki gruczołowej niż tłuszczowej. W takim przypadku mammografia może „nie zauważyć” drobnych zmian, które w USG są dobrze widoczne.
KIEDY WARTO ZROBIĆ USG PIERSI?
Lekarz może zalecić USG, jeśli:
- jesteś młoda (poniżej 35 roku życia) i chcesz wykonać badanie profilaktyczne,
- odczuwasz ból, obrzęk, zaczerwienienie, wciągnięcie brodawki lub wydzielinę z sutka,
- masz gęste piersi,
- w mammografii pojawił się niepokojący obraz,
- jesteś w ciąży lub karmisz piersią – wtedy USG jest bezpieczniejszym badaniem,
- masz implanty, które mogą utrudniać ocenę w mammografii,
- masz torbiel, włókniaka lub inne łagodne zmiany, które wymagają obserwacji.
CZYM USG RÓŻNI SIĘ OD MAMMOGRAFII?
Oba badania pokazują wnętrze piersi, ale działają inaczej. Mammografia to zdjęcie rentgenowskie, które wykorzystuje minimalną dawkę promieniowania, a USG to obraz z fal dźwiękowych — całkowicie bezpieczny i bez promieniowania.
Mammografia lepiej wykrywa bardzo wczesne zmiany, np. mikrozwapnienia, które mogą oznaczać początek raka (tzw. rak przedinwazyjny). USG natomiast potrafi dokładnie rozróżnić, czy zmiana jest płynna (np. torbiel), czy twarda (np. guz).
Najlepsze efekty daje połączenie obu metod — bo razem pozwalają wykryć choćby drobne zmiany.
JAK WYGLĄDA USG PIERSI?
Podczas USG zdejmujesz ubranie z górnej części ciała i kładziesz się na leżance.
Na pierś nakładany jest przezroczysty żel, a lekarka przesuwa po niej głowicę aparatu. Badanie jest bezbolesne — możesz poczuć jedynie delikatny chłód od żelu lub lekkie uciskanie.
Całość trwa zwykle 10–20 minut. Lekarz może od razu omówić wynik, a czasem trzeba chwilę poczekać na opis.
CZY USG PIERSI BOLI?
Nie. To jedno z najbardziej komfortowych badań diagnostycznych. Nie ma ucisku, nie ma promieniowania, nie ma igieł. Czasem możesz poczuć lekki dyskomfort, jeżeli piersi są wrażliwe (np. przed miesiączką), ale to naprawdę nic strasznego.
CZY USG PIERSI JEST BEZPIECZNE?
Tak. To badanie nieinwazyjne, które nie ma skutków ubocznych i nie wiąże się z żadnym promieniowaniem. Można je wykonywać w ciąży i w trakcie karmienia piersią.
Warto jednak pamiętać, iż USG – jak każde badanie – nie daje 100% pewności. Dlatego najlepiej wykonywać je razem z mammografią lub zgodnie z zaleceniami lekarza.
DLACZEGO WARTO REGULARNIE WYKONYWAĆ USG PIERSI?
USG piersi to prosty sposób, by lepiej poznać swoje ciało. Nie trwa długo, nie boli, a może uratować życie. jeżeli masz gęste piersi, czujesz coś niepokojącego albo po prostu chcesz się upewnić — idź.
JAK CZĘSTO ROBIĆ USG PIERSI?
- Przed 30. rokiem życia: Zaleca się pierwszy raz wykonać badanie w tym okresie, a następnie co 2 lata.
- Po 30. roku życia: Należy badać piersi co najmniej raz w roku, a po 40. roku życia choćby co pół roku.
- W przypadku obciążenia ryzykiem: Kobiety z obciążającym wywiadem (np. rak piersi w rodzinie) powinny wykonywać USG częściej, choćby co 6 miesięcy.
CZY USG PIERSI JEST REFUNDOWANE?
Na badanie USG piersi nie potrzebujesz skierowania, jeżeli wykonujesz je prywatnie. Możesz umówić się na badanie bezpośrednio w placówce prywatnej na własną prośbę. Badanie jest płatne. Żeby zrobić darmowe USG piersi na NFZ, musisz mieć skierowanie od specjalisty (np. ginekologa czy onkologa). Warto sprawdzić, czy w Twoim regionie realizowane są akcje profilaktyczne organizowane przez lokalny oddział NFZ, które mogą oferować bezpłatne badanie.
