Jak się zachować, gdy spotkasz wilka — co zrobić w razie ataku?

tatry-przewodnik.com.pl 6 miesięcy temu
Na terenie całej Polski obserwuje się coraz więcej wilków. To piękne zwierze jest jednym z najbardziej znanych i ikonicznych drapieżników na świecie, a jego obecność w środowisku ma szczególne znaczenie zarówno ekologiczne, jak i kulturowe. Podczas spaceru lasem może się zdarzyć, iż spotkamy to piękne zwierzę.


Wilki w lesie

Kilka słów o wilku


Wilk jest stworzeniem niezwykle ostrożnym i nie chce nawiązywać niepotrzebnego kontaktu z ludźmi. Często stara się omijać człowieka, a wyczulony słuch pomaga mu uniknąć spotkania zawczasu. Spotkanie drapieżnika na szlaku czy podczas wędrówki w górach jest bardzo rzadkie, ponieważ wilki najczęściej są płochliwe i zwykle nie chcą mieć do czynienia z człowiekiem. Jednak, gdy do takiego spotkania dojdzie, ważne jest, aby zachować spokój i postępować zgodnie z kilkoma podstawowymi zasadami bezpieczeństwa. jeżeli z jakiegoś powodu znalazłeś się sam na sam z tym zwierzęciem, dobrze wiedzieć jak się zachować przy spotkaniu z wilkiem.

1. Zachowaj spokój


Nie panikuj – te dzikie zwierzęta zwykle nie są agresywne wobec ludzi. Panika może wywołać u nich reakcję obronną. Najprawdopodobniej będzie próbował sam odejść, choćby jeżeli znajdziesz się na jego terytorium. Obszary wilków są dość rozległe, a zwierze może po prostu uciec głębiej w las. W takim przypadku nikt nie ucierpi.

2. Utrzymaj kontakt wzrokowy


Nie odwracaj się – obserwuj ruchy drapieżnika, ale nie patrz bezpośrednio w oczy. Większość psowatych, interpretuje bezpośredni kontakt wzrokowy jako sygnał konfrontacji i konfliktu.

Bądź większy – jeżeli to możliwe, unieś ręce lub plecak, aby wydawać się większym. Możesz także stanąć na palcach.

Unieś ręce i machaj nimi w powietrzu – takie zachowanie rozprzestrzeni twój zapach, a twoja postura będzie bardziej zauważalna i staniesz się większy (bardziej groźny) w oczach obserwującego Cię wilka.

3. Stopniowo się wycofuj


Powoli się oddalaj – wycofuj się, cały czas obserwując wilka. Staraj się nie odwracać plecami do niego. jeżeli nie chce odejść, zacznij powoli się oddalać, nie spuszczając z niego wzroku, ale nie patrz mu w oczy.

Jeśli masz plecak, możesz go użyć jako tarczy. kilka to pomoże, ale może odwrócić uwagę zwierzęcia, jeżeli zdecyduje się zaatakować. Nie odwracaj się tyłem do agresywnego wilka, ale przez cały czas patrz bezpośrednio na niego. jeżeli jesteś z towarzyszem i obecny jest więcej niż jeden wilk, ustawcie się tyłem do siebie i powoli się oddalajcie.

Nie biegnij i nie odwracaj się – w żadnym wypadku nie należy odwracać się od zwierzęcia plecami ani uciekać. Pokazując niechronione części swojego ciała, dajesz wilkowi powód, aby wykorzystał twoją słabość.

Nie uciekaj wiedz, iż wilk z łatwością dogoni Cię w biegu, w końcu on ma cztery nogi, a Ty masz tylko dwie! Jest szybszy od ciebie, zwłaszcza gdy poruszasz się po lesie. Co więcej, bieganie spowoduje, iż wilczy instynkt zainteresuje się zdobyczą. jeżeli nie gonił cię wcześniej, istnieje duża szansa, iż zacznie, gdy będziesz uciekać.

Jeśli to konieczne, wejdź na drzewo – wspinaczka na drzewo jest godną alternatywą. W przeciwieństwie do niedźwiedzi, wilki nie potrafią wspinać się na drzewa.

4. Mów głośno i użyj przedmiotów


Zrób hałas – mów głośno i spokojnie, aby dać wilkowi znać, iż jesteś człowiekiem. Możesz także użyć gwizdka lub innego hałaśliwego przedmiotu. jeżeli jesteś na wycieczce kempingowej, możesz użyć patelni jako bębna. Wrażliwy słuch zwierzęcia bardzo nie lubi głośnych i ostrych dźwięków. Prawdopodobnie wilk boi się ciebie prawie tak samo, jak ty jego!

Użyj przedmiotów – jeżeli masz ze sobą kijki trekkingowe, plecak, kurtkę itp., możesz nimi delikatnie machać, aby odstraszyć zwierzę.

Oddychaj głęboko i staraj się zachować spokój — wilki wyczuwają twój strach. Gdy wpadniesz w panikę, ryzykujesz iż popełnisz jakis błąd.

5. jeżeli wilk się zbliża


Postaraj się go wystraszyć – o ile zwierzę zacznie się do ciebie zbliżać, spróbuj go przestraszyć. Może się to wydawać sprzeczne z poprzednimi wskazówkami, ale jeżeli wcześniejsze wskazówki nie skutkują, będziesz musiał udawać, iż stanowisz zagrożenie dla niego.

Przygotuj się do obrony – jeżeli wilk wykazuje agresywne zachowanie (co jest bardzo rzadkie), możesz użyć przedmiotów, które masz przy sobie, aby się bronić. Rzucaj kamieniami, kijkami, ale tylko w ostateczności.

6. Co zrobić w razie ataku


Jeśli zwierzę zaatakuje – jako broni można użyć grubego kija lub kamienia. Najbardziej wrażliwymi częściami ciała drapieżnika są jego nos i oczy. Celuj w nie, a będzie to najlepsza obrona. Spróbuj uderzyć kijem w głowę lub jego grzbiet. Nie poddawaj się, jeżeli cię zaatakuje i walcz wszelkimi możliwymi środkami.

Znajdź pozycję łatwą do obrony – stań plecami do drzewa lub dużej skały. Nie chcesz, żeby wilki cię zaszły od tyłu.

Nie próbuj zwijać w pozycję embrionalną — to go nie powstrzyma przed atakiem. W większości przypadków atakujący wilk odejdzie tylko wtedy, gdy go zastraszysz i stworzysz dla niego zagrożenie.

Zbierzcie się razem – gdy znajdujesz się w grupie atakowanej przez wilki, upewnij się, iż wszystkie dzieci i starsze osoby znajdują się w środku. Kiedy drapieżniki atakują, celują w najsłabsze ogniwo: młode, stare i chore. Bez względu na wszystko, nie rozdzielaj grupy. Upewnij się, iż w każdym kierunku masz osobę obserwującą, aby wilki nie mogły oskrzydlić twojej grupy.
Zwierzęta starają się znaleźć najsłabsze ogniwo w grupach ofiar. Postrzegają was wszystkich jako ofiarę. Celem ataków są najczęściej dzieci, ponieważ są najmniejsze i najsłabsze. Kiedy atakują ludzi, w przeważającej większości przypadków atakują dzieci.

7. Bądź cały czas czujny


Wycofaj się w bezpieczne miejsce – o ile uda Ci się przepędzić wilka, spokojnie ale gwałtownie udaj się w bezpieczne miejsce. Wejdź na drzewo, głaz lub inny wysoki element krajobrazu. jeżeli to możliwe,schowaj się w samochodzie lub budynku.

Nie luzuj się – zwierzę może czaić się w pobliżu ciebie lub twojego obozowiska, czekając na kolejną szansę. jeżeli wilk jest bardzo głodny, może spróbować ponownie zaatakować.

8. Po spotkaniu z wilkiem


Jeśli zostaniesz ugryziony lub masz na sobie ślinę zwierzęcia – powinieneś jak najszybciej zwrócić się o pomoc i zaszczepić się przeciwko wściekliźnie.
Zawiadom odpowiednie służby – po powrocie z wędrówki poinformuj lokalne służby leśne lub parkowe o spotkaniu. Pozwoli to na monitorowanie aktywności wilków i zwiększenie bezpieczeństwa w danym rejonie.

9. Gdy wędrujesz z psem


Uważnie obserwuj swojego psa – jeżeli wybierasz się ze swoim czworonogiem na terytorium wilka, trzymaj psa w zasięgu wzroku. Najlepiej miej go na smyczy, co skutecznie zapobiega oddalaniu się od właściciela. jeżeli spacerujesz w lesie z psem, gdy się wypróżni, podnieś jego kupę, staraj się, aby nie sikał wszędzie i ucisz go, o ile nadmiernie hałasuje.

Wszystkie te działania przyciągną wilki i będą postrzegać Cię i Twojego psa jako intruzów. Zarówno wilki, jak i psy domowe używają moczu i odchodów – wraz z zadrapaniami pazurów i wydzielaniem zapachu – aby oznaczyć swoje terytorium, a wilki mogą zaatakować psa, który ich zdaniem wkracza na ich terytorium.

10. I na koniec unikaj miejsc, w których widziano wilki


Jeśli zobaczysz wilka, zanim on zobaczy ciebie, odejdź cicho. Zachowaj czujność. Pamiętaj: gdzie jest jeden osobnik, prawdopodobnie wokół jest ich więcej. Czasami wilki wędrują samotnie, ale prawie zawsze polują w stadach.

Dodatkowe środki ostrożności


  • Wędruj w grupie – wilki rzadziej atakują grupy ludzi.
  • Unikaj zostawiania jedzenia – nie zostawiaj jedzenia ani śmieci w dostępnych miejscach, aby nie przyciągać wilków.
  • Bądź świadomy otoczenia – zawsze obserwuj okolicę i bądź przygotowany na niespodziewane spotkania.

Wilki są zwykle płochliwe i unikają kontaktu z ludźmi, ale spotkanie z nimi może być nieprzewidywalne. Zachowanie spokoju, powolne wycofywanie się to najważniejsze zasady, które pomogą uniknąć niebezpiecznych sytuacji. Spotkanie z tym pięknym zwierzęciem na wolności rzadko kończy się bezpośrednią konfrontacją. Podane przez nas zalecenia pomogą zminimalizować zagrożenie. Lepiej jednak zachować większą ostrożność i nie odwiedzać miejsc, w których widziano wilki.



Wilk jest w Polsce gatunkiem chronionym


Wilk (Canis lupus) jest jednym z najbardziej znanych i charakterystycznych drapieżników w Polsce. Odgrywa on kluczową rolę w ekosystemie jako drapieżnik będący na szczycie łańcucha pokarmowego. Warto pamiętać, iż w Polsce gatunek jest objętym ścisłą ochroną od 1998 roku. Oznacza to, iż zabijanie, łapanie, niepokojenie oraz niszczenie jego siedlisk jest zabronione.

Populacja i zasięg występowania


Wilki w Polsce występują głównie w północno-wschodnich oraz południowo-wschodnich regionach kraju, w szczególności w Bieszczadach, Beskidach, Puszczy Białowieskiej, Puszczy Knyszyńskiej oraz Puszczy Augustowskiej. W ostatnich latach obserwuje się stopniowe rozprzestrzenianie tego gatunku na zachód i północ kraju, co świadczy o stabilizacji i wzroście populacji. W Tatrzańskim Parku Narodowym stale przebywają dwie nieduże watahy składające się z kilku osobników.

Wilk został umieszczony w obu dotychczasowych wydaniach Polskiej czerwonej księgi zwierząt oraz na Czerwonej liście gatunków zagrożonych i ginących w Polsce. Znajduje się także na czerwonej liście gatunków zagrożonych w Karpatach.

Wyzwania i zagrożenia

Wilki, mimo statusu ochronnego, wciąż napotykają na różne zagrożenia:
  • Kłusownictwo: Nielegalne polowania i pułapki stanowią poważne zagrożenie dla ich populacji.
  • Kolizje z pojazdami: Wilki są narażone na potrącenia przez samochody, szczególnie na drogach przecinających ich terytoria.
  • Fragmentacja siedlisk: Rozwój infrastruktury, urbanizacja i rolnictwo prowadzą do utraty i fragmentacji naturalnych siedlisk wilków, co utrudnia ich migracje i zwiększa ryzyko genetycznej izolacji.

AUTOR
Michał Jarząbek-Giewont
Przewodnik tatrzański — ponad 10 lat doświadczenia w oprowadzaniu po Tatrach i Zakopanem. Rodowity góral z Zakopanego i miłośnik przyrody tatrzańskiej. Przewodnictwem zajmuje się zawodowo. Prywatnie pasjonat jazdy na rowerze, skiturów oraz fotografii krajobrazów górskich.
Idź do oryginalnego materiału