Życie i śmierć postrzegane są jako przeciwieństwa. Okazuje się jednak, iż funkcjonowanie komórek po śmierci organizmu sugeruje istnienie "trzeciego stanu", który leży poza utartymi granicami. To właśnie on był przedmiotem niedawnego badania opublikowanego w czasopiśmie Physiology, przeprowadzonego przez profesora mikrobiologii na Uniwersytecie Waszyngtońskim Petera A. Noble’a, i jego współpracowników z zespołu.
Czy nasze komórki umierają razem z nami?
Choć wydawać by się mogło, iż śmierć jest definitywnym końcem, to przeszczepy organów, tkanek, komórek pokazują, iż niekoniecznie tak jest. Gdy zapewnimy odpowiednie warunki, tj. składniki odżywcze, tlen, bioelektryczność, niektóre komórki mogą funkcjonować po śmierci, a choćby się rozwijać.
W 2021 r. naukowcy pobrali komórki skóry z martwych zarodków żab. Zauważyli, iż poza macierzystym organizmem spontanicznie reorganizują się w wielokomórkowe organizmy zwane ksenobotami. Potrafią one wykorzystywać włoskowate struktury zwane rzęskami do poruszania się po otoczeniu, w którym się znalazły. Podobne struktury uzyskano, pobierając komórki z płuc człowieka. Antropoboty nie tylko potrafiły poruszać się, ale też naprawiać siebie i pobliskie neurony.
W jaki sposób jest to możliwe? Tego jeszcze do końca nie wiadomo. - Jedna z hipotez mówi, iż wyspecjalizowane kanały i pompy osadzone w zewnętrznych błonach komórkowych działają jak skomplikowane obwody elektryczne - piszą autorzy w artykule dla The Conversation. - Te kanały i pompy generują sygnały elektryczne, które pozwalają komórkom komunikować się ze sobą i wykonywać określone funkcje, takie jak wzrost i ruch, kształtując strukturę organizmu, który tworzą.
Nowe badania to nie tylko zaspokojenie ludzkiej ciekawości
Oczywiście zrozumienie procesów związanych z życiem człowieka, a więc także i umieraniem jest ważne z medycznego punktu widzenia, to w tym przypadku naukowcy mają inny plan dla swoich odkryć. Takie odpowiednio zmodyfikowane komórki mogą służyć jako nośnik leków.
Choć badania nad funkcjonowaniem komórek po śmierci realizowane są już od kilkunastu lat, wciąż pozostaje wiele niewiadomych. Z pewnością przyszłe badania będą stopniowo wyjaśniały pewne zagadnienia i poszerzą naszą wiedzę o procesie umierania.
