Pod koniec października rosyjskie bomby spadły na Derżprom, rozległy zespół biurowej zabudowy w centrum Charkowa. Gmach powstał w 1928 roku jako Dom Przemysłu Państwowego; projektantami byli Siergiej Sawicz Serafimow, Samuel Mironowicz Krawiec i Mark Dawidowicz Felger. To nie jest zwykły biurowiec. Stanął w okresie, gdy artystyczna i architektoniczna awangarda cieszyła się zainteresowaniem, w tym krótkim momencie, kiedy mogła realizować swoje koncepcje. Derżprom jest jedną z nich: to zespół wysokich (najwyższy sięga 68 metrów) prostopadłościanów, zintegrowanych rozpiętymi na różnych wysokościach łącznikami i gęsto poprzebijanych oknami (jest ich podobno 45 tysięcy). W latach 20. XX wieku Charków był stolicą Ukrainy – dynamicznie się więc rozbudowywał, zyskując wiele publicznych gmachów. Dominowały wśród nich jednak formy klasycyzujące i Derżprom uderzająco wyróżniał się nowoczesną, awangardową formą oraz pozbawionym patosu, surowym i chłodnym monumentalizmem.
Derżprom w Charkowie, fot. Anna Cymer
