Według danych z Krajowego Centrum ds. AIDS, w ciągu ostatnich trzech dekad na HIV zakażono ponad 33 tys. osób w Polsce. W 2023 roku wykryto 2879 nowych przypadków zakażenia, co jest rekordową liczbą od dekady. Tylko w pierwszym półroczu 2023 roku odnotowano 1972 nowe przypadki zakażenia.
Niebezpieczny brak świadomości
Co trzeci zarażony wirusem HIV nie jest tego świadomy, a połowa osób trafia do opieki medycznej dopiero wtedy, gdy wirus wywoła już choroby związane z zakażeniem. To alarmujące dane, zwłaszcza iż zakażenie HIV może przez wiele lat przebiegać bezobjawowo, co bardzo utrudnia diagnozę. Wirusem mogą zarazić się osoby podejmujące ryzykowne kontakty seksualne bez zabezpieczenia, szczególnie narażeni są mężczyźni mający kontakty seksualne z mężczyznami.
Wysiłki na rzecz profilaktyki i edukacji
W odpowiedzi na wzrastającą liczbę zakażeń Krajowe Centrum ds. AIDS prowadzi kampanię społeczną „Mój pierwszy raz”, która ma na celu popularyzację wczesnej diagnostyki w kierunku HIV, przede wszystkim wśród osób, które nigdy w swoim życiu nie wykonały tego testu. Osoby z pozytywnym wynikiem testu leczone są bezpłatnie. Do tej pory Programem Polityki Zdrowotnej Ministra Zdrowia objętych zostało ponad 20,5 tys. osób.
Postęp w farmakologii i stygmatyzacja
Postęp w farmakologii zrewolucjonizował leczenie osób z wirusem, ale i wpłynął na społeczne postrzeganie HIV. O ryzyku zakażenia mówi się dziś mniej, a ono przecież nie zniknęło. Poza tym szacuje się, iż około 30 proc. osób nie wie o fakcie swojego zakażenia, bo nigdy nie wykonało testu, być może nie odnosząc ryzyka zakażenia HIV do siebie.
Walka ze stygmatyzacją
Dyrektor Krajowego Centrum ds. AIDS, Anna Marzec-Bogusławska, postuluje o zmianę art. 161 Kodeksu karnego dotyczącego penalizacji zakażenia wirusem HIV. Rekomendacje te zostały przesłane do Ministerstwa Sprawiedliwości. Walka ze stygmatyzacją osób zakażonych jest priorytetem wielu programów wspierania osób z HIV, także na forum międzynarodowym.
W przyszłym roku resort zdrowia przeznaczy dwukrotnie więcej pieniędzy – prawie 6 mln zł – na działalność 29 punktów konsultacyjno-diagnostycznych, w których można bezpłatnie, anonimowo i bez skierowania wykonać test na HIV. W trosce o zdrowie i życie osób zakażonych, musimy kontynuować walkę ze stygmatyzacją i dbać o edukację w sprawie HIV/AIDS.
