Grube kontrole, srogie kary. Sprawdzają co niesiesz w torbach

Od początku 2025 roku na Mazowszu nasila się trend zaostrzania kontroli segregacji odpadów komunalnych. Po Warszawie, która już w 2023 roku przeprowadziła ponad 6 tysięcy takich kontroli, również mniejsze miejscowości zapowiadają wzmożone działania sprawdzające poprawność segregacji śmieci. Jednocześnie w całym kraju weszły w życie nowe zasady dotyczące segregacji odpadów.

Fot. Cottonbro / Pexels

Warszawa liderem w kontrolach

Stolica prowadzi intensywne kontrole już od dłuższego czasu. Jak podaje dziennik.pl, w 2023 roku przeprowadzono dokładnie 6104 kontrole segregacji odpadów w warszawskich gospodarstwach domowych. Efektem tych działań było:

• 131 mandatów
• 9 wniosków o ukaranie skierowanych do sądu
• 197 pouczeń zastosowanych wobec osób nieprzestrzegających zasad

Kontrole w Warszawie prowadzą pracownicy Oddziału Ochrony Środowiska oraz funkcjonariusze straży miejskiej. Uprawnieni są oni do bezpośredniego sprawdzania zawartości pojemników i toreb na śmieci, co pozwala na weryfikację, czy odpady są prawidłowo segregowane zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Mniejsze miejscowości dołączają do trendu

W ślad za Warszawą, również mniejsze miejscowości na Mazowszu zaczynają zaostrzać kontrole. Przykładem jest Glinojeck, gdzie od stycznia 2025 roku wprowadzono nie tylko wzmożone kontrole, ale także znacznie podwyższono opłaty za gospodarowanie odpadami.

Mieszkańcy Glinojecka, którzy segregują odpady, płacą w tej chwili 28 złotych miesięcznie od osoby. Natomiast ci, którzy nie przestrzegają zasad segregacji, muszą liczyć się z trzykrotnie wyższą opłatą – aż 84 złote miesięcznie od osoby.

Miasto boryka się również z problemem niepłacących za wywóz śmieci. Zaległości mieszkańców sięgają już 180 tysięcy złotych. Władze Glinojecka podjęły zdecydowane kroki, kierując wszystkie zaległości do egzekucji komorniczej.

Nowe zasady segregacji obowiązujące w całej Polsce

Od 1 stycznia 2025 roku w całym kraju obowiązują zmodyfikowane zasady segregacji odpadów. Jedną z najważniejszych zmian jest zakaz wrzucania ubrań i tekstyliów do odpadów zmieszanych. Tekstylia powinny być oddawane do specjalnych punktów zbiórki lub podczas zbiórek organizowanych przez gminy.

Wraz z nowymi przepisami, w wielu miejscowościach wprowadzono również podwyżki opłat za wywóz śmieci. Władze lokalnych samorządów zapowiadają, iż będą surowo egzekwować przestrzeganie zasad segregacji, co ma pomóc w osiągnięciu wymaganych poziomów recyklingu.

Za co można otrzymać mandat?

Kontrolujący mogą nałożyć mandat za różne przewinienia związane z niewłaściwą gospodarką odpadami. Najczęstsze naruszenia, za które można otrzymać karę finansową to:

• Mieszanie odpadów segregowanych z niesegregowanymi – np. wrzucanie plastiku czy szkła do pojemnika na odpady zmieszane
• Wyrzucanie odpadów niebezpiecznych (np. baterii, leków, farb) do zwykłych pojemników
• Umieszczanie tekstyliów i ubrań w odpadach zmieszanych (zgodnie z nowymi przepisami od 2025 roku)
• Wrzucanie odpadów budowlanych do kontenerów przeznaczonych na odpady komunalne
• Wyrzucanie zużytego sprzętu elektronicznego do zwykłych pojemników
• Umieszczanie gorącego popiołu w pojemnikach na odpady
• Nieprawidłowe segregowanie bioodpadów – wrzucanie do nich np. mięsa, kości czy oleju
• Wyrzucanie odpadów wielkogabarytowych poza wyznaczonym do tego obszarem
• Podrzucanie odpadów do cudzych pojemników lub wyrzucanie ich w miejscach niedozwolonych

Wysokość mandatu może się różnić w zależności od rodzaju i skali naruszenia. W większości przypadków kary wynoszą od 100 do 500 złotych. W przypadku poważniejszych lub powtarzających się naruszeń sprawa może zostać skierowana do sądu, który może nałożyć karę sięgającą choćby kilku tysięcy złotych.

Co grozi za nieprzestrzeganie zasad segregacji?

Osoby nieprzestrzegające zasad segregacji odpadów muszą liczyć się nie tylko z doraźnymi mandatami, ale także z długofalowymi konsekwencjami:

• Mandat karny, który może wynieść choćby 500 złotych
• W poważniejszych przypadkach sprawa może trafić do sądu
• Wielokrotnie wyższe opłaty za wywóz śmieci (nawet trzykrotność standardowej stawki)

Eksperci zajmujący się gospodarką odpadami podkreślają, iż zaostrzone kontrole są niezbędne, aby Polska mogła osiągnąć wymagane przez Unię Europejską poziomy recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych.

Według najnowszych danych, adekwatna segregacja odpadów pozwala na zwiększenie ilości materiałów poddawanych recyklingowi oraz może prowadzić do optymalizacji kosztów systemu gospodarki odpadami w dłuższej perspektywie.