„Gotyk w Polsce” – to nazwa projektu wystawienniczego, który zrealizują Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Muzeum Narodowe w Poznaniu i Zamek Królewski na Wawelu. Pierwsze spotkanie w tej sprawie już za nami! Planujemy trzy wielkie wystawy sztuki średniowiecznej, każda z nich będzie inna i niepowtarzalna.
Stulecie. W rocznicę wielkiej wystawy śląskiej sztuki średniowiecznej
Pierwsza z nich – „Stulecie. W rocznicę wielkiej wystawy śląskiej sztuki średniowiecznej” – zostanie pokazana od sierpnia 2026 roku do stycznia 2027 roku w Pawilonie Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej we Wrocławiu. Punktem wyjścia będzie 100. rocznica otwarcia ekspozycji Schlesische Malerei und Plastik des Mittelalterszorganizowanej przez Heinza Braunego i Ericha Wiesego na wrocławskich Szczytnikach. Było to wielkie wydarzenie wystawiennicze i istotny krok w badaniach nad śląską sztuką średniowieczną. Na wystawie zostaną pokazane dzieła sztuki średniowiecznej, obecne na ekspozycji 100 lat temu, te które z różnych względów zostały z niej wycofane, oraz takie, które – mimo starań kuratorów – nigdy na nią nie dotarły. Do głosu dojdą też artyści współcześni, których prace nawiązują do dzieł sztuki dawnej.
Wielkopolska plastyka gotycka 1936/2026
Planowaną na jesień 2026 r. wystawą „Wielkopolska plastyka gotycka 1936/2026” Muzeum Narodowe w Poznaniu pragnie uczcić dziewięćdziesiątą rocznicę ekspozycji zorganizowanej niegdyś w gmachu Muzeum Wielkopolskiego. Wystawa opowie o zabytkach sztuki średniowiecznej z terenu Wielkopolski oraz o międzywojennym środowisku historyków sztuki w Poznaniu, a także wskaże nowe ustalenia, perspektywy i potrzeby badawcze w tej dziedzinie. Wystawa czynna będzie od listopada 2026 roku do marca 2027 roku.
Sztuka odrodzonego Królestwa
Zwieńczeniem projektu będzie ekspozycja „Sztuka odrodzonego Królestwa” prezentowana od kwietnia do lipca 2027 roku na Zamku Królewskim na Wawelu. Jej zadaniem będzie ukazanie zróżnicowanych funkcji dzieł sztuki w okresie jednoczenia ziem polskich po rozbiciu dzielnicowym i ich rozwoju pod panowaniem pierwszych Jagiellonów. Różnorodność zgromadzonych dzieł ma ukazywać wielość sposobów wypowiedzi artystycznej (malarstwo tablicowe i miniaturowe, witraże, hafty, rzeźba, wyroby złotnicze i jubilerskie, pieczęcie, monety, znaki pielgrzymie) w tym także rolę druku i nowych technik artystycznych (drzeworyt i miedzioryt). Wiele z dzieł sztuki, które zostaną zgromadzone na wystawie nie było dotąd pokazywanych w przestrzeniach muzealnych, a część z nich wróci na czas jej trwania do Polski po bardzo długiej nieobecności.
Raz na sto lat
„Po raz pierwszy w historii trzy wielkie muzea wspólnie mierzą się z tak skomplikowanymi przedsięwzięciami – mówi dr hab. Piotr Oszczanowski, dyrektor MNWr. Każda z tych wystaw to nieprawdopodobnie ambitne zadanie. Wystawy średniowieczne należą bowiem do wyjątkowych. Także ze względu na skalę wyzwań, które pojawiają się podczas ich przygotowania. W związku z tym nie jest bynajmniej przesadą stwierdzenie, iż takie wystawy organizuje się … raz na sto lat”.
W spotkaniu wzięli udział:
- Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki,
- Marek Walczak, współkurator wystawy krakowskiej,
- Dobrosława Horzela, współkuratorka wystawy krakowskiej,
- Tomasz Łęcki, dyrektor Muzeum Narodowego w Poznaniu,
- Maria Gołąb, zastępca ds. naukowych Muzeum Narodowego w Poznaniu,
- Patrycja Łobodzińska, kuratorka wystawy poznańskiej,
- Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu,
- Agata Stasińska, kuratorka wystawy wrocławskiej,
- Romuald Kaczmarek, Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
oraz pracownicy działów produkcji wystaw oraz promocji i marketingu trzech muzeów.




Uczestnicy spotkania na wystawie „Wielka czwórka i inni. Ceramiczna rzeźba kameralna w PRL-u” w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, fot. Wojciech Rogowicz, Pracownia Fotograficzna MNWr