W Polsce wiele gospodarstw domowych stoi przed wyzwaniem, jakim jest dostosowanie się do nowych unijnych norm ekoprojektu. Według danych Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, w kraju funkcjonuje około 1,5 miliona kominków, a ich liczba stale rośnie. W związku z tym, w 2025 roku setki tysięcy polskich gospodarstw domowych muszą przygotować się na kontrole, aby uniknąć kar i mandatów.
Województwa już prowadzą kontrole
Chociaż ostateczny termin dostosowania instalacji do unijnych standardów upływa dopiero w 2029 roku, niektóre województwa już teraz prowadzą kontrole. Województwa takie jak Pomorze, Małopolska i Kujawy prowadzą regularne kontrole, aby sprawdzić, czy kominki spełniają nowe normy. Właściciele nieprzepisowych kominków mogą otrzymać mandaty w wysokości od 500 do 5000 złotych.
Program „Czyste Powietrze” – nadzieja na wsparcie finansowe
Sytuację komplikuje zawieszenie programu „Czyste Powietrze”, który dotychczas oferował wsparcie finansowe na wymianę przestarzałych instalacji. Ministerstwo Klimatu i Środowiska wstrzymało program przynajmniej do wiosny 2025 roku w związku z wykrytymi nadużyciami. Chodziło głównie o zawyżanie kosztów modernizacji przez firmy wykonawcze oraz zaniżanie dochodów przez beneficjentów starających się o najwyższe dopłaty.
Nowe regulacje unijne
Nowe regulacje unijne nakładają surowe normy dotyczące emisji pyłów zawieszonych, organicznych związków gazowych, tlenku węgla oraz tlenków azotu. Dodatkowe obostrzenia mogą wprowadzać także samorządy, dążąc do wymiany przestarzałych kominków na nowe, ekologiczne rozwiązania.
Planowane zmiany w programie „Czyste Powietrze”
Ministerstwo zapowiada, iż wznowiony program „Czyste Powietrze” będzie lepiej zabezpieczony przed nadużyciami. Planowane zmiany obejmują przekierowanie większej części środków bezpośrednio do beneficjentów oraz możliwe wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia wykonawców. Resort chce także skuteczniej weryfikować dochody osób ubiegających się o wsparcie.
Właściciele kominków w trudnej sytuacji
Do czasu wznowienia programu właściciele przestarzałych kominków znajdują się w trudnej sytuacji – muszą liczyć się zarówno z możliwością kontroli i kar, jak i brakiem wsparcia finansowego na niezbędną modernizację instalacji.
Według danych GUS (Główny Urząd Statystyczny), w 2020 roku 75% polskich gospodarstw domowych korzystało z kominków jako źródła ogrzewania. W związku z nowymi regulacjami, wiele z nich musi przygotować się na modernizację swoich instalacji, aby uniknąć kar i mandatów.
Co czeka nas w 2025 roku?
W 2025 roku setki tysięcy polskich gospodarstw domowych będą musiały przygotować się na kontrole i dostosować swoje instalacje do nowych norm ekoprojektu. Warto już teraz rozpocząć przygotowania i przystosować się do nowych regulacji, aby uniknąć kar i mandatów.
Źródła:
* Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków
* Ministerstwo Klimatu i Środowiska
* Główny Urząd Statystyczny (GUS)
