Głos wewnętrzny

Głos pod sercem

Kiedy Krzysztof wrócił do swojego małego miasteczka na Podlasiu po szesnastu latach nieobecności, nikomu nie dał znać. Ani matce, ani siostrze, ani staremu przyjacielowi, z którym kiedyś dzielił się papierosami, chowając je za kaloryferem w klatce schodowej. Żadnego telefonu, żadnej wiadomości, ani śladu, iż wraca. Po prostu kupił bilet, wysiadł na wietrznej stacji, wciągnął zimne powietrze, pachnące kurzem, mokrym asfaltem i dalekim dzieciństwem, i zrozumiał: czas nadszedł. W piersi coś się ścisnęło, jakby ktoś w środku szepnął: „Jesteś tutaj”.

Nie szedł do domu. Jego droga prowadziła do opuszczonej szkoły na obrzeżach, gdzie teraz gapiły się puste okna, a ściany pokryte pęknięciami przechowywały echa przeszłości. Szkoła była w połowie zrujnowana, ale prawe skrzydło jeszcze stało — z odchodzącą farbą, potłuczonymi szybami i znajomymi szczelinami w ścianach, gdzie kiedyś chowali się chłopcy ze swoimi sekretami. Te ściany pamiętały dzwonki, tupot butów, pierwsze wyznania i strach, który kneblował usta. W dawnym sali gimnastycznej zostało coś, co go oniemiło — niematerialne, ale ciężkie jak cień, który wsiąkł w kości.

Szesnaście lat temu, w chłodny październikowy dzień, Krzysztof zamilkł. Najpierw jego odpowiedzi stały się krótsze, głos cichszy. Potem zniknęły „cześć” i „na razie”. A potem przyszedł dzień, w którym wrócił do domu i nie wydał ani dźwięku. Matka wołała na kolację, ojciec mamrotał o ocenach, a on patrzył w podłogę i milczał. Rodzice uznali: bunt, stres. Lekarze powtarzali: psychosomatyka. Psycholodzy radzili: dajcie mu czas. Ale czas się wlókł, a słowa nie wracały. Tylko tatuaż — pierwszy, bolesny jak uderzenie — przemówił za niego.

Miał dwadzieścia lat. Wyszedł z domu, brał się za każdą pracę: rozwoził paczki, czyścił piece, spał w wilgotnych piwnicach i tanich pokojach. Miasta zmieniały się jak strony w niedoczytanej książce — obce ulice, zimne wiatry, zdarte buty i głosy, które przepuszczał mimo uszu. A potem w jednym ciemnym salonie tatuażu spojrzał w lustro, na swoją twarz — wynędzniałą, ale wciąż żywą — i ochryple powiedział mistrzowi: „Tu, pod żebrami. Napisz: »Nie zapomniałem«”. To były pierwsze słowa od pięciu lat — urwane, prawie martwe, ale jego.

Zrobił jeszcze osiem tatuaży. Każdy za jedno milczenie, za jedną bliznę, za jedną niewypowiedzianą prawdę. Za strach przed otwarciem ust. Za noc, gdy nie odważył się wybrać numeru. Za imię, które nigdy nie spadło z warg. Ludzie pytali, dlaczego tak rzadko mówi. Odpowiadał, iż wszystko ważne ma pod skórą. I uśmiechał się, lekko odwracając wzrok, jakby wiedział: słowa i tak nigdy nie oddadzą wszystkiego.

Teraz szedł tam, gdzie wszystko się zaczęło. W dawnej szatni śmierdziało wilgocią i rdzą. Szafki skrzypiały, jakby narzekały na opuszczenie. Podłoga była usłana odłamkami szkła, a powietrze — ciężkie, nasycone zapachem mokrego betonu i starych uraz. Krzysztof przeszedł korytarzem i zatrzymał się przed drzwiami. Jedenasta „A”. Ostatnia klasa. Tutaj, tamtego dnia, nauczyciel polskiego, patrząc znad okularów, rzucił: „A ty, Krzysztof, czemu zawsze milczysz? Nie wiesz, co powiedzieć?”. A ktoś z tylnej ławki dodał: „Takim jak on i mówić nie ma po co”.

Twarz tego, kto to powiedział, zatarła się w pamięci jak wyblakłe zdjęcie. Ale głos — piskliwy, z nutą drwiny — wbił się w świadomość jak gwóźdź. Brzmiał latami, dzwoniąc w uszach, ściskając gardło, zabraniając mówić. Po co, skoro każde słowo to cel? Skoro wszystko, co powiesz, obróci się przeciw tobie? Ten głos szeptał, wzywał, dusił. I Krzysztof milczał.

Teraz klasa była pusta. Cisza dzwoniła jak napięta struna. Pył, odpadający tynk, tablica z resztkami kredy. Podszedł, wziął kredę. Przeciągnął linię — prostą, pewną. Bez słów. Tylko po to, żeby usłyszeć, jak skrobie po tablicy, dowodząc, iż żyje. A potem palcem, prosto na zakurzonej powierzchni, napisał: „Jestem tutaj”. I to było ważniejsze niż jakiekolwiek słowa — jak znak, jak wyznanie, wreszcie wyrwane na zewnątrz.

Gdy wyszedł, cisza się zmieniła. Już nie gniotła. Wydawało się, iż sam budynek nasłuchiwał, oddychał przez pęknięcia w ścianach. Powietrze było zimne, ale już nie wrogie, jakby zaakceptowało jego powrót. Krzysztof wyciągnął ze kieszeni stare zdjęcie. On, siostra, ojciec i matka. Miał siedem lat. Wszyscy się uśmiechali. Trzymał papierowy samolocik, który puszczali na polu za domem. Wtedy wszystko było proste, niewinne, zanim słowa stały się pułapką.

Wrócił nie po zemstę. Nie po odpowiedzi. Nie po prawdę, której już nie znajdzie. Tylko po to, żeby zagłuszyć tamten głos. Żeby usłyszeć inny — swój własny. Teraz brzmiał głośniej. Nie krzyczał, ale istniał. I to wystarczało.

Wieczorem wszedł do mieszkania matki. Westchnęła — postarzała, przygarbiona, z twarzą pooraną zmarszczkami, ale z oczami, w których jeszcze tliło się życie. Postąpił krok. Przytulił ją. Poczuł jej ramiona — kruche jak suche gałęzie, i ciepłe dłonie, które się nie zmieniły.

— Mamo — wyszeptał cicho.

Zastygła. Jej palce zadrżały na jego plecach. Krzysztof usłyszał, jak wypuszcza powietrze — długim, drżącym wydechem, jakby uwalniała to, co trzymała przez te szesnaście lat.

To było słowo. Pierwsze. Ale za nim stały tysiące innych, czekających na swoją kolej. Już nie chowały się pod skórą, nie rozpuszczały w tuszu. Mogły wyjść na zewnątrz — tak, jak powinny: głosem.

Teraz mógł mówić. Bo w tej ciszy wreszcie znalazło się miejsce na jego dźwięk.