Nowy raport Providenta pokazuje, iż sytuacja finansowa Polaków jest mocno zróżnicowana. Choć rośnie liczba osób regularnie odkładających pieniądze, prawie co dziesiąty Polak zostaje z niczym pod koniec miesiąca.
Fot. Shutterstock
Najskuteczniej oszczędzają osoby w wieku 35-44 lat – aż 73 procent z nich odkłada pieniądze każdego miesiąca. Mężczyźni okazują się bardziej systematyczni niż kobiety (67,4 procent wobec 54 procent). Ogółem ponad 60 procent Polaków deklaruje regularne oszczędzanie, choć nie wszyscy odkładają stałą kwotę.
Pozytywne trendy w oszczędzaniu
„Aż 49 procent ankietowanych zgromadziło fundusze wystarczające na minimum sześć miesięcy życia, a 13 procent na 3 miesiące” – mówi Karolina Łuczak, rzeczniczka Providenta. To ważne, bo eksperci zalecają posiadanie poduszki finansowej równej 3-6 miesięcznym wydatkom. Niepokojące jest jednak to, iż 14 procent badanych nie zgromadziło żadnych dodatkowych funduszy w ostatnim roku.
Systematycznie rośnie grupa osób, które na koniec miesiąca mają na koncie ponad 20 procent swoich miesięcznych przychodów. W 2022 roku było to 23,8 procent badanych, w 2023 roku – 33 procent, a w 2024 roku już 37 procent. Częściej są to mężczyźni (41,5 procent) niż kobiety (32,6 procent).
Noworoczne postanowienia
Na początku 2024 roku aż 42,5 procent Polaków deklarowało chęć zwiększenia oszczędności. Planowali ograniczyć wydatki na jedzenie na mieście (42,7 procent), rozrywkę i kulturę (29,7 procent) oraz rachunki domowe (26,6 procent). Co czwarty ankietowany chciał oszczędzać na urlopach i ubraniach.
Badanie pokazuje wyraźny związek między wiedzą finansową a umiejętnością oszczędzania. Wśród osób przekonanych o swojej znajomości produktów i usług finansowych, 70 procent oszczędza regularnie. To aż o 17 punktów procentowych więcej niż w przypadku osób niepewnych swojej wiedzy finansowej.
Byle do pierwszego
Nie wszyscy jednak mają z czego oszczędzać. Po odliczeniu wszystkich wydatków, prawie 10 procent Polaków nie zostaje z niczym na koniec miesiąca, a 45 procent dysponuje tylko niewielką sumą. Najtrudniejsza sytuacja dotyczy osób w wieku 45-54 lat, które najrzadziej deklarują posiadanie znaczących nadwyżek finansowych.
„Dobre przyzwyczajenia w zakresie oszczędzania i zarządzania domowym budżetem są ze sobą ściśle związane” – podkreśla rzeczniczka Providenta. Aż 88 procent osób z dużą nadwyżką w budżecie oszczędza regularnie, podczas gdy wśród osób z niewielką nadwyżką robi to tylko 54,9 procent.
Badanie „Skala i cele gromadzenia oszczędności przez Polaków” zrealizowane przez Quality Watch na zlecenie BIG InfoMonitor podaje natomiast dane kwotowe. 13 proc. ankietowanych przyznaje się do oszczędności większych od 100 tys. złotych. 17 proc. ma na kontach kwotę od 10 do 30 tys., co pozwala na zabezpieczenie się do choćby ponad pół roku. Niestety, 32 proc. Polaków ma odłożone nie więcej niż 5 tysięcy złotych.
Badania te podobne są do tych, które rok wcześniej zrealizował Krajowy Rejestr Długów. Zgodnie z tymi danymi co czwarty Polak ma oszczędności, które nie przekraczają 5 tys. zł. To głównie krótkotrwałe zabezpieczenie na wypadek utraty pracy. 5-20 tys. zł dysponuje 17 proc. rodaków. Ponad 20 tys. zł udało się odłożyć 23 proc. osobom.