Pochodzące z tropików draceny są zróżnicowanymi roślinami o egzotycznym wyglądzie i dużej odporności. Nie wymagają specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych, dzięki czemu często są spotykane w biurach i przestrzeniach publicznych. Niestety, w warunkach hodowlanych kwitną bardzo rzadko i jest to chyba ich jedyna wada.
Dracena – przybysz z tropików
Draceny (Dracaena Vand. ex L.) to rośliny należące do rodzaju dracena i rodziny szparagowatych. Pochodzą z subtropikalnych i tropikalnych rejonów całego świata – Afryki, Azji, Ameryki Południowej i Australii. Ludzie wykorzystywali je od dawna w medycynie ludowej i magicznych rytuałach. Stopniowo draceny stawały się również coraz popularniejszymi roślinami ozdobnymi sadzonymi w ogrodach w cieplejszym klimacie oraz w domach na północy. w tej chwili są jednymi z najpopularniejszych roślin doniczkowych powszechnie spotykanych w nowoczesnych aranżacjach wnętrz. Ich zróżnicowany wygląd i łatwość hodowli sprawia, iż są również ulubioną rośliną hodowców pracujących nad nowymi odmianami.
W środowisku naturalnym występuje ponad 180 różnych gatunków dracen. Są wśród nich rośliny zielne, krzewy, pnącza, a choćby drzewa. Ich wygląd różni się znacząco od siebie. Ponieważ draceny w hodowli rzadko kwitną, ich największą zaletą są ozdobne liście. Przybierają one wiele form i są wielobarwne. Wyrastają najczęściej w formie rozety i mają kształt jajowaty, paskowaty i mieczowaty, a ich powierzchnia pokryta jest plamami o różnych kolorach. Równie złożone formy mają kwiaty dracen. Są one zebrane w kwiatostany i mają przeważnie kolor biały. Otwierają się w nocy i są wtedy zapylane przez nocne owady. Po przekwitnięciu roślina wytwarza owoce w formie jagód, w których znajdują się maksymalnie trzy duże nasiona.
Najpopularniejsze odmiany draceny
Spotykane w domach draceny są bardzo zróżnicowane i niekiedy zupełnie do siebie niepodobne. Chyba najpopularniejsza jest dracena obrzeżona (Dracaena marginata) mająca kształt „palmy” z wahlarzem wąskich liści wyrastających ze zdrewniałego pnia. Dracena wonna (Dracaena fragrans) ma formę kępy jaskrawozielonych, szerszych i pofałdowanych blaszek liściowych skupionych w wysoką rozetę. Podobna do niej jest dracena odwrócona (Dracaena reflexa), której lancetowate liście mają jasne brzegi i paskowany środek.
Odmienną przedstawicielką tych roślin jest dracena rozgałęziona (Dracena surculosa). Jej liście mają owalny kształt i są silnie nakrapiane. Jednak najbardziej niezwykła z dracen jest dracena Sandera (Dracena sanderiana). Znana jest ona w handlu pod nazwą „Lucky bamboo” i faktycznie przypomina przedstawiciela bambusów. Co więcej, ma bardzo nietypowe wymagania środowiskowe i może rosnąć bez podłoża – bezpośrednio w wodzie. Ten ostatni gatunek jest bardzo popularny w Chinach, gdzie ma bardzo symboliczne znaczenie.
Uprawa draceny w domu
Popularność dracen wynika z ich dużej tolerancji na warunki zewnętrzne i niewielkich wymagań środowiskowych. Żeby roślina dobrze się rozwijała, konieczne jest zapewnienie jej jednak odpowiednich warunków. Problemem jest to, iż mogą się one różnić w zależności od konkretnego gatunku tych roślin. Możemy założyć, iż większość z nich ma podobne wymagania, zdecydowanie odmienne ma natomiast dracena Sandera.
Dracena – stanowisko i podłoże
Pochodzące z regionów subtropikalnych draceny potrzebują do prawidłowego rozwoju dużej ilości światła. Nie może to być jednak bezpośrednie światło słoneczne, które może spowodować oparzenia liści. Rośliny najlepiej ustawić blisko okna z półprzezroczystymi roletami czy zasłonami i rozproszonym światłem. Dobrym rozwiązaniem jest też wystawa naprzeciwko na przykład jasnej ściany dobrze odbijającej światło. Niektóre gatunki lepiej znoszą półcień, ale większość lepiej rośnie w silniejszym oświetleniu. Draceny są również ciepłolubne – w okresie letnim powinny być trzymane w temperaturze przekraczającej 20°C. W czasie zimowego spoczynku trzeba ją obniżyć, jednak nie powinna ona spaść poniżej 12°C.
Draceny rosną w naturze w podłożach bogatych w składniki odżywcze i takich wymagają w domowej hodowli. Najlepsza będzie żyzna ziemia zmieszana z torfem i próchnicą. Podstawę mieszanki może stanowić gotowy substrat dla palm lub roślin doniczkowych. Warto do niego dodać nieco piasku, aby stał się bardziej przepuszczalny. Na dnie obowiązkowa warstwa drenażowa z grubego żwiru lub keramzytu, ponieważ nadmiar wody gwałtownie prowadzi do gnicia korzeni rośliny. Wyjątkiem jest dracena Sandera, której nadmiar wody nie przeszkadza, a wręcz przeciwnie – może być hodowana w pojemniku wypełnionym jedynie nią.
Dracena – podlewanie i nawożenie
W czasie letnich upałów draceny podlewamy co najmniej dwa razy w tygodniu. Jak zwykle przy tej czynności często kontrolujemy stan podłoża. Z kolejnym nawadnianiem czekamy, aż będzie ono suche. Po podlaniu pozbywamy się nadmiaru wody z podstawki. W okresie zimowym ograniczamy dostarczanie wody. Dbamy również o wysoką wilgotność powietrza w pomieszczeniu, w którym rośnie dracena. o ile jest w nim sucho, roślinę powinniśmy od czasu do czasu zraszać, uważając jednak, żeby woda nie gromadziła się na liściach na dłużej. Przy okazji podlewania zasilamy ją również płynnymi nawozami. Czynność tę powtarzamy latem raz na dwa-trzy tygodnie, w zimę nie nawozimy.
Rozmnażanie draceny
Draceny można w łatwy sposób rozmnożyć poprzez sadzonki wierzchołkowe. W tym celu z dorosłej rośliny obcinamy wiosną wierzchołek pędu o długości około dziesięciu centymetrów. Zanurzamy go w ukorzeniaczu, a następnie sadzimy w mieszance torfu z piaskiem. W początkowym okresie temperatura gleby powinna być wyższa – około 25°C – dzięki czemu roślina szybciej się ukorzeni. Młode rośliny rosną gwałtownie i konieczne jest ich przesadzanie do większych pojemników co około 2-3 lata. Starsze draceny mogą przez długi czas rosnąć w tej samej donicy, warto tylko co jakiś czas wymienić w niej część podłoża. Draceny w warunkach domowych kwitną niezwykle rzadko, nie ma więc większych szans na dochowanie się własnych nasion i uzyskanie z nich nowych roślin.
Problemy w uprawie draceny
Draceny są roślinami bardzo odpornymi na choroby i szkodniki. W praktyce większość problemów z nimi wynika z niewłaściwej pielęgnacji – nieodpowiedniej temperatury, wilgotności powietrza i podlewania. Należy też pamiętać, iż żółknięcie i odpadanie dolnych części rośliny jest procesem zupełnie naturalnym, pod warunkiem iż nie dotyka kilku liści naraz i nie odbywa się w gwałtowny sposób.
A jakie są te niepokojące objawy, wskazujące, iż roślina jest zagrożona? Najczęstszym z nich jest usychanie końcówek liści draceny. Problem ten pojawia się głównie zimą i spowodowany jest wysuszeniem powietrza w mieszkaniach. Rozwiązanie jest proste – należy co jakiś czas zraszać liście rośliny, a w pobliżu doniczek ustawić płaskie pojemniki z parującą wodą. Suche powietrze, podobnie jak niewłaściwa temperatura, mogą spowodować również masowe opadanie liści. Z kolei gwałtowne wahania temperatury mogą sprawić, iż liście będą pękały na brzegach.
Aby temu zapobiec, należy pojemniki z dracenami ustawić w miejscu o stabilnej temperaturze, z dala od otwieranych na zewnątrz okien i drzwi. Bardzo niebezpieczne jest dla roślin nadmierne podlewanie. o ile woda gromadzi się przez dłuższy czas na podstawce, może to doprowadzić do gnicia korzeni. Zbyt późna reakcja może doprowadzić do obumarcia rośliny, dlatego lepiej na bieżąco kontrolować, czy podłoże nie jest zbyt wilgotne. Z kolei zbyt intensywne nasłonecznienie może doprowadzić do poparzeń liści, natomiast braki światła prowadzą do nienaturalnego wydłużania pędów i blaknięcia blaszek liściowych.
Draceny niekiedy mogą paść też ofiarą bakteryjnej plamistości liści, której oznaką są ciemne, wodniste plamy o nieprzyjemnym zapachu. W początkowym stadium choroby można próbować usuwania zarażonych części i oprysków, w zaawansowanym rośliny niestety nie da się uratować. Wilgoć gromadząca się na liściach draceny może doprowadzić do wywoływanej przez grzyby plamistości liści, w czasie której powstają żółte plamy o nieregularnym kształcie. W takim przypadku ograniczamy zraszanie, usuwamy uszkodzone części i wykonujemy opryski środkiem grzybobójczym.
Zobacz również:
- Wiciokrzew (Lonicera) – uprawa, odmiany, pielęgnacja
- Peonia (Piwonia) – uprawa, pielęgnacja, sadzenie, kwitnienie
- Rośliny i kwiaty trujące dla psa! Na co musisz uważać?
- Agawa – pielęgnacja, odmiany i uprawa