Czym jest kawa i skąd pochodzi?
Według definicji Wikipedii kawa to napój sporządzany z palonych, a następnie zmielonych lub poddanych instantyzacji ziaren kawowca, zwykle podawana na gorąco. Pochodzi z Etiopii a nazwa od arabskiego słowa kahwa, (oznaczającego kawę i wino) albo od nazwy etiopskiego miasta Kaffa, dziś Kefa. W Europie pojawiła się około XVI wieku, a w Polsce pod koniec XVIIw. po bitwie pod Wiedniem( 1683r). Podobno jej wielkim amatorem był król Jan III Sobieski. w tej chwili uznawana jest za jedną z najpopularniejszych używek na świecie i główne źródło kofeiny.
Kofeina w kawie
Najpopularniejszym składnikiem kawy jest kofeina. Ziarno kawy zawiera jej od 1,1% do 1,5%. A jak jest w przypadku wypijanej przez nas filiżanki kawy? Gdy przygotujemy sobie napój z kawy mielonej, to dostarczymy 120mg kofeiny lub odpowiednio 65 mg kofeiny w przypadku kawy rozpuszczalnej. Większość specjalistów jest zadania, iż spożywanie 300-400mg kofeiny dziennie (czyli ok. 4 filiżanek kawy na dobę), nie wpływa negatywnie na nasze zdrowie. Co więcej według naukowców prowadzących badania w latach 2000-2022 i opublikowanych przez nich danych w PubMed, kawa jest choćby źródłem magnezu. Jedna filiżanka espresso dostarczy 8 miligramów tego pierwiastka, co odpowiada 7,5% dziennego zapotrzebowania na magnez dla kobiet i odpowiednio 6,4% dla mężczyzn.
Czy warto pić kawę?
Okazuje się, iż oprócz znanego nam, pobudzającego działania kawy, picie tego napoju ma inne działania, a są to:
- podnosi ciśnienie u osób cierpiących z powodu niskiego ciśnienia;
- pobudza metabolizm, zwiększa tempo przemiany lipidów i pobiega zapobiegać zmęczeniu mięśni;
- zmniejsza ryzyko zachorowalności na marskość wątroby oraz u mężczyzn kamicy żółciowej;
- ułatwia koncentrację oraz działa pozytywnie na krążenie i układ trawienny, a regularne picie kawy zmniejsza ryzyko umieralności na choroby układu krążenia;
- zmniejsza o 50% ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II;
- zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona, Alzheimera, raka jelita grubego i wątroby;
- zwiększa efektywność środków przeciwbólowych, przez to można obniżyć dawkę ich spożywania;
- polepsza perystaltykę jelit;
- zapobiega astmie zmniejszając wydzielanie histaminy odpowiedzialnej za alergię, polecana przy napadach duszności u chorych na astmę oskrzelową;
- może ograniczać rozwój próchnicy zębów.
Negatywne skutki picia kawy
- Wypijana w nadmiarze wypłukuje z naszego organizmu magnez i wapń;
- Utrudnia wchłanianie potasu, żelaza i cynku;
- Uzależnia;
- Jest moczopędna, może spowodować odwodnienie organizmu. Dlatego warto po wypiciu kawy uzupełnić płyny szklanką wody;
- Utrudnia zasypianie, dlatego należy ją spożywać najpóźniej 3 godziny przed snem;
- Nadmierne jej spożycie (powyżej 4 filiżanek dziennie) może spowodować nadpobudliwość i nerwowość;
- Może spowodować niestrawność, podrażniać błony śluzowe jelit i żołądka.
Kiedy można pić kawę?
Ponieważ kawa zawiera polifenole, które utrudniają wchłanianie żelaza o ponad 70%, należy unikać picia kawy do posiłku. Nie zaleca się też picia kawy na czczo, gdyż może podrażnić żołądek. Najlepiej pić kawę z dodatkiem 1-2 łyżek mleka, wówczas uzupełnimy niewielkie niedobory wapnia, spowodowane wypiciem kawy.
Czy kawa jest zdrowa? Trudno odpowiedzieć jednoznacznie, jednak wydaje się, iż więcej znajdziemy pozytywów niż negatywów. Pamiętajmy jednak o tym, iż nie powinny spożywać jej dzieci i młodzież szkolna. Dla kobiet w ciąży i karmiących matek dopuszczalne jest wypicie jednej filiżanki kawy, najlepiej w mlekiem. Pozostałe, zdrowe osoby powinny jak zawsze zachować umiar, nie przekraczając spożycia 4 filiżanek kawy dziennie.
