Ciekawostki gdańskich dzielnic – ŻABIANKA i JELITKOWO – nadmorska część Oliwy?, molo w Jelitkowie?, dlaczego “Żabianka”?

Cześć Przyjaciele!

Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.

Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób choćby w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.

Mam jednocześnie przekonanie, iż jeżeli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.

Podobają Ci się moje wpisy? Możesz postawić mi kawę i w ten sposób wesprzeć pracę na blogu

Postaw kawę za:

5 zł 10 zł 15 zł

W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.

To TRZYDZIESTY DRUGI wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:

• Ciekawostki gdańskich dzielnic – NOWY PORT – prom, którego nie ma, Teatr Muzyczny w Nowym Porcie?, pamiątka po latarni morskiej
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – CHEŁM – tajemnicze nekropolie, ulica Długa i widok na morze!
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – ORUNIA – warzywniak, który przenosi w czasie i ślady po linii tramwajowej
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – STOGI – tańce nad jeziorem, najszersza plaża i dlaczego Stogi to wyjątkowe miejsce?
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Górki Zachodnie – tramwaj wodny, którego nie ma, ukryte jezioro i plaża nad rzeką
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Siedlce – ul. Kościelna bez kościoła, największy taki cmentarz i najstarszy budynek
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – GŁÓWNE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – wędrujący gotyk, potężny zegar i niejeden Neptun
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – ciekawostki “Katarzynki”, Mały Młyn, który nie jest młynem i oryginalne zabytki
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE PRZEDMIEŚCIE (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe szkoły, SKARBY dzielnicy i nazwy opowiadające o historii
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Dolne Miasto (Historyczne Śródmieście) – dlaczego Łąkowa nie jest Łąkową?, czy Dolne Miasto było “Małym Amsterdamem”?
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Długie Ogrody (Historyczne Śródmieście) – królewskie orszaki, rokokowy pałac i najmniejszy hotel
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Spichlerze i Ołowianka (Historyczne Śródmieście) – lepsza od Amsterdamu, wyjątkowy spichlerz i aleja jak żadna inna!
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Biskupia Górka i Zaroślak (Historyczne Śródmieście) – ulica, której nie ma, podziemna klatka schodowa i nietypowy dzwonek do drzwi!
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Nowe Ogrody i Grodzisko (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe pomniki, świątynie i ulica
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Aniołki – o cmentarzach, parkach i pomnikach
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Suchanino – o historii, jeziorku i linii tramwajowej
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – Piecki-Migowo – pszczoły, dwory i nazewnictwo
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – BRĘTOWO – miejsca ukryte nad Strzyżą i w lesie
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – PRZYMORZE – najdłuższy w Polsce, największy w Gdańsku, granice dzielnicy
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – UJEŚCISKO – błędne nazwy, dlaczego “kozacza” góra?, centrum dawnej wsi
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – KOKOSZKI – cegły, które budowały Gdańsk, granica Wolnego Miasta Gdańska, ukryty zabytek
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – ZASPA – nietypowy pomnik, murale, miejsce, w którym…
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – OSOWA – Gdynia w Osowej, warunki atmosferyczne, Kaszubski krajobraz
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – OLSZYNKA – zagadkowa budowla, wodne skrzyżowanie i wyjątkowe położenie
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – RUDNIKI (BŁONIA) – Rudniki czy Błonia?, ukryta przystań, wspinaczka na zagadkowy obiekt
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – LETNICA – najkrótsza linia autobusowa, skąd nazwa dzielnicy?, jezioro, którego nie ma…
• Ciekawostki gdańskich dzielnic – MATARNIA – walentynki starsze niż w stanach, ukryty dwór i miejsce do podglądania samolotów

Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.

Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Żabianki i Jelitkowa

1. Skąd wzięła się nazwa “Żabianka”?

Dla gdańszczan nazwa dzielnicy: “Żabianka” – brzmi całkiem normalnie. Kwestia przyzwyczajenia, w końcu od dziecka obcujemy z tą jakże zwyczajną nazwą dzielnicy.

Zupełnie inaczej jest w innych miastach, np. w Łodzi, gdzie tramwaj zmierza do pętli… Kurczaki!

Zapewne podobne zaskoczenie spotyka przyjezdnych, którzy jadąc SKM-ką do Sopotu, mijają stacja “Żabianka – AWFiS”.

Od czego więc wzięła się ta jakże interesująca nazwa dzielnicy na granicy z Sopotem? Otóż w XIX wieku, przy drodze do Sopotu (obecna ulica Gospody) istniała karczma “Poggenkrug” (Żabia Karczna). Jej nazwa wzięła się od nieistniejącego stawu. W 1945 roku nazwę Poggenkrug spolszczono na Żabianka.

2. Dawny Dom Zdrojowy

Kąpielisko w Jelitkowie założono pod koniec XIX wieku, zaś w 1909 roku, wybudowano Dom Zdrojowy. Kuracjusze mogli wpatrywać się w morze przez wysokie, przeszklone okna lub wypoczywać w przestronnych salach. Niestety, Dom Zdrojowy został mocno przekształcony i w tej chwili tylko po części przypomina o dawnej świetności. Od lat działa z nim słynny lokal “Parkowa”.

3. Stare, ukryte domy rybackie

Jak w wielu tego typu miejscach, plaża i morze kradną całą uwagę. Mało kto wchodzi w pobliskie uliczki, a te bardzo często skrywają prawdziwe skarby. W Jelitkowie takimi skarbami są Domy Rybackie z końca XIX wieku. Historia miejsca jest tak samo ważna, jak teraźniejszość, a parterowe, długie domy rybackie, skutecznie przenoszą do czasów na tyle odległych, iż można zapomnieć o codzienności.

4. Hala na granicy miast

W 2009 roku, kiedy zaczęła się moja przygoda z Gdańskiem (w Gdańsku się urodziłem, ale dopiero w wieku 18-19 lat zacząłem miastem głębiej interesować), była w budowie. Ergo Arena została otwarta w 2010 roku, i co ciekawe, została zbudowana przez dwa miasta – Gdańsk i Sopot. A skoro tak, to musiała stanąć na granicy Gdańska i Sopotu. Co jeszcze ciekawsze, aby granica obu miast przebiegała przez sam środek hali, władze miast dokonały małej korekty. W zależności więc od tego na której trybunie zasiądziecie, będziecie w Sopocie lub w Gdańsku.

5. Jelitkowo też miało swoje molo

W 1909 roku, prócz Domu Zdrojowego, zbudowano w Jelitkowie molo. Służyło oczywiście nadmorskim spacerom, jak również cumowały przy nim statki wycieczkowe z Gdańska i Sopotu. Gdzie znajdowało się molo? Na wysokości dawnego Domu Zdrojowego, obecnej restauracji “Parkowa”. Niestety zniszczone w czasie wojny, później nie podjęto się jego odbudowy.

6. Ogromne, ale zielone osiedle

Żabianka, pod względem zaludnienia, jest całkiem sporym osiedlem. W całej dzielnicy “Żabianka – Wejhera – Jelitkowo – Tysiąclecia” mieszka ponad 16 tysięcy osób, z czego zdecydowana większość właśnie na Żabiance. Osiedle złożone z 30-metrowych i długich bloków powinno przytłaczać, tymczasem w tym przypadku jest trochę inaczej. Żabianka charakteryzuje się dużą ilością zieleni i deptakiem biegnącym między blokami, co sprawia, iż wysoka zabudowa jest gruncie rzeczy nieinwazyjna. Również jednolite i nienachalne malowanie bloków wprowadza ład i harmonię.

7. Nadmorska część Oliwy?

Jelitkowo jest w tej chwili częścią Gdańska, ale nie zawsze tak było. W 1907 roku wieś została przyłączona do… Oliwy (była wówczas osobnym miastem z prawami miejskimi nadanymi w 1874 roku). To władze Oliwy wybudowały Dom Zdrojowy i molo w Jelitkowie. Oliwę z Jelitkowem od 1908 roku łączyła linia tramwajowa (w Jelitkowie, blisko obecnej pętli, zachował się budynek poczekalni). Tak więc ówczesne miasto Oliwa miało swoją nadmorską “dzielnicę” – Jelitkowo. Ciekawe, prawda?

Kilka (ważnych) słów na koniec

Dziękuję Wam serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, iż ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.

Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!

A tutaj możecie dobrowolnie wesprzeć mą działalność, stawiając mi kawkę Dziękuję!

Zapraszam Was serdecznie do obserwowania mnie na FB i

Wyświetl ten post na Instagramie

IG

, gdzie regularnie wrzucam zdjęcia oraz dzielę się przemyśleniami na temat Gdańska.

Odkrywajcie Gdańsk, pokazujcie innym i cieszcie się tym! Pozdrawiam, Cześć!