Cześć Przyjaciele!
Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.
Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób choćby w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.
Mam jednocześnie przekonanie, iż jeżeli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.
W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.
To TRZECI wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WRZESZCZ – Gdzie bywał król Polski?, jeden z pierwszych takich parków!, wrzeszczański modernizm :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WYSPA SOBIESZEWSKA – Jak natura i człowiek stworzyły wyspę?, zjawiskowa fauna, wyjątkowy prom :O
Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.
Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Oliwy
1. Jak dawniej wyglądała wieża na Pachołku?
Wzgórze Pachołem w Oliwie, choć nie najwyższe w mieście (100,8 metra n.p.m.), znane jest niemal każdemu z FENOMENALNEJ panoramy miasta, jaka roztacza się z wieży widokowej. Obecna, stalowa konstrukcja, została postawiona w 1975 roku, jednakże historia wykorzystania tego miejsca na cele rekreacyjny, sięga XVIII wieku. Wówczas, w 1798 roku postawiono na Pachołku pawilon widokowy, który w 1882 roku został zastąpiony murowaną wieżą. Szkoda, iż po zniszczeniu wieży w 1945 roku nie zdecydowano się na jej odbudowę. To jak wyglądała, sprawdzicie TUTAJ.
2. Początki Parku Oliwskiego
Myślę, iż większość z Was zgodzi się z tym, iż Park Oliwski jest najpiękniejszym parkiem na Pomorzu i jednym z ładniejszych w całej Polsce. Oliwski ogród ma kilkanaście hektarów, a swój wygląd zyskał w dużej mierze w XVIII wieku za czasów opata Jacka Rybińskiego oraz jego następcy – Karla Hohenzollerna–Hechingena – który zatrudnił ogrodnika Georga Salzmanna. Jak widzicie, na rozwój parku cały czas miał zakon ojców Cystersów. I tak było od początku, bowiem początku Parku Oliwskiego, to ogród założony przez Cystersów, sprowadzonych do Oliwy w 1186 roku. Zakonnicy słynęli z tego, iż potrafili wykorzystać otaczającą ich naturę do codziennego funkcjonowania. Dokładnie tak samo było w Oliwie. Gdyby nie oni, być może dzisiaj nie cieszylibyśmy się tak wspaniałym parkiem.
3. Najwyższy w północnej Polsce
Moi Drodzy właśnie w Oliwie stoi najwyższy budynek w północnej Polsce. Wieżowiec “Olivia Star” został zbudowany w latach 2015-1018, zmieniając totalnie krajobraz dzielnicy i całego miasta (widać go z wielu punktów Gdańska). Mierzy do dachu 156 metrów, zaś wraz z masztami 180 metrów wysokości. Wysokość całkowita nawiązuje do wydarzeń sierpniowych 1980 roku, a jego szczyt naśladuje wyglądem stojącą po sąsiedzku Halę Olivia. W całej Polsce mamy sporą ilość wyższych budynków, jednakże na północy kraju Olivia Star dzierży miano najwyższego wieżowca. Co ciekawe, na 32 piętrze znajduje się taras widokowy. Z 130 metrów zobaczycie sporą część Gdańska, jak również Sopotu i Gdyni.
4. Ogród Zoologiczny
Ogród Zoologiczny w Oliwie jest w moim przekonaniu najpiękniej położonym ZOO w Polsce. Położenie w dolinie nad Potokiem Rynarzewskim w otoczeniu morenowych, porośniętych lasem wzgórz. Różnice wysokości i wielkość ogrodu, pozwoliły na urządzenie naprawdę wielkich wybiegów dla zwierząt.
Co ciekawe, ogród być może by nie powstał, gdyby nie mieszkańcy Gdańska i okolic. Przynosili oni zwierzęta, budowali drogi, wybiegi, zaś dzięki temu, iż Gdańsk to miasto portowe, udało się pozyskać pierwsze egzotyczne zwierzaki.
Co również interesujące, w latach 80-tych Oliwski ogród zoologiczny, zamieszkiwany był przez nosorożca białego, niedźwiedzia polarnego czy lemury katta, a frekwencja była niemal taka, jak obecnie.
Początki ZOO to 1954 rok, jednakże na jego terenie znajdziemy miejsca świadczące o tym, iż ów śliczny teren był i wcześniej wykorzystywany. W centralnym miejscu Ogrodu Zoologicznego stoi śliczny, szachulcowy budynek. Obiekt jest starszy niż sam ogród, bowiem na początku XX wieku, mieściło się w nim Sanatorium Strauchmule. Kuracje przechodziły tutaj osoby cierpiące na reumatyzm i choroby górnych dróg oddechowych. Budynek sanatorium przetrwał wojnę i w 1954 roku został zagospodarowany przez dyrekcję ZOO. Innym budynkiem jest Młyn Wodny z XIX wieku. Co ciekawe, wewnątrz działa restauracja.
Więcej ciekawostek znajdziecie w artykule poniżej.
5. Mniej znany, a jakże interesujący zabytek
Oliwa słynie z Parku Oliwskiego, Katedry Oliwskiej bądź znanego i pięknego Ogrodu Zoologicznego. Jednocześnie dzielnica posiada wiele mniej znanych zakątków i zabytków, które również zasługują na uwagę. Takim zabytkiem jest Kuźnia Wodna, która jest JEDYNYM w Polsce tego typu czynnym obiektem. Pierwsza wzmianka o kuźni pochodzi z końcówki XVI wieku! Zlokalizowana nad stawem i Potokiem Oliwskim, przez wieki służyła produkcji różnych wyrobów metalowych. To niezwykłe dziedzictwo i historia, którą możemy zobaczyć na własne oczy. Nad Potokiem Oliwskim przeróżnych tego typu zakładów było więcej, budynki niektórych przetrwały, ale z rzadka można obserwować jak działają tego typu miejsca. Poza tym, cała okolica jest świetna na spacer lub rower.
6. Kapliczka przy al. Grunwaldzkiej
Aleja Grunwaldzka, w tej chwili wielopasmowa droga łącząca Gdańsk z Sopotem i dalej Gdynią, na odcinku Oliwskim zabudowana jest kamienicami z jednej strony, z drugiej mamy pętlę tramwajową i Park Oliwski. Wiele się tutaj dzieje, jest duży ruch aut, gwar i hałas. W takich okolicznościach można nie zauważyć niewielkiej, choć pięknej kapliczki. Owa kapliczka stoi przed kamienicami vis-a-vis pętli tramwajowej. Co ciekawe, jest starsza niż okoliczna zabudowa, bowiem została zbudowana w drugiej połowie XVIII wieku. Wiązało się to z faktem, iż na tej trasie chodziły pielgrzymki z Klasztoru Reformatów na Chełmie do Kalwarii Wejherowskiej. Niestety zdjęcia owej kapliczki nie posiadam, ale TUTAJ dowiecie się więcej i zobaczycie zdjęcia.
7. Co się kryje za Dworem II przy Polankach?
Ludzie nie tylko w tej chwili marzą o własnym domku z dala od miasta. Tak było również i dawniej w Gdańsku. Z ciasnego miasta choć na chwilę “uciekali” patrycjusze i bogaci kupcy, którzy budowali swoje rezydencje na przedmieściach. Jednym z takich miejsc jest ulica Polanki w Oliwie. Już w XVII wieku wzdłuż ulicy stanęło siedem, a może choćby osiem dworów. Dwory są ponumerowana zaczynając od Oliwy. Na zdjęciu poniżej mamy Dwór II, zwany Quellbrunn. To zdecydowanie najbardziej zadbany dworów przy Polankach. w tej chwili stacjonują tutaj siostry Brygidki. Co ciekawe, za dworem znajduje się położony w dolince przepiękny 2 ha park. Mnie kiedyś udało się tam wejść, pytając wcześniej siostry o pozwolenie. Nie wiem jak jest obecnie. Niestety nie mogę znaleźć zdjęć, które wówczas zrobiłem.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Was serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, iż ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.
Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!
