Chłodnik litewski z botwinki to obowiązkowa propozycja na upalne dni. Orzeźwiająca zupa z chrupiących nowalijek na bazie jogurtu naturalnego, udekorowana jajkiem. Ugasi pragnienie i ochłodzi w letnie dni. Jest naprawdę bardzo prosta i szybka w zrobieniu. Zupa idealnie sprawdzi się na obiad oraz jako przystawka do grilla.
Lato w Polsce często rozpieszcza nas upałami. W takie dni chłodzimy się orzeźwiającymi napojami (polecam kwas chlebowy). Na obiad zaś wybieramy lekkostrawne dania oraz chłodniki. Dziś zapraszam do degustacji lekkostrawnej i orzeźwiającej zupy z botwinki oraz jogurtu naturalnego. Piękny różowy kolor oraz wyśmienity smak stawia tę zupę na podium letnich posiłków. Lato i upały gwałtownie przemijają. Nie przegap okazji i już dziś krok po kroku ugotuj ze mną pyszny chłodnik litewski. Wiem, iż nie ma jednego przepisu na oryginalny chłodnik litewski. Dlatego podaję składniki jakie stosuje się w moim domu oraz zamienniki, które możesz użyć w zupie. Od upodobań smakowych i dostępności nabiału oraz warzyw, możesz wyczarować swój niezwykły chłodnik.
Moja zupa jest wegetariańska i bezglutenowa. Wykonasz ją w zaledwie 30 minut. Jestem pewna, iż każdemu uda się zrobić wyśmienity chłodnik z mojego rodzinnego przepisu. Nadmienię, iż moja rodzina ma wileńskie korzenie i przepis przekazywany jest z pokolenia na pokolenie 🙂
Chłodnik litewski z botwinki – składniki:
Szklanka to pojemność 250 ml. Kaloryczność: 30 kcal w 100 g zupy.
- 600 g botwinki (2 – 3 pęczki botwinki – nieduże buraczki z listkami) *
- 500 ml wody lub bulionu warzywnego /2 szklanki/ (ja robię na wodzie)
- 750 ml jogurtu naturalnego /3 szklanki/ **(poniżej podaję dowolne zamienniki)
- garść posiekanego koperku
- garść posiekanego szczypiorku
- po 1 ugotowanym jajku na twardo na każdy talerz zupy
- do smaku łyżeczka soli i 1/4 łyżeczki świeżo zmielonego pieprzu czarnego
*Do chłodnika litewskiego możesz wykorzystać dowolny nabiał: jogurt naturalny, maślankę, kefir czy też zsiadłe mleko. Zobacz jak zrobić domowy kefir i zsiadłe mleko.
Prawdziwy chłodnik litewski jest na bazie zsiadłego mleka. Kiedyś nie było dostępnych kefirów i jogurtów. Dziś możemy dowolnie urozmaicać smak i konsystencję chłodnika o dostępny nabiał.
** Poza sezonem na świeżą botwinkę chłodnik możesz zrobić z samych buraczków lub wykorzystując botwinkę ze słoika na zimę.
Jeśli masz w kuchni dostępne latem nowalijki, to użyj ich też w zupie. Dodatkowo możesz użyć do chłodnika np:
- 100 g rzodkiewki
- 200 g ogórków gruntowych
- garść liści szczawiu
- 1 lub pół ząbka czosnku
Sposób wykonania chłodnika litewskiego z botwinki
Do przygotowania chłodnika litewskiego potrzebować będziemy przede wszystkim: ostrego noża, deski do krojenia, 2 garnków (jeden do ugotowania zupy, a drugi do jajek). Zanim przystąpisz do wykonania chłodnika, przeczytaj dokładnie opis wykonania. Podaję w nim istotne szczegóły oraz zamienniki i dodatki, które możesz użyć.
Krok 1. Myję i kroję botwinkę.
Buraczki odkrawam od łodygi z listkami. Buraczki dokładnie myję i obieram lub skrobię. Następnie kroję w plasterki lub drobną kostkę około 5 mm. Łodygi z listkami dokładnie płuczę pod bieżącą i zimną wodą, a następnie drobno siekam. Pokrojone buraczki oraz listki kroję oddzielnie, ponieważ będą gotowane oddzielnie.
Krok 2. Gotuję botwinkę.
Do garnka wlewam 2 szklanki zimnej wody (możesz użyć bulionu) i wrzucam pokrojone buraczki. Całość zagotowuję na dużym ogniu. Gdy wywar zacznie się gotować, zmniejszam ogień i gotuję przez około 10 minut. Następnie wrzucam posiekane łodyżki z listkami botwinki i gotuję jeszcze przez 5 minut. Po 15 minutach gotowania, zdejmuję zupę z ognia i odstawiam do ostudzenia. Aby przyspieszyć czas studzenia, garnek z wywarem umieszczam np w większej misce z wodą.
PS. jeżeli masz pod rękę i lubisz, to możesz też dodać do zupy dodatkowo: rzodkiewkę, ogórki lub listki szczawiu. Listki szczawiu należy dokładnie umyć, posiekać i wrzucić do gotującej się zupy razem z listkami botwinki. Niewątpliwie szczaw nada wyjątkowej, kwaśnej nuty. Niektórzy dodają także odrobiną kwasku cytrynowego lub sok z cytryny.
Młode, gruntowe ogórki oraz rzodkiewkę drobno posiekaj i zetrzyj na tarce o grubych oczkach. Młodych warzyw nie musisz obierać ze skórki. jeżeli lubisz nutę czosnku, to możesz dodać posiekany lub zmiażdżony ząbek. Posiekane ogórki, rzodkiew oraz czosnek dodajemy do ostudzonej, ale jeszcze ciepłej zupy. Niektórzy dodaję także łyżeczkę świeżo startego lub sklepowego chrzanu. Dodatków jest mnóstwo i z pewnością warto samodzielnie eksperymentować i próbować nowych smaków.
Krok 3. Gotuję jajka na twardo.
Gdy zupa z botwinki stygnie, gotuję jajka na twardo. Jest to banalnie prosta czynność, ale odsyłam do poradnika jak ugotować jajka na twardo. Podaję czas gotowania oraz podpowiadam co zrobić, aby na ugotowanych żółtkach nie było zielonej obwódki. Jajka studzę w zimnej wodzie, obieram i przekrawam na pół. Zamiast jajek kurzych możesz użyć również jajek przepiórczych.
Koperek oraz szczypiorek płuczę pod bieżącą wodą i drobno kroję.
Krok 4. Łączę ostudzoną botwinkę z nabiałem.
Ostudzoną botwinkę w upalne dni dodatkowo przed podaniem schładzam w lodówce przez minimum 30 minut. Do garnka z ostudzoną botwinką wlewam następnie jogurt naturalny lub inny nabiał wymieniony w składnikach. Oprószam solą oraz świeżo zmielonym pieprzem czarnym i całość dokładnie mieszam. Sprawdzam smak i ewentualnie doprawiam przyprawami. Możesz też dodać łyżkę octu 10% lub najlepiej domowego octu jabłkowego.
Chłodnik litewski z botwinki zawsze trzymam w lodówce i podaję na zimno. W przeciwieństwie do pozostałych zup nie podgrzewam go przed podaniem na stół.
Na każdy talerz chłodnika kładę 2 połówki jajka i posypuję posiekanym koperkiem oraz szczypiorkiem. Chłodnik jest już gotowy. Wygląda i smakuje przepysznie.
Do chłodnika świetnie pasuję ugotowane w mundurkach młode ziemniaczki. Możesz całe polać roztopionym masełkiem, podsmażoną cebulką ze skraweczkami lub rozgnieść z masełkiem. Podane na oddzielnym talerzu sprawią, iż potrawa będzie syta. Z opowieści rodzinnych dodam, iż na Litwie lubiono dodawać do chłodnika mięsko z ugotowanych raków. w tej chwili raki są coraz rzadziej spotykane w naszych wodach.
Jestem bardzo interesująca jak przygotowujecie swój chłodnik. Podzielcie się pomysłami i oryginalnymi składnikami w komentarzach.
Życzę smacznego w te upalne dni.
