Brno wielu z Was zna ze spacerów lub panoram z wież widokowych, a co powiecie na zejście pod powierzchnię? Podziemne Zbiorniki Wodne w Brnie powoli odzyskują swój blask i czekają na turystów! Te niezwykłe konstrukcje robią wrażenie swoją historią, wielkością i niezwykłą akustyką!
Tym razem Brno odwiedziłem, jadąc na Morawy Południowe razem z Grono-Tour przy współpracy z Worldee, Biurem Promocji Moraw Południowych i Miastem Brno.
Lokalizacja i dojazd
Wzgórze Žlutý kopec znajduje się tuż obok zamku Spilberk. Brno to drugie pod względem wielkości miasto Republiki Czeskiej. Leży ono na Morawach, a od granicy z Polską oddalone jest o około 180 kilometrów. Całą drogę możecie jechać autostradą, więc podróż potrwa tylko dwie godziny. Pamiętajcie, iż aby to zabić musicie wykupić winietę.
Podziemne zbiorniki wodne we wzgórzu Žlutý kopec (Vodojemy na Žlutém kopci) znajdują się przy ul. Tvrdého 15. Tuż przed obiektem znajdują się miejsca parkingowe, ale o ile planujecie dostać się tutaj na piechotę, to od Katedry św. Piotra i Pawła dzielić Was będzie około pół godzinny spacer. Możecie także z centrum podjechać tramwajem (np. numer 4) i przejść się kawałek do celu.
Bilety i dostępność
Obecnie (jesień/zima 2023) podziemne zbiorniki wodne zostały zamknięte dla turystów. realizowane są prace nad finalnym zakończeniem prac rekonstrukcyjnych. Zgodnie z planami cały kompleks ma być otwarty dla turystów wiosną 2024 roku.
Przed zamknięciem dostępne były ograniczone wycieczki do zbiorników. Zwiedzanie zajmowało około 60 minut, ale w ofercie była także dłuższa wersja, która obejmowała także historię wodociągów miasta Brna.
Ceny biletów przed zamknięciem wynosiły za wycieczkę godzinną 250 CZK (ulgowy 150 CZK) oraz za wycieczkę półtorej godzinną 300 CZK (ulgowy 200 CZK). Organizatorzy nie zalecają wizyty z dziećmi poniżej 6 roku życia. Warto też wspomnieć, iż na miejscu nie było toalety.
Informacje o ponownym otwarciu na pewno pojawią się na stronie Centrum Informacji Turystycznej Brna.
Podziemne zbiorniki wodne w Brnie – historia
Podziemne zbiorniki wodne pochodzą z XIX i XX wieku i miały zaopatrywać Brno w wodę pitną. Zbudowane one zostały bez użycia stali drewna i żelbetonu, a wiele osób porównuje je do podziemnych cystern w Stambule.
Przez wiele lat głównym miejsce, z którego Brno czerpało wodę była rzeka Svratka. W połowie XIX wieku okazało się, iż obecna struktura wodociągowa jest niewystarczająca i wymagana jest budowa nowej. Konkurs na nowy projekt ogłoszony został w 1863 roku i wzięły w nim udział 4 firmy. Zwycięską ofertę przedstawił londyński architekt Thomas Docwry.
Podziemne zbiorniki w Brnie powstawały przez 9 lat, a do ich budowy użyto cegieł, które wypalane były na miejscu w mieście. Konstrukcja ta była stabilna dzięki zastosowaniu łuków, a szczelność zawdzięczała warstwie gliny, która została wykorzystana podczas budowy. W kolejnych latach powstały następne zbiorniki, ale te już betonowe. W sumie mogło być w nich zmagazynowane ponad dwadzieścia tysięcy metrów sześciennych wody.
Podczas mojej wizyty zbiorniki betonowe nie były jeszcze do końca przygotowane dla turystów. Powstały one w latach 1916-1917. Podtrzymywane są one przez 87 filarów, a komory mierzą 45×30 oraz 35×30 metrów. Mają one 6 metrów wysokości.
Zbiorniki były budowane tą samą metodą. Na początku wykopywane były doły i układana konstrukcja, którą następnie przykryto warstwą gliny oraz gleby. Zbiorniki ceglane połączone były ze sobą tunelem technicznym, ale nie jest on dzisiaj dostępny, a wejście odbywa się specjalnie zbudowaną kaleką schodową.
Podziemne zbiorniki wodne w Brnie przestały pełnić swoją funkcję w 1997 roku, kiedy to zostały odłączone od sieci zasilającej. W 2019 roku rozpoczęła się renowacja zbiorników i adaptacja ich na cele turystyczne. Pierwszy jej etap zakończył się w 2022 roku. Podziemne zbiorniki wodne w Brnie w 2019 roku uznane zostały za zabytek dziedzictwa kulturowego.
Zbiornik I
Pierwszy i najstarszy zbiornik powstawał w latach 1868-1872. Składa się on z 11 części połączonych ze sobą. Zbiornik ten ma około 45×45 metrów, a jego wysokość osiąga 7 metrów.
Podczas prac, mających na celu udostępnienie zbiorników dla ruchu turystycznego należało opracować wejścia i wyjścia, bo zbiorniki te z założenia nie miały tak rozbudowanego systemu wejść i wyjść, ponieważ były wypełnione wodą. Dzisiaj, na potrzeby turystów powstały bezpieczne wejścia i wyjścia ze zbiorników. Będąc w środku ciężko sobie wyobrazić, iż kiedyś były wypełnione one wodą. Przypomnieć o tym może aparatura, którą znajdziemy w obu zbiornikach.
Zbiornik II
Do dyspozycji gości mamy dwa zbiorniki, które pomimo, iż są do siebie podobne, to różnią się od siebie. Na pewno odwiedzając zbiorniki, musicie być przygotowani na sporą wilgoć i delikatną warstwę „błota”. Oba zbiorniki nadają się idealnie na sesje zdjęciowe, ale brały także udział w nagraniach filmów. Drugi zbiornik ma wymiary 45 x 75 metrów i wysokość 8 metrów. Znajdziecie w nim 70 filarów podtrzymujących całą konstrukcję. Powstawał on w latach 1896-1900.
Posiadają one także rewelacyjną akustykę, ale organizacja koncertów jest utrudniona z powodu gwałtownie rozstrajających się instrumentów. Związane jest to z wysoką wilgotnością oraz niższą, niż na powierzchni temperaturą.
Jak wrażenia?
Podziemne zbiorniki wodne w Brnie to miejsce, które robi wrażenie! Ogromne, podziemne konstrukcje wzbogacone o piękne oświetlenie na pewno Wam się spodobają! To idealne miejsce na szybkie zwiedzanie, ale także na wyszukaną sesję zdjęciową. Będąc w Brnie, odwiedźcie koniecznie miejskie klasyki, jak Katedra czy zamek Spilberk, ale i na podziemne zbiorniki wodne zostawcie sobie czas, bo warto!
