Atakowały pojazdy pancerne, przekazywały ważne informacje, pomagały rannym, narażając własne życie. Kobiety w Powstaniu Warszawskim

stronakobiet.pl 3 tygodni temu

Sierpniowe wydarzenia 1944 roku na trwałe wpisały się w dzieje Polski. Bohaterska i pełna poświęcenia walka powstańców ukazała ich odwagę i niezłomność. Wśród walczących znalazły się także kobiety – najczęściej służyły jako sanitariuszki i łączniczki, nierzadko przenosiły broń, a czasem powierzano im również inne odpowiedzialne zadania. Publikujemy rozmowę przeprowadzoną w 2022 roku z potomkinią członka Zgrupowania „Ruczaj”.

Kobiety w Powstaniu Warszawskim opatrywały rannych powstańców, przekazywały walczącym ważne informacje od dowódców, a także uczestniczyły w atakach na Niemców, aby odebrać im broń i zajmowały się jej transportem. Niektóre, jak Janina Nowakowska „Janka” z VII Zgrupowania „Ruczaj”, snajperka odznaczona Orderem Virtuti Militari, uczestniczyły w powstańczych walkach.

Zobacz: „Myślę, iż my wszyscy mamy w sobie wojnę”. Żony powstańców o piętnie, jakie Powstanie Warszawskie odcisnęło na życiu ich rodzin

Godzina „W” i początki Powstania Warszawskiego?

W czasie najintensywniejszych walk zgrupowanie to liczyło 1500 osób. Formacja zaczęła się tworzyć, zanim wybuchło powstanie, a walki rozgorzały na dobre. Na Żoliborzu słychać było pierwsze strzały, ale nikt nie zdawał sobie sprawy z tego, jaką skalę będzie miało powstanie, jak wspomina Jolanta Ostrowska, wnuczka Jana Gryguły.

– Wielu członków innych zgrupowań zostało odciętych od swoich zbiórek i podczas godziny „W” [oznaczającej początek powstania – przyp. red.] nie mogło do nich dołączyć. Dlatego powstańcy wcierali się w szeregi zgrupowania „Ruczaj”. Godzina „W” to była godzina 17.00. Wiele osób zdołało jeszcze dotrzeć do walczącego w Śródmieściu zgrupowania „Ruczaj”, ponieważ w dalszym ciągu kursował tramwaj numer 2. Natomiast podczas walk został m.in. ranny pan Traczyk, mąż Wandy Traczyk-Stawskiej – opowiadała nasza rozmówczyni.

Obecnie jedną z najbardziej znanych kobiet zasłużonych podczas Powstania Warszawskiego jest właśnie Wanda Traczyk-Stawska. Udzielała się ona m.in. w Szarych Szeregach i Armii Krajowej. Pisaliśmy o niej szerzej na łamach „Strony Kobiet”.

Piekło Powstania Warszawskiego: amputacje „na żywca” piłą i szmaty zamiast bandaży

Ich poświęcenie i heroiczna walka o każdego rannego budzi do dziś podziw i szacunek. Wśród gruzów rujnowanej w czasie Powstania Warszawskiego stolicy walczyli bez broni i leczyli bez dostępu do sprzęt...

Monika Góralska

Rola kobiet w Powstaniu Warszawskim

Zapytana o to, czy wie, ile kobiet uczestniczyło w Powstaniu Warszawskim, Jolanta Ostrowska nie potrafiła udzielić nam precyzyjnej odpowiedzi. Według oficjalnych danych osób płci żeńskiej udzielających się podczas powstania było jednak wiele.

Idź do oryginalnego materiału