Ane Piżl nominowana do Biologicznej Bzdury Roku 2022

Celebrytka i aktywistka Ane Piżl otrzymała nominację do Biologicznej Bzdury Roku 2022 za wypowiedź na temat płci i orientacji. Instagramerka, znana także z wykonywania zawodu ratownika medycznego i prowadzenia programu „Miasto kobiet”, stwierdziła iż płeć i orientacja są umownymi tożsamościami. Przyrównała je do wyznania i narodowości. W rzeczywistości płeć jest niezmienną determinantą biologiczną, zaś orientacja i płeć nie są tożsamościami.

Zdj. za: Ane Piżl na portalu „Instagram”, z późn. zm.

Płeć

Płeć to jeden z podstawowych atrybutów organizmu. Jest determinowana w momencie zapłodnienia. Jej rozwój zależy od tego, jaki chromosom płciowy zawiera plemnik wnikający do oocytu. Nie da się jej stricte zmienić, skorygować ani w żaden inny sposób zmanipulować. Możliwe jest wyłącznie upodobnienie cech zewnętrznych do cech typowych dla płci przeciwnej, co niesie szereg negatywnych konsekwencji, a liczne instytucje naukowe odradzają tego typu „eksperymenty”.

Kolejny istotny fakt jest taki, iż istnieją wyłącznie dwie płcie: męska i żeńska. Jedynie w świecie grzybów można mówić o swego rodzaju wielopłciowości. Choć jest to dosyć spore uproszczenie, bazujące na genetycznych systemach parowania grzybowych gamet.

U niektórych zwierząt istnieje hermafrodytyzm, czyli występowanie (równocześnie lub w różnych okresach) gonad i męskich, i żeńskich. Osobniki hermafrodytyczne nie mają jednak trzeciej płci, ale na przemian reprezentują raz płeć męską, raz żeńską lub obie naraz. Jest to ich cechą gatunkową. Przykładami takich zwierząt są m.in. błazenki, tasiemce, ślimaki, dżdżownice.

U ssaków zdarzają się natomiast zaburzenia rozwoju płciowego, zwane potocznie interpłciowością. Są to rozmaite choroby genetyczne, histologiczne i anatomiczne. Np. zespół Klinefeltera, zespół supersamicy, zespół Swyera, zespół Turnera, zespół niewrażliwości na androgeny i inne. Wynikają najczęściej z chorobotwórczych mutacji lub aberracji chromosomalnych i prowadzą do upośledzenia funkcji rozrodczych. Niejednokrotnie z towarzyszącymi im zaburzeniami metabolicznymi, problemami z masą ciała, niedorozwojem intelektualnym czy zwiększonym ryzykiem zachorowania na niektóre nowotwory.

Orientacja

Orientacja seksualna świadczy o tym, na którą płeć skierowany jest popęd seksualny i emocjonalny. O orientacji mówimy przede wszystkim w odniesieniu do człowieka (Homo sapiens). Jest tak, ponieważ inne zwierzęta kopulację mogą traktować również jako strategię behawioralną (np. samce muszek owocowych kopulują z samcami, aby uniemożliwić im zapłodnienie samic, które następnie same zapładniają; u wielu zwierząt parzenie się jest też sposobem dominacji i ustalenia hierarchii stadnej). Choć objaw – kontakt seksualny – jest „taki sam”, to cała sekwencja prowadzących do niego i wynikających z niego zdarzeń ma zupełnie inny charakter, niż typowe dla człowieka.

Istnieją orientacje heteroseksualna i homoseksualna. Pierwsza oznacza popęd skierowany do przedstawicieli płci przeciwnej, a druga do osób tej samej płci. jeżeli u danego człowieka ujawnia się popęd zarówno do płci męskiej, jak i żeńskiej, wówczas nazywamy to orientacją biseksualną. Czyli występowaniem obu orientacji u jednej osoby. Wszystkie wymienione warianty są prawidłowe i niepatologiczne.

Rozmaite subkulturowe hasła, takie jak „ekoseksualizm”, „panseksualizm”, „demiseksualizm”, „sapioseksualizm” itp. nie są stricte orientacjami seksualnymi, ale określeniami na zwykłe bądź nietypowe preferencje związkowe czy seksualne. Również parafilie seksualne – takie jak np. zoofilia, pedofilia, efebofilia, sadyzm, masochizm, autoginefilia, ekshibicjonizm, transwestytyzm, nekrofilia i inne – nie są orientacjami seksualnymi, tylko zaburzeniami seksualnymi, którym niejednokrotnie towarzyszą też zaburzenia psychiczne, a powiązania między nimi są obiektami badań naukowych.

Wypowiedź Ane Piżl

Ani płeć ani orientacja nie są tożsamościami. Płeć jest fizyczną cechą biologiczną. Objawia się męskimi bądź żeńskimi gametami lub potencjałem do ich produkcji, wraz z obsługującymi je narządami płciowymi i molekularną maszynerią doprowadzającą do ich powstania. Orientacja jest z kolei ugruntowaną cechą biologiczno-psychologiczną. Obie silnie warunkują ludzki behawior interpersonalny. Żadnej z nich nie da się wybrać – jak religii – ani przypisać przy urodzeniu – jak narodowości. Identyfikacji płciowej, czyli poczucia przynależności do swojej płci (męskiej bądź żeńskiej), również się nie wybiera. Może być ona albo zgodna z płcią albo niezgodna (inkongruentna), co oznacza zaburzenie identyfikacji płciowej. Dlatego też wypowiedź Ane Piżl jest fundamentalnie błędna merytorycznie.

Płeć, identyfikacja płciowa i orientacja seksualna są silnie powiązanymi ze sobą, ale odrębnymi zjawiskami. Próby relatywizowania płci, identyfikacji płciowej oraz orientacji seksualnej przez postmodernistów – np. Judith Butler, autorkę merytorycznie kontrowersyjnej książki pt. „Uwikłani w płeć” – bazują na pseudonauce, negowaniu faktów i błędach poznawczych. Postmodernistyczny relatywizm, reprezentowany historycznie przez Michela Foucaulta czy Jacquesa Derridę, może mieć pewną wartość w ramach myślowych rozważań filozoficznych i społecznych. Jednak w oderwaniu od fizyki, chemii, biologii, psychologii i realiów życia społecznego, staje się kolejną antynaukową ideologią.

Biologiczna Bzdura Roku 2022

Plebiscyt o nazwie Biologiczna Bzdura Roku organizowany jest od roku 2016. Ma za zadanie popularyzować szeroko rozumiane nauki przyrodnicze: od biofizyki po psychologię. Jego celem jest też promowanie racjonalnego i sceptycznego myślenia, weryfikowania informacji i analizowania faktów. Tak, by stawały się zrozumiałą, spójną i logiczną wiedzą.

Organizacja plebiscytu na Biologiczną Bzdurę Roku jest możliwa dzięki finansowemu wsparciu moich Patronów w serwisie Patronite. By dołączyć do społeczności Patronów i Patronek bloga „To Tylko Teoria”, zapraszam na mój profil na tym portalu.