Alfred Sisley – życie i twórczość francuskiego impresjonisty

plndesign.pl 2 miesięcy temu

Francuski malarz pochodzenia angielskiego, Alfred Sisley, należał do współtwórców impresjonizmu. Najbardziej zasłynął ze swoich pejzaży, które stanowiły temat większości z jego dziewięciuset obrazów. Przez całe życie pozostał wierny impresjonizmowi, unikając eksperymentów artystycznych. Przyćmiony przez współczesnych mu artystów, doczekał się sławy dopiero wiele lat po śmierci.

Spis treści

Toggle

Anglik w Paryżu
Wśród przyszłych impresjonistów
Kryzys finansowy i wizyta w Anglii
Zimowe pejzaże
Ostatnie lata i dziedzictwo

Anglik w Paryżu

Alfred Sisley urodził się 30 października 1839 roku w Paryżu. Jego ojciec, William Sisley, był bogatym kupcem, natomiast matka Felicia Sell pochodziła z rodziny o tradycjach muzycznych. Ojciec przyszłego artysty planował dla niego karierę w handlu i przejęcie rodzinnego przedsiębiorstwa. Osiemnastoletni Alfred udał się do Londynu studiować ekonomię, jednak po czterech latach porzucił naukę i wrócił do stolicy Francji. Od 1862 roku studiował w paryskiej Szkole Sztuk Pięknych (École des Beaux-Arts) pod kierunkiem szwajcarskiego artysty Marca-Charlesa-Gabriela Gleyre’a.

Gleyre prowadził zajęcia w nowatorski sposób, przedkładając malowanie w plenerze nad pracą w studiu. Dzięki temu podejściu obrazy zyskiwały żywsze kolory, lepsze światło i szerszy kąt widzenia. Niestety, odbiorcy nie byli przyzwyczajeni do takiego podejścia i Sisley, a także jego koledzy z pracowni – Monet, Renoir i Bazzille – nie byli w stanie sprzedawać ani wystawiać swoich prac. Na szczęście dla młodego malarza, jego sytuacja finansowa nie była zła – wciąż otrzymywał stypendium od ojca.

Wśród przyszłych impresjonistów

W 1865 roku Alfred Sisley namalował obraz „Aleja Kasztanowców w La Celle-Saint-Cloud”, przedstawiający pejzaż lasu z okolic miejscowości La Celle-Saint-Cloud i mający cechy zapowiadające późniejszy impresjonizm. Płótno zostało odrzucone przez kuratorów Salonu i dopiero po dwunastu latach znalazło nabywcę – kolekcjonera Jeana-Baptisea Faure. Dzieło, podobnie jak i inne prace Sisleya z tego okresu, charakteryzowało się ciemną kolorystyką, z głębokimi brązami, zieleniami i delikatnym użyciem błękitu. Część historyków przypuszcza, iż na wczesnym etapie artystycznym francuski malarz znajdował się pod wpływem angielskich mistrzów pejzażu – Turnera i Constabla, inni z kolei widzą wpływ Corota i Courbeta.

W latach sześćdziesiątych XIX wieku Alfred Sisley mieszkał w Paryżu, niedaleko słynnej Café Guerbois, w której spotykało się wielu ówczesnych artystów. Jedną z jego najbardziej znanych prac z tego okresu jest „Widok Montmartre od Cité des Fleurs do Les Batignolles” – szeroka panorama pokazująca Montmartre w otoczeniu zieleni. Obraz powstał w 1869 roku, a w tej chwili znajduje się w muzeum sztuki w Grenoble. Rok wcześniej pierwsze obrazy Sisleya zostały przyjęte przez Paryski Salon, jednak nie spodobały się krytykom.

Niezrażony niepowodzeniem artysta przez cały czas tworzył głównie pejzaże podparyskich miejscowości, szczególnie dużo czasu poświęcając rzece Sekwanie i elementom jej otoczenia. Dobrym przykładem tego rodzaju obrazów jest namalowany w 1870 roku „Widok na kanał Saint-Martin”. Dzieło przedstawia widok na paryski kanał z szerokiej perspektywy. Na jego bokach możemy zobaczyć budynki, ludzi i zacumowane łodzie. W oddali widać most. Jednak tym, co przyciąga wzrok, jest gra świateł i kolorów pomiędzy błękitnym niebem a jego odbiciem w wodach kanału. Płótno zostało pokazane na Paryskim Salonie i znalazło nabywcę. w tej chwili można je obejrzeć w Muzeum Orsay.

Kryzys finansowy i wizyta w Anglii

Wybuch wojny francusko-pruskiej skomplikował sytuację materialną Alfreda Sisleya. Rodzinny biznes ojca upadł i od tego momentu malarz musiał utrzymywać się jedynie ze sprzedaży obrazów, a ta nie szła dobrze. Pomimo tego cały czas malował, pozostając wiernym pejzażowi impresjonistycznemu. Stworzył „Kanał Saint-Martin” (1872), „Most w Villeneuve-la-Garenne” (1872) w tej chwili wystawiany w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku.

Obrazami, które również zasługują na uwagę, są „Prom do the Ile-de-la-Loge podczas powodzi” (1872), który pokazywany był na pierwszej Wystawie Impresjonistów, a także „Mróz w Louveciennes” (1873) przedstawiający zimowy pejzaż z kościołem św. Marcina w Louveciennes, a w tej chwili pokazywany w moskiewskim Muzeum Puszkina. W 1874 roku Alfred Sisley udał się natomiast w podróż do Londynu. Jej efektem było dwadzieścia impresjonistycznych obrazów przedstawiających Tamizę.

Wśród nich znalazły się pejzaże z okolic Hampton Court – „Regaty w Hampton Court”, „Tamiza w Hampton Court”, „Droga do Hampton Court”. Dwa najsłynniejsze z nich to „Regaty w Molesey niedaleko Hampton Court”, znajdujący się w Muzeum Orsay oraz „Widok pod mostem Hampton Bridge”, na którym widać nietypowe ujęcie wioślarzy wypływających z cienia pod mostem. Ten ostatni obraz, mimo punktu widzenia umieszczonego w cieniu, pełen jest jasnych kolorów i gry świateł.

Zimowe pejzaże

W kolejnych latach Alfred Sisley mieszkał w jednej z podparyskich wsi, korzystając z pięknego otoczenia, które często stawało się tematem jego prac. Malował głównie okoliczne wsie, pola i łąki. Wiele płócien poświęcił wiejskim, piaszczystym drogom. W przeciwieństwie jednak do większości innych impresjonistów, którzy kochali wiosnę i lato, Sisley upodobał sobie zimę. Stworzył wiele zimowych pejzaży, starając się uchwycić zmiany barwy i faktury śniegu zachodzące pod wpływem światła o różnych porach dnia.

Wśród nich wyróżniają się „Śnieg w Louveciennes” (1874), „Droga pod śniegiem w Louveciennes” (1874), „Śnieg w Marly le Roi” (1875), „Zaśnieżona farma w Marly-le-Roi” (1876) czy kolejny pejzaż z zimowego Louveciennes – „Śnieg w Louveciennes” (1878). Jednak jedno z jego najsłynniejszych dzieł tego okresu przedstawia cieplejszy okres roku. Mowa tu o obrazie „Sekwana w Port Marly” (1875), na którym przedstawiono pracę pogłębiaczy wydobywających piasek z koryta rzeki.

Dzieło ma ukośną kompozycję z jasnobłękitnym kolorem wody, kontrastującym z bielą piasku. Obraz w tej chwili można oglądać w Instytucie Sztuki w Chicago. Na początku lat osiemdziesiątych Alfred Sisley przeniósł się do niewielkiej wioski w okolicach Moret-sur-Loing w pobliżu Lasu Fontainebleau i od tego momentu jego okolice stały się najczęstszym motywem w twórczości artysty.

W okolicach domu malarza powstały „Lato w Moret” (1881), „Loing w Moret” (1881), „Na drodze z Moret” (1882) czy „Pejzaż w pobliżu Moret” (1884). Sisley malował wiejskie domy, młyny, piaszczyste drogi, mosty na pobliskich rzekach, kanały i pola. Jednym słowem wszystkie elementy wiejskiego krajobrazu, będące powszechnym widokiem na prowincji. Takie podejście do malarstwa wśród impresjonistów – rezygnacja z tematyki podniosłej i historycznej, na rzecz oddania chwili i uczuć w prostym otoczeniu – sprawiła, iż byli oni przez długie lata zajadle krytykowani i ignorowani na wielkich wystawach.

Ostatnie lata i dziedzictwo

W 1887 roku malarz wraz ze swoją długoletnią partnerką, Eugénie Lescouezec, udali się w podróż do Walii, gdzie wzięli ślub. W czasie podróży Sisley malował morze i klify w okolicach Penarth, Zatokę Langland i plaże w Rotherslade. Był to już ostatni wyjazd artysty poza granice Francji, w której pozostał aż do śmierci. W latach 1893-1894 powstała niezwykle ciekawa, typowa dla obrazów impresjonistycznych, seria. Przedstawia ona kościół w Moret o różnych porach dnia, z różnym oświetleniem. Jest więc wersja poranna, popołudniowa i wieczorna.

Jest także budynek przedstawiony w czasie deszczu i w promieniach słońca. Sylwetka kościoła pozostaje niezmienna, natomiast w każdej odsłonie diametralnie zmieniają się kolory i oświetlenie. Seria przypomina inne, dużo bardziej znane dzieło tego rodzaju – obrazy katedry w Rouen pędzla Claude’a Moneta. Alfred Sisley malował prawie do końca życia. Do końca swoich dni walczył z ciężką chorobą, która niestety go pokonała. Zmarł 29 stycznia 1899 roku w Moret-sur-Loing.

Alfred Sisley przez całe życie pozostał wierny jednemu stylowi. Jego obrazy impresjonistyczne przedstawiają uchwyconą chwilę, proste otoczenie, zmienne warunki atmosferyczne, emocje – a więc to, co było najważniejszym założeniem tego impresjonizmu. Jego prace przez długie lata nie były doceniane na równi z innymi artystami dziewiętnastowiecznej Francji. Dopiero na długo po jego śmierci malarz został odkryty na nowo i uznany za jednego z ważniejszych przedstawicieli impresjonizmu. Niestety, sam przez długi okres żył w biedzie i zmarł osamotniony. w tej chwili jego dzieła ozdabiają najważniejsze galerie i muzea sztuki na całym świecie.

Zobacz również: