Agawa – pielęgnacja, odmiany i uprawa

plndesign.pl 7 miesięcy temu

Agawy to okazałe rośliny kojarzące się z pustynnymi krajobrazami południowych Stanów Zjednoczonych i Meksyku. W naszym kraju często można spotkać je jako dekorację przestrzeni biurowych i użytkowych. Coraz popularniejsze stają się również gatunki odporne na mróz, które z powodzeniem można hodować w przydomowych ogrodach. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje o tych ciekawych i egzotycznych roślinach.

Agawa – królowa pustyni

Agawy należą do roślin z rodziny szparagowatych i podrodzaju agawowatych, w skład którego wchodzi ponad 270 gatunków. Pochodzą z terenów Ameryki, głównie Meksyku i południowych stanów USA, gdzie jest ich najwięcej. Wiele gatunków agaw (w tym słynna agawa amerykańska) zostało zawleczonych na inne kontynenty, gdzie bardzo gwałtownie się zadomowiły. W Europie skolonizowały półwysep Apeniński i Iberyjski, a także Bałkany. Niezależnie od tego stały się popularną rośliną hodowaną zarówno w ogrodach, jak i w mieszkaniach. Agawy wykorzystywane są jako rośliny jadalne – spożywany jest rdzeń ich łodygo, lecznicze, a także przemysłowe – przez wiele lat włókno pozyskiwane z ich liści znajdowało zastosowanie w wielu dziedzinach życia.

Agawy są roślinami wieloletnimi i wiecznie zielonymi. Ich cechą charakterystyczną jest gęsta rozeta grubych, sztywnych liści zaopatrzonych w mocne kolce. Są one koloru jasnozielonego i zielonego, nieraz ze wzorami i odcieniami niebieskawymi. Kwiatostan w postaci zbioru od dwóch do czterdziestu kwiatów wyrasta na długiej szypułce. Z całą pewnością agawy nie są hodowane ze względu na ich kwiaty – chociaż piękne, pojawiają się dopiero po kilkudziesięciu latach, w dodatku po przekwitnięciu i wydaniu mięsistych owoców, roślina zamiera.

Gdzie trzymać agawy?

Agawy są roślinami bardzo odpornymi na warunki zewnętrze i nie ma w tym nic dziwnego, ponieważ w naturze wyrastają na jałowych i spalonych słońcem pustyniach. W tym środowisku noce bywają bardzo chłodne, rośliny te są więc również odporne na całkiem spore wahania temperatury. Część gatunków jest w stanie przetrwać choćby solidne mrozy. Mniejsze odmiany agawy możemy umieścić w doniczkach i większych donicach, w zależności od ich rozmiarów.

Trzymane w mieszkaniu będą jednymi z najbardziej odpornych i łatwych w utrzymaniu roślin w naszej kolekcji. Sezonowo można je wynosić na balkony i tarasy. W czasie upalnego lata będzie to dla nich wprost wymarzone środowisko. Gatunki mrozoodporne przetrwają poza domem przez cały sezon. W ostatnich latach stają się one coraz bardziej popularne i chętnie sadzone jako dość egzotyczna ozdoba ogrodów.

Agawa – warunki uprawy

Opieka nad agawami jest stosunkowo łatwa i sprowadza się do kilku prostych czynności oraz zapewnienia roślinie optymalnych warunków do życia. W przeciwieństwie do wielu innych egzotycznych roślin mają one wyjątkowo skromne wymagania. Zaszkodzić im mogą adekwatnie dwie rzeczy – brak światła i nadmiar wilgoci.

Podłoże i jego nawożenie

Agawy są nieodrodnymi mieszkankami pustyni. W warunkach naturalnych wyrastają na bardzo ubogich, piaszczystych glebach. I takie też podłoże należy zapewnić im czy to w doniczkach, czy w ogrodzie. Najlepiej rosną na mieszankach piasku i grubszego żwiru, wzbogaconych w niewielkim stopniu żyzną ziemią. Podstawowym warunkiem jest duża przepuszczalność substratu, który w żadnym wypadku nie powinien zatrzymywać wody. Warto zadbać o odpowiednią warstwę drenażową złożoną z warstwy grubego żwiru. Agawy hodowane w doniczkach warto posadzić w specjalnej mieszance ziemi przeznaczonej do kaktusów. Do nawożenia powinno się stosować specjalne mieszanki dla kaktusów i sukulentów. Wspomagamy roślinę bardzo rzadko i niewielką ilością nawozu w odstępach około trzech-czterech miesięcy lub choćby większych.

Przede wszystkim światło

To, czego nasza agawa potrzebuje najbardziej, to jak największa ilość światła słonecznego. Naturalnie rosnące sukulenty zajmują stanowisko słoneczne na otwartym terenie i są wystawione na działanie światła przez cały dzień. Podobne warunki należy stworzyć im w warunkach domowych. W mieszkaniu powinny zajmować południowe okna i balkony, bez zacienienia, z pełnym oświetleniem. W ogrodzie sadzimy je z dala od drzew i wysokich krzewów zasłaniających słońce.

Nie przeszkadza im również suche powietrze ani wysoka temperatura – przeciwnie, znoszą je bardzo dobrze i są im one potrzebna do prawidłowego rozwoju. Jedynie w okresie zimowym domowe agawy przenosimy do chłodnego, ale bardzo jasnego pomieszczenia, w którym powinny odpoczywać przez okres kilku miesięcy. Mrozoodporne gatunki rosnące w ogrodzie powinny dać sobie radę z niskimi temperaturami, jednak o ile chcemy mieć pewność, iż przetrwają polską zimę, możemy zabezpieczyć je na przykład słomianym chochołem.

Agawa i woda? Niekoniecznie

Na pustyniach deszcz to rzadkie zjawisko. Większość żyjących roślin czerpię wodę z porannej rosy. Agawy nie tolerują nadmiaru wody. Te z ogrodu powinny sobie dać radę zasilane jedynie opadami deszczu. W przypadkach długotrwałej suszy trzeba je podlewać, ale tylko wtedy, kiedy podłoże jest całkowicie wysuszone. Należy przy tym kontrolować wilgotność gleby – nie może ona zatrzymywać wody na dłużej. Rośliny rosnące w doniczkach podlewamy umiarkowanie raz na tydzień, o ile podłoże jest przeschnięte. W przeciwnym wypadku czekamy do jego wysuszenia.

Nadmiar wody z podstawek pod doniczkami natychmiast usuwamy. Szerokie i mięsiste liście agaw bardzo łatwo zbierają kurz z powietrza. Co jakiś czas konieczne jest ich mycie. Najlepiej wystawić wtedy doniczki na zewnątrz i przeczyścić roślinę strumieniem wody. Nie wystawiamy jej na słońce, dopóki nie znikną zgromadzone krople wody – mogą one zadziałać jak soczewki i doprowadzić do poważnych poparzeń. Zwracamy na to uwagę również przy podlewaniu, nie spryskując agawy ani nie lejąc na nią wody z góry. Najlepszą metodą jest skierowanie strumienia cieczy pod roślinę.

Rozmnażanie agawy

W sklepach ogrodniczych dostępne są nasiona kilku gatunków agawy – ten rodzaj rozmnażania nie jest trudny w realizacji. Nasiona wysiewamy wczesną wiosną do ziemi dla kaktusów, zapewniając im odpowiednio wysoką temperaturę i doświetlając. Po kilku tygodniach powinny pojawić się pierwsze liście, a młode sadzonki możemy wtedy przenieść do docelowych pojemników. Ten sposób rozmnażania daje dużo satysfakcji, jednak wyhodowanie dorosłej rośliny zajmuje dużo czasu.

O wiele łatwiejsze jest rozmnażanie przez małe rozety potomne wyrastające przy dojrzałej agawie. Sadzimy je do wypełnionych piaszczystym podłożem doniczek, ale dopiero wtedy, kiedy zaschnie miejsce odcięcia. Młode rośliny rosną na tyle szybko, iż średnio co roku konieczne jest ich przesadzanie do większych pojemników. W przypadku dużych agaw czynność tę wykonujemy rzadziej, w zależności od potrzeb, średnio co trzy lata. Podobnie jak w przypadku innych zabiegów pielęgnacyjnych należy zachować ostrożność i najlepiej zaopatrzyć się w grube rękawice ogrodnicze. Kto raz nadział się na kolec agawy, na długo zapamięta tę lekcję.

Agawa – problemy w hodowli

Za mało przepuszczalne podłoże będzie zatrzymywało na dłużej wilgoć, co w rezultacie doprowadzi do gnicia korzeni i szybkiego obumarcia rośliny. Zbyt mało światła spowoduje, iż liście będą się wyciągać w jego kierunku, staną się wiotkie i stracą kolor. Krople wody na liściach wystawionych na słońce doprowadzą do poważnych poparzeń rośliny. Agawy są odporne na szkodniki, ale również one czasem padają ich ofiarą. Atakowane są głównie przez pluskwiaki – wełnowce, tarczniki i miseczniki. Można pozbyć się ich, przemywając liście strumieniem wody z rozcieńczonym mydłem. W przypadku niepowodzenia ostateczną metodą jest zastosowanie chemicznych środków owadobójczych.