Opóźnienie lotu samolotem to coś, co przewoźnikom lotniczym zdarza się nagminnie. O ile przesunięcie godziny odlotu o kwadrans raczej planów wakacyjnych lub służbowych nie zrujnuje, w przypadku kilkugodzinnego opóźnienia drobna uciążliwość może przerodzić się w realny problem. Czy w przypadku zmiany godziny lotu pasażer może domagać się odszkodowania, a jeżeli tak, na jakich warunkach?
Zapraszamy do wpisu!
Na jakiej podstawie pasażerowie mogą domagać się odszkodowania od przewoźnika lotniczego?
Kwestie rekompensat za lot odwołany, opóźniony lub odmowę wpuszczenia na pokład reguluje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 261/2004 z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów. Ujednolicone przepisy obowiązują na terytorium wszystkich państw członkowskich i dotyczą wszystkich lotów, które zaczynają się lub kończą na terytorium państwa członkowskiego.
Z prawa do odszkodowania nie skorzystają jedynie osoby, które:
- korzystają z powszechnie dostępnych programów partnerskich lub lojalnościowych (np. Miles&More) i na tej podstawie odbywają lot,
- nie stawiły się na odprawę zgodnie z zasadami określonymi przez przewoźnika,
- otrzymały rekompensatę lub opiekę w kraju trzecim, o ile przewoźnik obsługujący lot do państwa członkowskiego UE jest przewoźnikiem wspólnotowym.
Kiedy można domagać się odszkodowania za opóźniony lot?
Odszkodowanie za opóźniony lot przysługuje w przypadku co najmniej 3-godzinnego opóźnienia w przybyciu do miejsca docelowego. Oznacza to, iż choćby w sytuacji, kiedy samolot opuści lotnisko z opóźnieniem, ale pilot zdoła nadrobić stratę tak, aby była ona krótsza, niż 3 godziny, odszkodowanie nie będzie przysługiwało pasażerom.
Wysokość odszkodowania oblicza się z uwzględnieniem długości lotu przy założeniu, iż trasa jest mierzona po ortodromie, czyli możliwym najkrótszym łuku. Im lot jest dłuższy, tym pasażerowi należy się wyższa kwota odszkodowania:
- loty do 1500 km – 250 euro odszkodowania,
- loty wewnątrzwspólnotowe dłuższe, niż 1500 km oraz pozostałe między 1500 a 3500 km – 400 euro,
- pozostałe loty – 600 euro.
Odszkodowanie powinno być wypłacone w formie pieniężnej (np. przelewem lub przekazem). Pasażerowie mogą otrzymać też vouchery lub inną usługę, ale muszą wyrazić na nie pisemną zgodę. Przewoźnik nie może z góry przyjąć, iż taka zgoda istnieje.
Przewoźnik ma prawo zwolnić się z obowiązku wypłaty rekompensaty, o ile wykaże, iż opóźnienie zostało spowodowane wystąpieniem nadzwyczajnej okoliczności, na którą nie miał on wpływu i której nie mógł zapobiec pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych działań. Do przypadków siły wyższej należy zaliczyć m.in.:
- ukrytą wadę fabryczną samolotu niezależną od konserwacji poszczególnych elementów maszyny,
- strajk strony trzeciej (np. personelu lotniska),
- niekorzystne warunki atmosferyczne uniemożliwiające bezpieczne rozpoczęcie lotu,
- ryzyko zagrożenia bezpieczeństwa, np. w wyniku zgłoszenia zawiadomienia o podłożeniu ładunku wybuchowego na pokładzie.
Oczywiście powyższa lista na wyłącznie charakter przykładowy, a każdą sprawę trzeba oceniać indywidualnie. Każdorazowo to jednak przewoźnik musi wykazać wystąpienie szczególnej okoliczności.
Twój lot się opóźnił i nie jesteś pewien, czy warto żądać wypłaty rekompensaty od przewoźnika? Sprawdź: https://skysupport.pl/wizz-air-opozniony-lub-odwolany-lot/. Skorzystaj z pomocy profesjonalistów, którzy pomogą odzyskać należne Ci pieniądze!
Przesunięcie godziny lotu a opieka ze strony przewoźnika
Niezależnie od prawa do odszkodowania pasażerowie mogą skorzystać z opieki przewoźnika, jeżeli ma on uzasadnione powody, iż lot zostanie opóźniony w stosunku do planowanego startu. Gradacja lotów wygląda analogicznie, jak w przypadku domagania się rekompensaty pieniężnej z tą różnicą, iż przy najkrótszych kursach już 2-godzinne opóźnienie uprawnia do skorzystania z opieki (przy dłuższych lotach będzie to odpowiednio 3 lub 4 godziny). Czego mogą oczekiwać pasażerowie?
- Posiłków i napojów lub voucherów w ilości adekwatnej do czasu oczekiwania,
- w przypadku większego opóźnienia – opłacenia noclegu i transportu z lotniska oraz na lotnisko,
- bezpłatnej możliwości wysłania m.in. dwóch wiadomości e-mail.
Pasażer, który nie otrzyma wsparcia przewoźnika we wskazanym wyżej zakresie i będzie zmuszony do pokrycia wydatków z własnych funduszy (np. wykupienia noclegu w hotelu lub posiłków w restauracji), ma prawo domagać się zwrotu poniesionych kosztów na podstawie przedstawionych rachunków lub faktur.
Czy można domagać się odszkodowania za lot wcześniejszy?
O ile możliwość żądania odszkodowania za lot opóźniony w świetle przepisów unijnego rozporządzenia nie budzi wątpliwości, przepisy nie wspominają o locie wcześniejszym. Na szczęście Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stoi na straży pasażerów. Jak wskazano w wyroku z dnia z 21 grudnia 2021 roku, w sprawie o sygn. C-263/20, odszkodowanie za lot przyspieszony należy się, o ile zmiana godziny lotu przekracza 1 godzinę.
Na przewoźniku ciąży obowiązek poinformowania pasażera o zmianie godziny lotu. Jeżeli nie przekaże on stosownej informacji, pasażer może domagać się odszkodowania za odwołany lot. Zasadniczo informacja o godzinie lotu powinna zostać przekazana na minimum 2 tygodnie przed planową datą podróży. W takim przypadku roszczenie odszkodowawcze nie powstaje.
Można ją skrócić do nie mniej niż 7 dni, jeżeli przewoźnik zaoferuje zmianę planu podróży umożliwiającą wylot najpóźniej 2 godziny przed planowanym czasem odlotu i przybycie na miejsce nie więcej, niż 4 godziny po planowanym terminie przylotu.
Jeśli przewoźnik skróci termin przekazania informacji o przesunięciu godziny lotu poniżej 7 dni i nie chce płacić odszkodowania, musi zaoferować pasażerowi zmianę planu podróży umożliwiającą odlot najpóźniej 1 godzinę przed planowanym czasem podróży oraz przybycie na miejsce z nie więcej, niż 2-godzinnym opóźnieniem względem pierwotnego grafiku.
Co istotne te same zasady dochodzenia odszkodowania obowiązują, jeżeli pasażer rezerwuje bilet przez pośrednika. Trybunał Sprawiedliwości wskazał, iż choćby w sytuacji, kiedy przewoźnik przekaże pośrednikowi informację o zmianie godziny lotu we właściwym terminie, ale ten pośrednik nie przekaże jej na czas pasażerowi, przez cały czas można domagać się odszkodowania
Jak dochodzić odszkodowania od przewoźnika lotniczego?
Dochodzenie odszkodowania od przewoźnika powinno rozpocząć się od złożenia reklamacji. Wyczerpanie postępowania reklamacyjnego jest obowiązkowe w świetle art. 205c ustawy prawo lotnicze. Sama reklamacja powinna być złożona w formie pisemnej lub elektronicznej i przewoźnik ma 30 dni, aby udzielić na nią odpowiedzi. w tej chwili większość linii lotniczych udostępnia już na swojej stronie internetowej wzory reklamacji.
Dopiero kiedy pasażer odpowiedzi nie trzyma lub też nie zgadza się z jej treścią pojawia się możliwość kierowania sprawy na drogę postępowania sądowego lub do ADR prowadzonego przez Rzecznika Praw Pasażerów. Na potrzeby postępowania pasażer musi przygotować dokumenty potwierdzające związanie go umową z przewoźnikiem. Z reguły wystarczająca będzie karta pokładowa (ang. Boarding Pass). Warto też zachować bilet i potwierdzenie rezerwacji.
Pasażerowie powinni pamiętać, iż polski ustawodawca przewidział krótki termin na zgłaszanie swoich roszczeń przewoźnikowi. Ulegają one przedawnieniu z upływem 1 roku od dnia wykonania przewozu, a jeżeli nie został on wykonany, od dnia kiedy miał zostać wykonany.
Spory z liniami lotniczymi potrafią być trudne i zwykle są czasochłonne. Nie pozostawiaj swojej sprawy przypadkowi, skorzystać ze wsparcia profesjonalistów!
* Materiał zewnętrzny
