Czym jest grupa krwi?
Grupa krwi determinuje wiele aspektów zdrowotnych, a także możliwość bycia dawcą lub biorcą krwi. Wyróżniamy cztery podstawowe grupy krwi: A, B, AB i 0, które są określane na podstawie obecności lub braku antygenów A i B na powierzchni czerwonych krwinek.
REKLAMA
We krwi występują także przeciwciała skierowane przeciwko nieobecnemu antygenowi z układu AB0.
grupa 0 - przeciwciała anty-A i anty-B
grupa A - przeciwciała anty-B,
grupa B - przeciwciała anty-A,
grupa AB - brak przeciwciał.
Warto także zwrócić uwagę na czynnik Rh, który uwzględnia obecność lub brak antygenu D. Czynnik ten w przypadku obecności antygenu jest dodatni (Rh+), a jego braku ujemny (Rh-). Za najbardziej uniwersalną grupę krwi uważana jest 0 Rh-. Jednak istnieje jeszcze jedna grupa krwi, która jest niezwykle rzadka, niemalże niespotykana – to tzw. złota krew.
Zobacz wideo
Co to jest złota krew?
"Złota krew" to potoczne określenie dla wyjątkowo rzadkiej grupy krwi, znanej jako Rh null (Rh 0). Ten rodzaj krwi nie posiada ani jednego z 61 antygenów Rh, a tym samym nie można stwierdzić jej czynnika, dlatego też została nazwana "zero". Pierwszą osobą, u której zidentyfikowano złotą krew (w 1961 roku), była rdzenna Australijka. Od tego momentu potwierdzono, iż jedynie około 50 osób na całym świecie posiada krew Rh0.
Złota krew, tak jak każda inna, jest dziedziczna. Zdaniem naukowców przyczyną jest mutacja w genie RHCE odziedziczona po każdym z rodziców. Wspomniane zjawisko nosi nazwę dziedziczenia autosomalnego recesywnego.
Dlaczego złota krew jest tak cenna?
Krew Rh 0 uważana jest za uniwersalną, ponieważ nie zawiera żadnego z antygenów, który mogłyby wywołać alarm dla układu odpornościowego. Tym samym krew RH null ma ogromny potencjał do transfuzji krwi, co czyni ją nieocenioną w medycynie. Osoby z krwią Rh zero są więc idealnymi dawcami, ale niestety wszystko ma swoją ciemną stronę. Osoby z Rh null nie mogą przyjmować krwi od dawców, którzy nie są nosicielami tej samej grupy. To sprawia, iż ich krew jest niezwykle cenna, a rezerwy ograniczone.
Rodzaje grup krwi a ich częstotliwość występowania
Grupy krwi różnią się znacząco pod względem częstości występowania:
Grupa 0 Rh+: najczęstsza, występuje u około 32 proc. osób.
Grupa A Rh+: również bardzo popularna, około 33 proc. populacji.
Grupa B Rh+ i AB Rh+: występują rzadziej, odpowiednio u około 15 proc. i 7 proc. populacji.
Grupy Rh-: są znacznie rzadsze, np. grupa AB Rh- występuje u zaledwie 1 proc. ludzi.
W tym zestawieniu Rh null jest prawdziwą perełką - jej posiadaczy można policzyć niemalże na palcach.
Jakie są wyzwania dla osób z Rh-null?
Osoby z grupą Rh zero muszą żyć ze świadomością swojej wyjątkowości, która niestety, ale wiąże się z poważnymi ograniczeniami, a największym jest problem z transfuzją krwi - w przypadku potrzeby natychmiastowej transfuzji znalezienie odpowiedniego dawcy może być ogromnym wyzwaniem.
Złota krew, czyli Rh null, to "fascynujące zjawisko medyczne", które podkreśla różnorodność ludzkiego organizmu. Chociaż jej posiadacze są prawdziwymi "szczęściarzami" w kontekście wartości ich krwi, życie z tak rzadką grupą krwi wiąże się z licznymi wyzwaniami. Dlatego tak istotne jest, by osoby ze złotą krwią decydowały się na jej oddawanie.
