Zamek Vranov – najdłuższy i najbardziej romantyczny skalny zamek w Czechach

grafywpodrozy.pl 1 tydzień temu

Zdjęcie: Zamek Vranov i Panteon - zwiedzamy najdłuższy skalny zamek w Czeskim Raju.

Zamek Vranov położony jest nad doliną rzeki Izery na skalnej grani. Zamek i znajdujący się obok Pantheon, to miejsce, gdzie spotykają się średniowieczna historia, romantyczna fantazja i magiczny krajobraz Czeskiego Raju. Zwiedzanie Zamku Vranov połączone jest z wędrówką po skalnych ścieżkach i punktach widokowych. W końcu ta twierdza okrzyknięta została najdłuższym skalnym zamkiem. I jest to prawda. Budowla rozciąga się na wąskiej skalnej półce o długości ponad 400 metrów. Z jednej strony mamy przepaść, z drugiej pionową ścianę.

Spis treści

Dojazd i parking
Dojazd komunikacją publiczną
Mapa naszego szlaku
Budowa Zamku Vranov
Najdłuższy skalny zamek w Czechach
Upadek zamku
Panteon – romantyczna przemiana zamku
Zamek Vranov i Panteon – godziny otwarcia i ceny biletów
Inne interesujące miejsca w Czeskim Raju opisane przez nas

Dojazd i parking

Jadąc z Jeleniej Góry lub Szklarskiej Poręby najlepiej przekroczyć granicę w Jakuszycach (Harrachov) lub w Zawidowie (Hrádek nad Nisou). Potem kierujemy się na Turnov i dalej na miejscowość Malá Skála, gdzie znajduje się wejście na szlak do zamku. Duży płatny parking znajduje się przy drodze nr 10. Cały dzień postoju kosztuje 50 CZK, płatność w parkomacie. Dla ułatwienia nawigacji publikujemy pinezkę z mapy Google z dokładną lokalizacją parkingu.

Dojazd komunikacją publiczną

Pociągiem z Polski najlepiej dojechać do Liberca (np. przez Görlitz/Zgorzelec lub Harrachov). Z Liberca kursują bezpośrednie pociągi do Malá Skála (ok. 30 minut jazdy). Można też dojechać z Liberca lub Turnova autobusami regionalnymi do Malá Skála.

Mapa naszego szlaku

Startujemy z parkingu przy głównej drodze. Idziemy w kierunku czerwonego szlaku, którym dostaniemy się na skalną półkę i Zamek Vranov. Na początku podejście będzie dość strome. Warto też na chwilę odbić w lewo i zobaczyć cudowny punkt widokowy na dolinę Izery. Potem idziemy do Zamku Vranov i Panteonu. Cała trasa liczy tylko 1,2 km.

Budowa Zamku Vranov

Zamek Vranov powstał w czasach, gdy Czechy pogrążone były w niepokojach religijnych i politycznych. Początek XV wieku przyniósł wojny husyckie, a w całym kraju powstawały twierdze, których głównym celem była obrona i kontrola strategicznych szlaków. Właśnie wtedy, na stromej grani piaskowcowej wznoszącej się ponad doliną Izery, rozpoczęto budowę warowni, która miała zapewnić bezpieczeństwo okolicznym osadom i stanowić punkt obserwacyjny na drodze handlowej prowadzącej z północy na południe.

Naturalna rzeźba terenu decydowała o kształcie zamku. Wąski, ponad 400-metrowy grzbiet piaskowcowy stał się fundamentem murów i baszt, które nie potrzebowały sztucznych umocnień, ponieważ sama przyroda zapewniała ochronę. Strome zbocza od strony rzeki i skalne uskoki od strony lasów czyniły twierdzę niemal niedostępną. Zamek był jak wydłużony grzebień z kamienia – zamiast szerokich dziedzińców i monumentalnych baszt, dominowały tu wąskie korytarze, mury dopasowane do skały i system schodów wykutych w piaskowcu.

Najdłuższy skalny zamek w Czechach

Dostosowano architekturę do krajobrazu. Tu każdy mur i każda brama wyrastały wprost ze skalnej ściany. W efekcie powstała warownia nietypowa, bardziej wydłużona i naturalna niż inne czeskie zamki. Jej największą siłą była lokalizacja: z wysokości prawie stu metrów można było obserwować każdy ruch w dolinie, a dostanie się do środka, wymagało pokonania krętych, stromych ścieżek. Zamek nigdy nie stał się rezydencją pełną przepychu. Jego charakter był czysto obronny. Twierdza okrzyknięta została najdłuższym skalnym zamkiem i wcale nie chodzi o czysto matematyczne pomiary, ale o specyficzne położenie na wąskiej skalnej półce.

Upadek zamku

Po wiekach, w których Vranov pełnił rolę strażnicy i twierdzy, jego znaczenie zaczęło stopniowo słabnąć. Już w XVI wieku czasy ciężkich, niedostępnych fortec odchodziły do przeszłości. Rozwój artylerii i nowe techniki wojenne sprawiły, iż wąska grzęda piaskowcowa, niegdyś idealna do obrony, przestała być atutem. Dodatkowo zamek był trudny w rozbudowie i nieprzystosowany do wygodniejszego życia. W kolejnych stuleciach zamek został opuszczony, a mury popadały w ruinę.

Dopiero w XIX wieku, wraz z nadejściem epoki romantyzmu, ruiny zostały na nowo odkryte. František Zachariáš Römisch przemienił je w Pantheon – nie jako odbudowaną warownię, ale jako monumentalne miejsce pamięci i zadumy. W kolejnych stuleciach opuszczone mury popadały w ruinę. Kamień i drewno rozbierano, by wykorzystać je w pobliskich osadach. Wiatr i deszcz stopniowo rzeźbiły pozostałości murów, a natura odzyskiwała przestrzeń, którą człowiek niegdyś ufortyfikował. Dla miejscowych zamek stał się romantyczną ruiną, pełną legend i opowieści o dawnych wojownikach, ale pozbawioną realnego znaczenia.

Panteon – romantyczna przemiana zamku

Kiedy w XVIII wieku Vranov leżał już od dawna w gruzach, wydawało się, iż jego los będzie taki sam jak wielu średniowiecznych twierdz. Jednak w XIX wieku ruiny doczekały się niezwykłego odrodzenia jako romantyczny pomnik pamięci. Epoka romantyzmu kochała ruiny, tajemnicze miejsca, w których historia i natura splatały się w jedno. Właściciel majątku, František Zachariáš Römisch, dostrzegł w Vranovie idealną scenerię dla swojej wizji. Postanowił przemienić opuszczony zamek w Pantheon – swoistą skalną świątynię, w której przeszłość będzie przemawiać do odwiedzających nie tylko przez architekturę, ale także przez symbole, tablice i inskrypcje.

Epoka romantyzmu kochała ruiny, tajemnicze miejsca, w których historia i natura splatały się w jedno. Właściciel majątku, František Zachariáš Römisch, dostrzegł w Vranovie idealną scenerię dla swojej wizji. Postanowił przemienić opuszczony zamek w Pantheon i tak powstała swoista skalna świątynia, w której przeszłość przemawia do odwiedzających nie tylko przez architekturę, ale także przez symbole, tablice i inskrypcje. W ten sposób Zamek Varnov stał się miejscem wyjątkowym. Spacer po tych zakamarkach, wąskich przejściach i stromych schodach to niezapomniana przygoda. Nie ma takiego drugiego zamku w Czeskim Raju. Nas Zamek Vranov i Panteon zaskoczył i zauroczył jednocześnie.

Zamek Vranov i Panteon – godziny otwarcia i ceny biletów

Godziny otwarcia: w sezonie letnim od 1 maja do 31 października codziennie w godzinach 10.00-17.00. W poniedziałki jest nieczynne. Niestety w okresie w sezonie zimowym od 1 listopada – 30 kwietnia zamek jest zamknięty dla turystów. Ceny biletów: bilet normalny 220 CZK, dzieci (6–17 lat) – 70 CZK. Jak zwykle w Czechach warto mieć przy sobie gotówkę

Inne interesujące miejsca w Czeskim Raju opisane przez nas

Prachowskie Skały w Czeskim Raju – Prachowskie Skały znajdują się zaledwie 60 kilometrów od polskiej granicy. To niesamowite miejsce. Prachowskie Skały od dziesiątków lat przyciągają turystów. Chodzą słuchy, iż przepiękne widok w roku 1804 podziwiał Cesarz Franciszek I. Podobno był noszony w lektyce, ale to już pewnie legenda, ponieważ zwiedzanie Prachowskich Skał nie jest męczące. Każdy sobie tutaj poradzi i dotrze do wszystkich najpiękniejszych punktów widokowych. To idealne miejsce na wycieczkę z dziećmi.
Besedickie Skały – mniej znane skalne miasto w Czeskim Raju – Besedickie Skały to kolejne piękne skalne miasto w Czechach. jeżeli wciągnęły was wędrówki po malowniczych skalnych labiryntach, to polecamy wycieczkę do Besedickich Skał. Dojazd samochodem ze Szklarskiej Poręby zajmie około 1 godzinę. Odległość w linii prostej nie jest duża, ale na krętych górskich drogach stracicie trochę więcej czasu. Mamy dwie ważne i bardzo miłe wiadomości. Na dojazd od polskiej granicy nie trzeba kupować czeskiej winiety i wstęp na skały jest również bez biletów. Przygotujcie się jedynie na opłatę za parking.
Jiczyn – co zobaczyć w słynnym mieście rozbójnika Rumcajsa – Jiczyn to miasto położone w malowniczej okolicy Czeskiego Raju. Planując wędrówki po górach i zwiedzanie jaskiń warto tu zajrzeć. Dla rodzin z dziećmi to punkt obowiązkowy. Miasto posiada malowniczy rynek. Warto też zajrzeć na Zamek Wallensteina.
Skalna galeria w Czeskim Raju – Skalní reliéfy u Kopicova statku – wspaniała i mało znana atrakcja Czeskiego Raju – Skalna galeria w Czeskim Raju (Skalní reliéfy u Kopicova statku) to wyjątkowa galeria pod chmurką, prezentująca dzieło życia ludowego artysty Vojtěcha Kopica (1909–1978). Pierwszy skalny relief powstał w roku 1940. W następnych latach artysta wyrzeźbił w piaskowcowej skale ponad 30 rzeźb. To mniej znana atrakcja w Czeskim Raju. Prowadzi tu szlak niebieski, a rzeźby znajdują się w pięknej skalnej dolinie w otoczeniu niesamowitej przyrody. Wstęp jest darmowy, a skalne reliefy można podziwiać o każdej porze dnia. Aż trudno uwierzyć, iż tak piękne miejsce jest tak mało popularne. Dociera tu mało turystów, więc panuje kameralna atmosfera.
Zamek Valečov w Czeskim Raju – zwiedzanie, historia i legendy – Zamek Valečov położony jest w pobliżu miejscowości Boseň w regionie Mladá Boleslav w Czechach, na terenie malowniczego Czeskiego Raju. Zbudowano go na początku XV wieku z piaskowcowych bloków skalnych. Wiele pomieszczeń, zwłaszcza w podziemiach wykutych jest w skale. Pierwotnymi właścicielami byli panowie z Valečova, ród rycerski, od którego zamek wziął swoją nazwę. Dzisiaj zamek znajduje się w formie trwałej ruiny, ale udostępniony jest do zwiedzania. Zwiedzanie Zamku Valečov to świetna przygoda, spotkanie z historią i wspaniałe widoki na okolicę z wieży zamkowej.
Příhrazské Skály – mniej znane skalne miasto w Czeskim Raju – Příhrazské Skály to malowniczy zespół form skalnych znajdujący się we wschodnich Czechach, w regionie Czeskiego Raju. Położony jest w okolicy dwóch miejscowości: Mnichovo Hradiště i wsi Příhrazy, której zawdzięcza swoją nazwę. Skalne miasto Příhrazské Skály objęte jest ochroną przyrody jako rezerwat przyrody. Dla turystów przygotowano kilka szlaków, które prowadzą przez najważniejsze atrakcje regionu. To właśnie tu zobaczycie najwęższe i najciemniejsze w całym Czeskim Raju przejście między skałami zwane Studený průchod (Zimne przejście).
Bozkovskie jaskinie dolomitowe – podziemne cuda w Czeskim Raju – Bozkovskie jaskinie dolomitowe to wyjątkowe miejsce na mapie Czech. Są to jedyne dostępne dla turystów jaskinie w północnych Czechach. Ich atrakcyjność wynika z występowania pięknych form naciekowych, podziemnych jezior i niezwykłych struktur kwarcowych. Podziemna trasa jest dobrze przygotowana, zabezpieczona i oświetlona. To prawdziwa perła Czeskiego Raju, w którym natura odsłania przed nami swoje najpiękniejsze sekrety.
Klokočské skály – skalne miasto i Zamek Rotštejn – Klokočské skály to malowniczy rezerwat przyrody położony w północnych Czechach, w regionie Libereckim, w pobliżu miasteczka Turnov. Obszar ten stanowi część słynnego Czeskiego Raju, pierwszego parku krajobrazowego w Czechach. Rezerwat obejmuje imponujący kompleks piaskowcowych form skalnych, które tworzą labirynty, wieże, szczeliny i skalne ściany o wysokości dochodzącej do kilkudziesięciu metrów. To kolejne fascynujące skalne miasto, które oferuje kilka świetnych szlaków pieszych. Na terenie skalnego miasta Klokočské skály znajdują się ruiny zamku Rotštejn, wzniesionego w XIII wieku. Część murów obronnych oraz pomieszczeń została wydrążona w naturalnych piaskowcowych skałach.