Zamek Trosky – malownicze ruiny, które stały się symbolem Czeskiego Raju

grafywpodrozy.pl 2 dni temu

Zdjęcie: Zamek Trosky

Zamek Trosky (czes. Hrad Trosky) to jedna z najbardziej rozpoznawalnych ruin w Czechach, często traktowana jako symbol regionu Czeski Raj (Český ráj). Znajduje się w gminie Troskovice, w powiecie Semily, w Kraju Libereckim, około 10 km na południe od Semily. Co wyróżnia Trosky na tle innych zamków, to jego charakterystyczna forma: ruiny znajdują się na wierzchołkach dwóch bazaltowych kolumn wulkanicznych, z których każda wspiera jedną z wież – mniejszą wieżę nazywaną Baba (Czarownica / „Stara”) i wyższą wieżę Panna (Panna / „Dziewica”). Dzięki takiemu położeniu zamek był nie tylko malowniczy, ale przede wszystkim trudny do zdobycia. Dzisiaj ruiny Zamku Trosky widać z wielu kilometrów z wielu miejsc regionie. Widok malowniczych dwóch wież towarzyszy turystom, którzy odwiedzają ten fantastyczny region.

Spis treści

Budowa Zamku Trosky
Czasy wojen husyckich i późniejsze dzieje
Parking w okolicach zamku
Zwiedzanie
Trasa zwiedzania
Godziny otwarcia i ceny biletów
Zwiedzanie z psem
Legenda o Pannie i Babie
Ciekawostki
Inne interesujące miejsca w Czeskim Raju opisane przez nas

Budowa Zamku Trosky

Podłoże, na którym wznosi się zamek, ma pochodzenie wulkaniczne. W okresie trzeciorzędu istniał tu wulkan o dwóch kanałach magmowych, które zastygły, tworząc czop bazaltowy (nek). Z biegiem czasu erozja usunęła otaczające materiały miękkie, odkrywając twarde kolumny bazaltowe. Budowę zamku rozpoczęto pod koniec XIV wieku, prawdopodobnie między rokiem 1380 a 1390.

Wykorzystano naturalne walory terenu: dwie skały rozdzielone doliną stały się fundamentem dla warowni z dwoma wieżami i budynkami mieszkalnymi umieszczonymi pomiędzy nimi. Na niższym kopcu była wieża Baba – budynek dwukondygnacyjny, być może dostępny z pałacu od strony północnej. Na wyższym kopcu powstała wieża Panna, budynek w układzie prostokątnym, miał trzy kondygnacje i wedle przekazów mógł się w niej znajdować zamek-kaplica. Źródła mówią też o wewnętrznym zaopatrzeniu – studni w pierwszym dziedzińcu (głębokość ok. 30 m) oraz systemie zbiorników na wodę deszczową w skale przy wieży Panny.

System obronny obejmował trzy pierścienie murów obronnych o szerokości 1,5–2,0 m i wysokości do 15 m, z szeregiem bram i wałów. Pierwsza znana wzmianka pisana o Zamku Trosky pochodzi z roku 1396. Z powodu ciężarów finansowych, pierwszy właściciel twierdzy Čeněk z Vartenberka musiał w 1394 przekazać swoje dobra królowi Wacławowi IV. W ten sposób Zamek Trosky przeszedł w ręce monarchy, a następnie stał się własnością rodu Bergów (np. Otto III z Bergu).

Czasy wojen husyckich i późniejsze dzieje

W okresie wojen husyckich zamek pełnił istotną rolę jako bastion katolicki, współpracując z innymi warowniami wokół (Kost, Kumburk, Frýdštejn, Bezděz, Ralsko). W 1428 roku zamek był oblegany przez husytów pod dowództwem Jana Královca. Mimo pożaru części zamku, oblężenie nie doprowadziło do jego zdobycia. W XV wieku zamek czasami był przejmowany przez zbójeckich rycerzy – np. między 1437 a 1444 zamek przejęło i utrzymywało około 200 zbirów pod wodzą rycerza Šofa i jego wspólnika Švejkara, którzy terroryzowali okolicę.

Oficjalnie Trosky zostały zdobyte dopiero w roku 1469 przez wojska króla Jerzego z Podiebradów. Od połowy XV wieku zamek stracił na znaczeniu jako rezydencja. Przeszedł w zarząd dóbr hradu Kost, a potem Hrubé Skály. W czasie wojny trzydziestoletniej zamek doświadczył kolejnych walk. Był na przemian zajmowany przez Szwedów i wojska cesarskie. W 1648 roku zamek został przez wojska cesarskie podpalony i opuszczony, co przyczyniło się do jego trwałej ruiny.W XVIII wieku zabytek był już ruiną, ale jego romantyczna aura przyciągała uwagę. W 1681 roku jezuita Bohuslav Balbín opisał zamek jako wciąż możliwy do naprawy, ale niestety prace remontowe nie zostały skutecznie przeprowadzone.

W XIX i XX wieku zainicjowano pierwsze prace konserwatorskie. W latach 1841–1843 próbowano wybudować schody do wieży Panny. W XX wieku zamek stał się własnością państwową. Od 1925 roku podjęto systematyczne remonty muru, stabilizacje skał i udostępniono obiekt turystom. W ostatnich latach dokonano kolejnych prac: m.in. w 1999–2000 zbudowano schody na wieżę Baba. W 2024 roku ukończono nowe posadzki i taras widokowy w wieży Baba.

Parking w okolicach zamku

W odległości około 500 metrów od zamku u podnóża wzgórza znajduje się duży płatny parking. Płatność tylko gotówką bezpośrednio u osoby nadzorującej parking. Za auto osobowe bez limitu godzin postoju zapłacimy 80 CZK lub 4 euro. Dla ułatwienia nawigacji publikujemy pinezkę z mapy Google z dokładną lokalizacją parkingu.

Zwiedzanie Zamku Trosky

Zamek Trosky jest udostępniony do zwiedzania jako zabytek państwowy. Zwiedzanie odbywa się indywidualnie, ale można zamówić oprowadzanie z przewodnikiem. Dla turystów udostępniono wejście na wieżę Baba, gdzie znajduje się wspaniały taras widokowy. Z wieży Baba przy dobrej pogodzie można zobaczyć: Pragę, Mladą Boleslav, okolice Turnova, Karkonosze, Góry Izerskie.

Trasa zwiedzania

Zwiedzanie obejmuje teren całego założenia ruin: dziedzińce, mury obronne, fragmenty budynków pałacowych oraz obie wieże..

Dziedziniec główny z pozostałościami stajni, zabudowań gospodarczych i pałaców.
Wieża Baba – można wdrapać się na taras widokowy i podziwiać panoramę.
Wieża Panna — dostęp do wnętrza jest ograniczony, choć jej sylwetka jest centralnym elementem widoku z zewnątrz.
Mury obronne i systemy bram — można obserwować pozostałości murów, wałów, przejść obronnych.
Podczas zwiedzania z przewodnikiem można zobaczyć część podziemną zamku.

Zwiedzanie może zająć od kilkudziesięciu minut do choćby jednej godziny. Wszystko zależy od tempa i zainteresowania szczegółami.

Godziny otwarcia i ceny biletów – Zamek Trosky

Zamek jest otwarty sezonowo. Od pierwszego weekendu kwietnia do pierwszej niedzieli listopada. Niestety w kwietniu i październiku otwarty jest tylko w weekendy i święta w godzinach 09.00-16.00. Od maja do sierpnia już codziennie w godzinach 09.00-17.30 (w poniedziałki jest zamknięty).Zamek Trosky może być dostępny także poza standardowymi godzinami, dlatego zawsze dobrze sprawdzić informacje na stronie zamku. Ceny biletów: Bilet normalny kosztuje 160 CZK, ulgowy 130 CZK, dzieci (6-7 lat) 50 CZK, dzieci do lat 6 wchodzą za darmo.

Zwiedzanie z psem

Na teren Zamku Trosky można wejść z psem, ale są pewne ograniczenia. Musimy korzystać ze smyczy i nie możemy wejść na schody i taras widokowy na wieży. Przy wejściu do zamku przygotowano specjalne kojce, gdzie można zostawić psa. Wejście z psem nie jest dodatkowo płatne. Również kojce są bezpłatne.

Legenda o Pannie i Babie

Najbardziej znana legenda wiąże się z nazwami wież: Panna i Baba. Jedna z wersji głosi, iż zamek stał się kiedyś pod nieobecność właściciela pod zarządem matki (Maria) i córki (Karolína). Z czasem kobiety zaczęły konkurować między sobą o władzę i wpływy. Konflikt z czasem zaostrzył się i każda z kobiet zamieszkała w innej wieży. Finalnie spór zakończył się tragicznie. Jedna z kobiet popełniła samobójstwo, rzucając się z wieży w przepaść. Krążą też opowieści o ukrytych korytarzach, tunelach lawowych i skarbach z czasów gdy mieszkali tu rabusie. Wejścia do części podziemnych miały być zamurowane ogromnymi głazami, których nie dało się przesunąć, a część korytarzy z czasem zasypano lub zablokowano.

Ciekawostki – Zamek Trosky

W 2024 roku zamek odwiedziło około 117 000 turystów, co plasuje Trosky w gronie najczęściej odwiedzanych zamków w Czechach.
W grze komputerowej Kingdom Come: Deliverance II zrekonstruowano zamek Trosky w wersji historycznej (ok. roku 1403).
Zamek Trosky pojawia się w kilku czeskich produkcjach filmowych, ale są to filmy w Polsce nieznane.
Przed wiekami Zamek Trosky nazywany był Bramą do piekieł (Bránou do pekel). Powodem były gęste mgły, które często pojawiają się nad wysokimi skałami.
Na cześć zamku nazwano choćby planetoidę: (131181) Trosky, odkrytą w 2001 roku przez czeskiego astronoma Jana Kyseláka. To jeden z nielicznych czeskich zabytków, które mają swój odpowiednik w kosmosie.

Inne interesujące miejsca w Czeskim Raju opisane przez nas

Prachowskie Skały w Czeskim Raju – Prachowskie Skały znajdują się zaledwie 60 kilometrów od polskiej granicy. To niesamowite miejsce. Prachowskie Skały od dziesiątków lat przyciągają turystów. Chodzą słuchy, iż przepiękne widok w roku 1804 podziwiał Cesarz Franciszek I. Podobno był noszony w lektyce, ale to już pewnie legenda, ponieważ zwiedzanie Prachowskich Skał nie jest męczące. Każdy sobie tutaj poradzi i dotrze do wszystkich najpiękniejszych punktów widokowych. To idealne miejsce na wycieczkę z dziećmi.
Besedickie Skały – mniej znane skalne miasto w Czeskim Raju – Besedickie Skały to kolejne piękne skalne miasto w Czechach. jeżeli wciągnęły was wędrówki po malowniczych skalnych labiryntach, to polecamy wycieczkę do Besedickich Skał. Dojazd samochodem ze Szklarskiej Poręby zajmie około 1 godzinę. Odległość w linii prostej nie jest duża, ale na krętych górskich drogach stracicie trochę więcej czasu. Mamy dwie ważne i bardzo miłe wiadomości. Na dojazd od polskiej granicy nie trzeba kupować czeskiej winiety i wstęp na skały jest również bez biletów. Przygotujcie się jedynie na opłatę za parking.
Jiczyn – co zobaczyć w słynnym mieście rozbójnika Rumcajsa – Jiczyn to miasto położone w malowniczej okolicy Czeskiego Raju. Planując wędrówki po górach i zwiedzanie jaskiń warto tu zajrzeć. Dla rodzin z dziećmi to punkt obowiązkowy. Miasto posiada malowniczy rynek. Warto też zajrzeć na Zamek Wallensteina.
Skalna galeria w Czeskim Raju – Skalní reliéfy u Kopicova statku – wspaniała i mało znana atrakcja Czeskiego Raju – Skalna galeria w Czeskim Raju (Skalní reliéfy u Kopicova statku) to wyjątkowa galeria pod chmurką, prezentująca dzieło życia ludowego artysty Vojtěcha Kopica (1909–1978). Pierwszy skalny relief powstał w roku 1940. W następnych latach artysta wyrzeźbił w piaskowcowej skale ponad 30 rzeźb. To mniej znana atrakcja w Czeskim Raju. Prowadzi tu szlak niebieski, a rzeźby znajdują się w pięknej skalnej dolinie w otoczeniu niesamowitej przyrody. Wstęp jest darmowy, a skalne reliefy można podziwiać o każdej porze dnia. Aż trudno uwierzyć, iż tak piękne miejsce jest tak mało popularne. Dociera tu mało turystów, więc panuje kameralna atmosfera.
Zamek Valečov w Czeskim Raju – zwiedzanie, historia i legendy – Zamek Valečov położony jest w pobliżu miejscowości Boseň w regionie Mladá Boleslav w Czechach, na terenie malowniczego Czeskiego Raju. Zbudowano go na początku XV wieku z piaskowcowych bloków skalnych. Wiele pomieszczeń, zwłaszcza w podziemiach wykutych jest w skale. Pierwotnymi właścicielami byli panowie z Valečova, ród rycerski, od którego zamek wziął swoją nazwę. Dzisiaj zamek znajduje się w formie trwałej ruiny, ale udostępniony jest do zwiedzania. Zwiedzanie Zamku Valečov to świetna przygoda, spotkanie z historią i wspaniałe widoki na okolicę z wieży zamkowej.
Příhrazské Skály – mniej znane skalne miasto w Czeskim Raju – Příhrazské Skály to malowniczy zespół form skalnych znajdujący się we wschodnich Czechach, w regionie Czeskiego Raju. Położony jest w okolicy dwóch miejscowości: Mnichovo Hradiště i wsi Příhrazy, której zawdzięcza swoją nazwę. Skalne miasto Příhrazské Skály objęte jest ochroną przyrody jako rezerwat przyrody. Dla turystów przygotowano kilka szlaków, które prowadzą przez najważniejsze atrakcje regionu. To właśnie tu zobaczycie najwęższe i najciemniejsze w całym Czeskim Raju przejście między skałami zwane Studený průchod (Zimne przejście).
Bozkovskie jaskinie dolomitowe – podziemne cuda w Czeskim Raju – Bozkovskie jaskinie dolomitowe to wyjątkowe miejsce na mapie Czech. Są to jedyne dostępne dla turystów jaskinie w północnych Czechach. Ich atrakcyjność wynika z występowania pięknych form naciekowych, podziemnych jezior i niezwykłych struktur kwarcowych. Podziemna trasa jest dobrze przygotowana, zabezpieczona i oświetlona. To prawdziwa perła Czeskiego Raju, w którym natura odsłania przed nami swoje najpiękniejsze sekrety.
Klokočské skály – skalne miasto i Zamek Rotštejn – Klokočské skály to malowniczy rezerwat przyrody położony w północnych Czechach, w regionie Libereckim, w pobliżu miasteczka Turnov. Obszar ten stanowi część słynnego Czeskiego Raju, pierwszego parku krajobrazowego w Czechach. Rezerwat obejmuje imponujący kompleks piaskowcowych form skalnych, które tworzą labirynty, wieże, szczeliny i skalne ściany o wysokości dochodzącej do kilkudziesięciu metrów. To kolejne fascynujące skalne miasto, które oferuje kilka świetnych szlaków pieszych. Na terenie skalnego miasta Klokočské skály znajdują się ruiny zamku Rotštejn, wzniesionego w XIII wieku. Część murów obronnych oraz pomieszczeń została wydrążona w naturalnych piaskowcowych skałach.
Zamek Vranov – najdłuższy i najbardziej romantyczny skalny zamek w Czechach – Zamek Vranov położony jest nad doliną rzeki Izery na skalnej grani. Zamek i znajdujący się obok Pantheon, to miejsce, gdzie spotykają się średniowieczna historia, romantyczna fantazja i magiczny krajobraz Czeskiego Raju. Zwiedzanie Zamku Vranov połączone jest z wędrówką po skalnych ścieżkach i punktach widokowych. W końcu ta twierdza okrzyknięta została najdłuższym skalnym zamkiem. I jest to prawda. Budowla rozciąga się na wąskiej skalnej półce o długości ponad 400 metrów. Z jednej strony mamy przepaść, z drugiej pionową ścianę.
Zamek Zvířetice – zwiedzanie, historia i legendy – Zamek Zvířetice w północnych Czechach zaprasza do odkrywania swoich tajemnic! Ruiny położone nad malowniczą rzeką Jizerą kryją w sobie nie tylko historię średniowiecznych twierdz i renesansowych rezydencji, ale też legendy o hrabinach, duchach i ukrytych skarbach. Spacer po murach, piwnicach i podzamczu to podróż pełna emocji, pięknych widoków i fotograficznych okazji. Do tego wstęp na teren ruin jest darmowy i możliwy o każdej porze dnia i nocy.
Hruboskalskie Skalne Miasto – jeden z najciekawszych szlaków w Czeskim Raju – Hruboskalskie Skalne Miasto (Hruboskalské skalní město), Hruboskalsko, Hruba Skała pod tymi wszystkim nazwami kryje się jedno z najciekawszych i najbardziej malowniczych miejsc w Czeskim Raju. Piaskowcowe wieże, wyrastające choćby na 60 metrów, od wieków przyciągają turystów, wspinaczy i artystów. Region oferuje nie tylko wspaniałe krajobrazy, ale też możliwość odbycia wędrówek po dobrze oznakowanych szlakach, odkrywania historii średniowiecznych twierdz oraz podziwiania jednych z najpiękniejszych punktów widokowych w całych Czechach.
Zamek Frýdštejn – malownicza średniowieczna twierdza na samotnej skale w Czeskim Raju – to kolejna wspaniała średniowieczna twierdza, którą warto zobaczyć podczas wizyty w Czeskim Raju. Ruiny zamku położone na stromej skale wzbudzają respekt. Wąskie korytarze, komnaty wykute w skale i fragmenty baszt pozwalają wyobrazić sobie życie średniowiecznych rycerzy. Widoki z tarasów zamku zapierają dech w piersiach. To miejsce, gdzie historia spotyka się z naturą, a każdy krok odsłania kolejne fascynujące szczegóły.