Zamek Praski – sprawdź, czego nie wiesz o Zamku na Hradczanach

plndesign.pl 7 miesięcy temu

Zamek Praski (zwany też Zamkiem na Hradczanach) jest największym kompleksem zamkowym na świecie i kolebką czeskiej państwowości. Jego początki sięgają jeszcze IX wieku, a trwająca tysiąc lat rozbudowa sprawiła, iż zamkowy kompleks reprezentuje wszelkie możliwe style architektoniczne. Dzisiaj jest on najpopularniejszym obiektem turystycznym w kraju, przyciągającym miliony Czechów oraz gości z całego świata.

Położenie Zamku Praskiego

Historia Zamku Praskiego wiąże się z początkami państwowości czeskiej. Pierwsze budynki na zamkowym wzgórzu powstały już pod koniec IX wieku. Zaczęło się od niewielkiej świątyni i grodu otoczonego palisadą. Z biegiem czasu kolejni władcy rozbudowywali fortyfikacje, budowali kolejne wieże i kościoły. Wielkie zasługi w rozbudowie królewskiej rezydencji mieli Wacław IV, Władysław II Jagiellończyk i słynny ze swego zamiłowania do wiedzy tajemnej i alchemii cesarz Rudolf II Habsburg. Ostatnia wielka rozbudowa zamku miała miejsce za czasów Marii Teresy, kiedy to powstała nowa część pałacowa zaprojektowana przez włoskiego architekta Niccolò Paccassiego.

Zamek na Hradczanach przetrwał XX wieczne wojny w dobrym stanie, a w drugiej połowie stulecia został odrestaurowany i gwałtownie stał się największą atrakcją turystyczną Pragi. Zespół zamkowy został wpisany na Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO i uznany za największy tego rodzaju zabytek na świecie. Miliony turystów przybywających tu rokrocznie z całego świata mogą obejrzeć historyczną siedzibę królów Czech oraz liczne towarzyszące jej zabytki – kościoły, pałace, ogrody. W bliskim sąsiedztwie znajduje się również przecinający Wełtawę słynny Most Karola. Poniżej opisujemy najważniejsze atrakcje praskiego kompleksu zamkowego.

Katedra św. Wita

Gotycka Katedra św. Wita jest trzecią z kolei świątynią stojącą w najwyższym punkcie wzgórza. Jest też najważniejszym i najbardziej znanym kościołem w całych Czechach. Tu odbywały się najważniejsze uroczystości religijne, tutaj także koronowano królów i królowe. W katedrze mieścił się skarbiec pełen relikwii świętych i królewskich kosztowności, wśród których najważniejsze były klejnoty koronne. Kościół powstawał na przestrzeni wielu wieków, stąd mieszanka stylów architektonicznych, wśród których dominuje gotyk. Początki katedry sięgają jeszcze XIV wieku (zaprojektowali ją Mateusz z Arras i Peter Parler), natomiast budowę dwóch ostatnich wież zakończono w 1929 roku.

Budynek powstał na planie krzyża łacińskiego, wieńczą go trzy wieże. Najwyższa i najstarsza z nich, mająca prawie sto metrów Wieża Południowa, powstała jeszcze w średniowieczu. Na jej szczycie znajduje się ważący piętnaście ton dzwon Zygmunt, największy w Czechach. Z góry roztacza się wspaniały widok na całe praskie stare miasto, Wełtawę i oczywiście pozostałe części zamku. Żeby jednak nacieszyć się tym widokiem, trzeba wejść na południową wieżę katedry po 287 stopniach.

Wnętrze katedry św. Wita to przede wszystkim wspaniałe gotyckie sklepienia i bogato zdobione detale architektoniczne, między innymi tryforium z rzeźbionymi wizerunkami dwudziestu jeden dostojników – królów i królowych. Przy południowym wejściu, tak zwanej Złotej Bramie można obejrzeć czternastowieczną mozaikę ze scenami z Sądu Ostatecznego. Ołtarz główny pochodzi z wieku XIX, a przepiękne witraże są autorstwa wielkiego czeskiego artysty Alfonsa Muchy. W kilku kaplicach znajdują się płyty nagrobne dawnych władców kraju, a pośrodku chóru Mauzoleum Habsburgów z XVI wieku. Kaplicę św. Wacława ozdabiają malowidła ze scenami z życia męczennika oraz jego figura. Katedralny skarbiec królewski jest jednym z najbogatszych w Europie. Obok wykonanych z metali szlachetnych przedmiotów liturgicznych znajdują się w nim relikwie świętego, a także królewskie klejnoty koronacyjne.

Stary Pałac Królewski

Już w XII wieku powstał romański zarys pałacu księcia Sobiesława. Za panowania Karola IV został on rozbudowany w stylu gotyckim. W XV wieku budynek podupadł i stał opuszczony. Prawdziwy renesans nastąpił za sprawą Władysława Jagiełły, który go gruntownie przebudował i rozbudował. Za jego panowania architekt Benedykt Rejt zaprojektował najwspanialsze wnętrze Starego Pałacu – Salę Władysławowską. Zwieńczone pięknym sklepieniem o wysokości 13 metrów pomieszczenie ma wymiary 62 na 16 metrów. Światło dostaje się do ogromnej sali przez szereg renesansowych okien, a na jej końcu znajdują się Schody Jeździeckie o rozmiarach pozwalających poruszać się po nich konnym. W Sali Władysławowskiej odbywały się dawniej uroczystości koronacyjne, królewskie bale, a choćby turnieje rycerskie. Tradycja przetrwała do czasów współczesnych i w tej chwili realizowane są w niej uroczyste zaprzysiężenia Prezydenta Republiki Czeskiej.

Z Salą Władysławowską sąsiaduje Kaplica Wszystkich Świętych. Początkowo romańska, przerobiona w stylu gotyckim przez Petera Parlera za panowania Karola IV. Wzorowana na paryskiej Saint Chapelle świątynia doszczętnie spłonęła w 1541 roku. Odbudowano ją pod koniec XVI wieku już w stylu renesansowym i połączono z resztą pałacu. W jej podziemiach od 1588 roku przechowywane są szczątki św. Prokopa.

Złota Uliczka i Wieża Daliborka

Słynna Złota Uliczka, zwana dawniej ulicą Złotniczą mieści się na Zamku Praskim na północy, przy jego murach. Na początku XVI wieku w niewielkich domkach zamieszkiwali zamkowi złotnicy pracujący dla królewskiego skarbca. Według legend cesarz Rudolf II umieścił w nich później alchemików i magów szukających kamienia filozoficznego. Małe mieszkania stały się niedługo miejscem pobytu miejskiej biedoty. Już w XX wieku w jednym z nich tworzył słynny pisarz Franz Kafka, u którego często zbierali się przedstawiciele praskiej bohemy artystycznej. W połowie XX wieku z ulicy wysiedlono ostatnich mieszkańców. w tej chwili odrestaurowana jest siedzibą eleganckich sklepów i galerii oraz oczywiście jedną z atrakcji turystycznych zamkowego wzgórza.

Od strony zachodniej Złota Uliczka kończy się Białą Wieżą, w której do XVIII wieku znajdowało się więzienie. Przetrzymywano w nim między innymi słynnego, angielskiego alchemika Edwarda Kelley’ego. Po stronie wschodniej ulicę zamyka okazała Wieża Daliborka zbudowana za czasów Władysława Jagiellończyka. Tu również znajdowało się więzienie oraz izba tortur. Pierwszym więźniem był zbuntowany szlachcic Dalibor z Kozojed, od którego budowla wzięła swoją nazwę. Współcześnie w wieży mieści się muzeum narzędzi tortur pochodzących z różnych epok.

Bazylika św. Jerzego

Bazylika św. Jerzego jest jednym z najstarszych zabytków znajdujących się na terenie Praskiego Zamku. Pierwsza świątynia powstała w 920 roku za panowania księcia Wratysława I. gwałtownie stała się ważnym miejscem – sprowadzone do niej siostry benedyktynki wychowywały córki kolejnych władców. Obiekt powiększono i zmieniono w romańską bazylikę. W kolejnych epokach dodano do niego renesansowy portal oraz barokowe elementy ozdobne. Bazylika nie jest tak popularna wśród turystów, jak katedra św. Wita, ale przyciąga ich swoim ascetycznym romańskim wnętrzem. W środku można obejrzeć fragmenty XIII wiecznych fresków, płytę nagrobną Bolesława II Pobożnego oraz grobowiec fundatora kościoła – Wratysława I.

Baszta Prochowa Mihulka

Mihulka powstała za czasów Władysława II Jagiellończyka w 1496 roku. Zaprojektował ją niemiecki mistrz Benedykt Rejt, a służyć miała jako pracownia ludwisarza i rusznikarza Tomáša Jaroša. Zasłynął on projektem największego praskiego dzwonu – ważącego osiemnaście ton „Zygmunta”. W okresie fascynacji naukami tajemnymi, w wieży pracowali sprowadzeni przez Rudolfa II alchemicy. W czasie szwedzkiego najazdu Mihulka została poważnie uszkodzona – wybuchł w niej proch. Odrestaurowana jest w tej chwili dostępna dla zwiedzających, którzy mogą obejrzeć mieszczące się tu muzeum poświęcone sztuce odlewania armat i dzwonów, a także alchemii.

Ogrody w Zamku na Hradczanach – Królewski, Południowy, Jeleni

Zamek na Hradczanach otaczają ogrody powstałe w różnych epokach historycznych. Pierwszym z nich jest Ogród Jeleni położony wokół koryta dawnego strumienia. Swoją nazwę wziął od jeleni i innych zwierząt łownych, które można było tam oglądać do XVIII wieku. Położony za murami Ogród Południowy dzieli się na kilka mniejszych części. Jego początki sięgają jeszcze XV wieku, kiedy był prywatnym miejscem wypoczynku Arcyksięcia Ferdynanda. Na jego terenie rośnie najstarsze, zamkowe drzewo – cis liczący sobie 400 lat. Na terenach starych winiarni rozciąga się najwspanialszy z ogrodów – Ogród Królewski. Założenie ogrodowe w stylu renesansowym powstało w 1534 roku na zlecenie Ferdynanda I. Na jego terenie znalazły się modne w tamtym okresie letnie pałace i budynki przeznaczone do gier plenerowych. W XIX wieku Ogród Królewski przebudowano w stylu angielskim, zostawiając jednak elementy renesansowe i barokowe.

Wymienione wyżej zabytki nie wyczerpują oczywiście listy wszystkich atrakcji dostępnych na terenie zamkowego kompleksu. Do zobaczenia zostaje choćby Nowy Pałac Królewski, siedziba Prezydenta Czech, ogrodowy pałacyk królowej Anny zwany Belwederem czy Pałac Lobkowiczów ze wspaniałymi zbiorami sztuki. Warto też odwiedzić równie bogatą Galerię Obrazów Zamku Praskiego oraz znajdującą się wewnątrz Zamku Praskiego wystawę prezentującą ponad tysiącletnią historię tego budynku. Dlatego planując zwiedzanie Zamku Praskiego, najlepiej zarezerwować sobie kilka dni.