Zachowania przesądne – gołębie i nagrody.
Zaczerpnięte z: film Richarda Dawkinsa “Wrogowie Rozumu” (część 1)
60 lat temu amerykański psycholog B. F. Skinner prowadził badania nad zachowaniem gołębi. Gołąb otrzymywał nagrodę, gdy poprawnie wprowadziły kombinację do dozownika pokarmu.
Po pewnym czasie Skinner ustawił podajnik tak, by podawał pokarm w sposób losowy. Gołąb nie musiał nic robi tylko czekać. Gołąbie jednak robiły coś wręcz przeciwnego.
Większość gołębi wykształciła zachowanie nazwane przez Skinnera zachowaniem przesądnym [zabobonnym].
Dajmy na to, iż nasz przykładowy gołąb spoglądał za siebie i w tym samym czasie podajnik akurat uwalniał pokarm, gołąb mógłby sobie “pomyśleć”, iż gdy spogląda za siebie w lewo, to otrzyma nagrodę w postaci pokarmu.
Zatem spróbował kolejny raz. Czystym zbiegiem okoliczności podajnik uwolnił pokarm w momencie powtórzenia czynności przez gołębia.
U gołębia doszło do wzmocnienia wykonywanej czynności – patrzenia za siebie na lewo – jako tej która generuje nagrodę.
Gołąb powtarzał tę czynność wielokrotnie z uporem maniaka. Ludzie wcale nie są lepsi od owych gołębi. Bezustannie generujemy sygnały fałszywie dodatnie (pozorne związki przyczynowo-skutkowe) – odpukujemy w niemalowe drewno na szczęście, dostrzegamy ludzką twarz w kawałkach podpieczonego sera (apofenia), czy wierzymy we wróżby.
To daje nam fałszywe wyobrażenie o celowości i znaczeniu. To jest nieodłączna część ludzkiej egzystencji – desperacko potrzebujemy poczucia swojej sprawczości i uporządkowania w oszałamiająco złożonym świecie.
Zobacz na: Kontrola zachowania: wolność i moralność | B. F. Skinner (1972)
Dziecko w klatce Skinnera | Modyfikacja zachowania małych dzieci (1960)
Myślenie pojęciowe, a myślenie stereotypowe – Andrzej Wronka, Kazimierz Ajdukiewicz, Józef Kossecki
Uczniowie Pawłowa jako cyrkowi poskramiacze – Gwałcenie Umysłu | Joost Meerloo
5 eksperymentów psychologicznych, które pomagają zrozumieć współczesny świat
Zachowania przesądne – gołębie i nagrody
https://rumble.com/v3qqptg-zachowania-przesdne-gobie-i-nagrody.html
Obrót gołębia – B.F. Skinner
Burrhus Frederic Skinner: Teraz kolejny gołąb. Postaram się wybrać jeden określony wzorzec zachowania i sprawić, by gołąb częściej takie zachowanie podejmował.
Ten osobnik został uprzednio uwarunkowany by oczekiwał pokarmu na dźwięk bębna i błysk światła.
Przyjrzyjmy się przez chwilę jego zachowaniu. Nie robi on nic szczególnego, ale postaram się skłonić do określonego zachowania. Załóżmy, iż chcę wykształcić zachowanie w postaci pełnego obrotu wokół osi. Zrobię to w ten sposób, iż poczekam aż ptak wykona ruch będący częścią obrotu – o teraz ruch jest wyrazistszy, podaję pokarm.
Jak widać efekt jest niemalże natychmiastowy. Czekam, aż gołąb obróci się przeciwnie do wskazówek zegara. Wzmacniam to zachowanie. Czekam na bardziej wyrazisty ruch niż dotychczasowe. Proszę, pełen obrót.
https://rumble.com/v3q3xra-obrt-gobia-b.f.-skinner.html
