Zimowa wycieczka w góry może być niezapomnianym przeżyciem i wspaniałą przygodą. Aby tak było trzeba do takiej wycieczki należycie się przygotować. Zimowe Tatry znacznie różnią się od tych letnich, również inaczej wygląda wycieczka w zimowych warunkach.
Teren górski zmienia sięw zimie, letnie ścieżki w górę stromych zboczy stają się jednolitymi stokami. Na bezpieczną i udaną wycieczkę składa się wiele czynników, o których należy pamiętać.
Planujemy przed wyjściem
Bieżące warunki w Tatrach można sprawdzić na stronach TOPR i TPN. Informacje o aktualnym zagrożeniu lawinowym oprócz stron internetowych znajdują się przed wejściem na szlak oraz w schroniskach. Dzięki dobremu zaplanowaniu wycieczki unikniemy stresu, przykrych niespodzianek oraz zmniejszymy niebezpieczeństwo z nimi związane.
Odpowiednie wyposażenie
Odpowiedni zimowy ekwipunek to podstawa. Zimą w wyższe partie gór niezbędne będą raki
i
czekan, a podczas zagrożenia lawinowego należy mieć na wyposażeniu lawinowe ABC. Specjalistycznym sprzętem należy się umieć posługiwać, warto podnieść swoje umiejętności poprzez ukończenie odpowiednich kursów i szkoleń. Można również skorzystać z kursu turystyki zimowej, prowadzonej przez doświadczonego przewodnika tatrzańskiego.
Trasę wycieczki dostosowujemy do swoich możliwości zdrowotnych, kondycyjnych i umiejętności oraz wyposażenia. Utrzymujemy dobrą kondycję przez cały rok, na pewno przyda się nie tylko w górach. Nie wychodzimy na trudne i wyczerpujące trasy zaraz po przyjeździe w góry. Żeby odpowiednio się zaaklimatyzować wycieczki najlepiej zacząć od tych dolinnych.
Sprawdzamy pogodę
Pogoda w górach bywa nieprzewidywalna. W trakcie wycieczki należy obserwować niebo, jeżeli pogoda się pogorszy, odpowiednio zmieniamy plan, skracamy trasę lub zawracamy. Chodzenie zimą we mgle, w śnieżycy lub przy mocnym wierze, jest nie tylko nieprzyjemnie, ale również niebezpiecznie. o ile prognozy pogody przewidują któreś z tych zjawisk, należy rozważyć przełożenie wycieczki na dogodniejszy dzień.
Gdy w trakcie wędrówki pojawi się mgła, starajmy zapamiętywać jak najwięcej charakterystycznych szczegółów. W razie zgubienia ścieżki staramy się powrócić do ostatniego miejsca znanej lokalizacji. Wracamy po swoich śladach pozostawionych na śniegu. Pomocne będą kompas i urządzenie GPS wraz z dokładną mapą oraz dobra znajomość topografii Tatr.
Odpowiedni ubiór
Na zimowe wycieczki należy mieć odpowiednie ubranie, odpowiednio zabezpieczające przed zimnem. Przed wyjazdem sprawdzamy stan sprzętu i ubioru. Pamiętajmy o adekwatnym wyposażeniu plecaka, powinny znajdować się nim m.in.: mapa, latarka (czołówka), okulary przeciwsłoneczne, termos, jedzenie, podstawowa apteczka, zapasowe skarpety, czapka i rękawiczki. Nie zapominamy na wycieczkę zbierać telefonu z naładowaną baterią.
Co należy zrobić przed wycieczką?
Wyruszając w góry, zostawiamy informacje o planowanej trasie i przewidywanym czasie powrotu. Bez ważnego powodu nie zmieniamy trasy w trakcie wędrówki. Ustalmy godzinę alarmową, a informację o planowanej wycieczce pozostawiamy w miejscu, gdzie nocujemy (hotel, pensjonat, schronisko itp.) znajomym lub członkom rodziny.W góry wychodzimy wcześnie rano, niekiedy jak pozostało ciemno. Trasę planujemy, tak by zakończyć ją przed zmrokiem. Zimową porą dni są dużo krótsze niż latem, ciemno zaczyna się robić już po godzinie 16. Po zmroku robi się znacznie zimniej, a noce w górach są bardzo niebezpieczne. W ciemnościach znaczniej łatwiej jest zgubić szlak oraz wejść w niebezpieczny teren.
Na górską wycieczkę nigdy nie wyruszamy samotnie, najlepiej wędrować w grupie. W trakcie wędrówki mogą zdarzyć się nieplanowane rzeczy. Często niewielka kontuzja, zasłabnięcie może zakończyć się tragicznie, gdy nie będzie miał nam kto pomóc. o ile nie znamy szlaku, warto na wycieczkę wybrać się z osobą posiadającą doświadczenie w zimowych wycieczkach. Odpowiednią wiedzę i umiejętności warto nabierać stopniowo pod okiem bardziej doświadczonych osób.
Zimą największym zagrożeniem są lawiny śnieżne. TOPR ogłasza dla terenu Tatr 5-stopniowy stopień zagrożenia. Trzeba wiedzieć, iż ogłoszony przez TOPR stopień zagrożenia lawinowego jest jedynie informacja o statycznym prawdopodobieństwie takiego zdarzenia. Znaczy to, ze wybierając się w zasypane śniegiem Tatry, zawsze należy liczyć się z możliwością zejścia lawin. Pewności, iż je unikniemy, nie mamy nigdy!
Szlaki zamykane na zimę
W zimie przebieg szlaków w Tatrach może różnić się od tych letnich, ze względu na ochronę przyrody od 1 grudnia do 15 maja zamykane są szlaki:
- Morskie Oko — Świstówka Roztocka — Dolina Pięciu Stawów Polskich
- Przełęcz w Grzybowcu — Wyżnia Kondracka Przełęcz
- Dolina Tomanowa — Chuda Przełączka
W okresie zimowym na terenie TPN pojawiają się dodatkowe oznaczenia lawinowe. Oprócz tablic przy punktach wejściowych, pojawiają się tablice z szachownicą oznaczającą wejście na teren zagrożony lawinami oraz z ręką oznaczającą miejsce bezpośrednio zagrożone lawinami.
Poniżej kilka informacji, głównie dla tych, którzy zimą wybierają się nad Morskie Oko.
- Na tatrzańskich szlakach w zimie robi się wcześnie ciemno (podobnie jak w całej Polsce) i są one nieoświetlone.
- Zimową porą w Tatrach potrafi być naprawdę zimno, więc ubieramy się ciepło.
- Po opadach śniegu szlaki potrafią być zasypane i nieprzetarte, na terenie TPN szlaków się nie odśnieża.
- Szlaki potrafią być oblodzone i co za tym idzie śliskie, TPN nie posypuje ich piaskiem ani solą.
- Góry nie są zabezpieczone przed lawinami.
