Kasprowy Wierch obok Giewontu i Rysów to jeden z najbardziej znanych szczytów w Tatrach Polskich, bez wątpienia najliczniej odwiedzany latem, jak i zimą ze względu na istniejącą tam od 1936 roku kolej linowa.
Informacje o Kasprowym Wierchu
Kasprowy Wierch 1987 m dawniej nazywany również Kasprową Czubą leży w głównej grani Tatr Zachodnich, ok. 7 km na pd.-wsch. od centrum Zakopanego. Wznosi się na granicy polsko — słowackiej, niemal w pośrodku Tatr Polskich ponad: Doliną Goryczkową, Doliną Kasprową, Doliną Gąsienicową oraz słowacką Doliną Cichą Liptowską.
Nazwa Kasprowego Wierchu wywodzi się od leżącej u jej podnóży Hali Kasprowej, natomiast według przekazów ludowych od górala o imieniu Kacper.
Budynki na Kasprowym Wierchu
Szczytowe partie głównie tworzy ok. 100-metrowej długości płaska skalista grań. Na jej północnym krańcu stoi zbudowane w latach 1936-37 obserwatorium meteorologiczne. Murowany budynek jest najwyżej położonym obiektem na terenie Polski. Niedaleko obserwatorium na 3-metrowym metalowym stelażu wisi spory dzwon, niegdyś używany do sygnalizacji np. podczas mgły.
Obok budynku meteorologicznego schody prowadzące do położonego trochę niżej na wysokości 1959 m budynku końcowej stacji kolejki. Znajduje się tutaj restauracja, kasa biletowa, zimowa stacja TOPR, toalety oraz sklep z pamiątkami.
Przed budynkiem szeroka wybrukowana kamieniami droga, z której tłumnie korzystają turyści wyjeżdżający wagonikiem kolejki.
Droga prowadzi do niedalekiej Suchej Przełęczy Stawiańskiej a stąd na Beskid lub na Halę Gąsienicową.
Przy wyjściu z budynku górnej stacji jest taras widokowy z leżakami oraz górna stacja wyciągu krzesełkowego z Kotła Gąsienicowego. Z drugiej strony wierzchołka Kasprowego Wierchu, na podobnej wysokości stoi również stacja narciarska wyciągu krzesełkowego obsługująca narciarzy w Dolinie Goryczkowej. Z tarasu rozpościera się piękny widok na Dolinę Gąsienicową oraz Tatry Wysokie.
Rejon Kasprowego Wierchu jest bardzo atrakcyjny dla narciarzy, którzy mogą skorzystać z tras zjazdowych w Kotle Gąsienicowym i Dolinie Goryczkowej. Szczyt cieszy się również popularnosćią u osób uparawiających narciarstwo skiturowe.
W rejonie Kasprowego Wierchu rozchodzą się liczne szlaki turystyczne, można stąd wyruszyć w wysokogórskie partie Tatr Wysokich oraz Zachodnich m.in. na: Czerwone Wierchy, Świnicę, Halę Gąsienicową, przez Myślenickie Turnie do Kuźnic.
Wyjście piesze na Kasprowy Wierch
Na ten popularny szczyt można dostać się na kilka sposobów. Najłatwiej jest wyjechać wagonikiem kolejki, bilety można kupić bezpośrednio w kasie dolnej stacji w Kuźnicach (w szczycie sezonu i weekendy długi czas stania do kasy) w biletomatach lub online przez stronę internetową. Wyjazd kolejką dostarcza wielu emocji i warto choć raz skorzystać z tego wariantu.
Drugą możliwością jest zdobycie szczytu na nogach, prowadzą tam dwa szlaki rozpoczynające się z Kuźnic. Jeden prowadzi przez Halę Gąsienicową na Suchą Przełęcz i wierzchołek Kasprowego, drugi przez Myślenickie Turnie. Planując pieszą wycieczkę, warto wyjść jednym wariantem a drugim wrócić.
Wycieczka przez Myślenickie Turnie
Początek drogi znajduje się w Kuźnicach, gdzie najdogodniej jest dojechać lokalnym busem. Tutaj szlakiem koloru zielonego na początku, jakieś 150 metrów idziemy brukowana szeroką drogą prowadzącą na Kalatówki. Po chwili ścieżka odchodzi w lewo, mijamy budkę z biletami. Szlak łagodnie pnie się w górę po kamienistej drodze, po prawej widać nartostradę, którą miłośnicy zimowego szaleństwa zjeżdżają z Kasprowego Wierchu aż do samych Kuźnic.
Szlak prowadzi pośród przetrzebionego lasu, jest to skutek wiatru halnego, który w 2013 r. poprzewracał znaczną część rosnących tutaj świerków. W tej okolicy pracownicy TPN prowadząc nasadzenia, próbują odtworzyć naturalny drzewostan niegdyś porastający tę dolinę.
Po 30 minutach wzdłuż Potoku Bystrej dochodzimy pod Kasprową Polanę i dalej szeroką drogą wybudowaną latem 1935 r. dochodzimy do Myślenickich Turni. W tym miejscu znajduje się stacja pośrednia kolejki. W tym miejscu turyści korzystający z kolejki muszą przesiąść się do wagonika, który już bezpośrednio dojeżdża do końcowej stacji.
Z okolic Myślenickich Turni 1352 m rozpościera się piękny widok na białe skały Kasprowskich Turni, Giewont i leżącą u jego stóp Halę Kondratową.
Dalej stąd droga biegnie pośród lasu regla górnego, z czasem coraz bardziej rzadkiego. Szlak wznosi się licznymi zakosami, na jednym z zakrętów znajduje się niewielki punkt widokowi z barierką, ciekawie wygląda stąd Zakopane oraz Podhale.
Na tym odcinku co pewien czas można zaobserwować przejeżdżający wagonik kolejki.
Szlak cały czas pnie się do góry, wysiłek rekompensują coraz to wspanialsze widoki z prawej na Dolinę Goryczkową a z lewej na dziką Dolinę Suchą Kasprową. Przy odrobinie szczęścia wśród skał można zobaczyć pasące się kozice. Po zdobyciu Kasprowego Wierchu, z góry można zejść przez Halę Gąsienicową lub zjechać kolejką do Kuźnic.
Kolej linowa na Kasprowy Wierch
Jedną z atrakcji turystycznych Tatr oraz Zakopanego jest wysokogórska kolej linowa na Kasprowy Wierch. Została ona zbudowana z inicjatywy prezesa Polskiego Związku Narciarskiego i wieloletniego działacza sportowego, a prywatnie zięcia prezydenta RP Ignacego Mościckiego — płk. Aleksandra Bobkowskiego.
Budowę pomimo protestów obrońców przyrody zrealizowana w bardzo krótkim czasie 7 miesięcy. Pracę rozpoczęto 15 sierpnia 1935 r., a zakończono 29 lutego 1936 r., przy budowie pracowało na trzy zmiany około 1000 robotników.
Kolej na Kasprowy Wierch była pierwszym tego typu urządzeniem w Polce oraz w całych Tatrach. Należy podkreślić, iż kolej od początku swojej działalności nie miała żadnej poważnej awarii.
Modernizację kolei została wykonana w latach 2006-2007, wymieniono linę nośną, podpory oraz wprowadzono nowe wagoniki. Od tego czasu jej przepustowość wynosi zimą do 360 osób na godzinę, a latem do 180 osób. Wagoniki zabierają jednorazowo do 60 osób i kursują co 10 minut. Jazda trwa 12 minut.
Kolejka ma trzy granitowe budynki stacyjne. Dolna stacja leży w Kuźnicach, pośrednia stacja przesiadkowa stoi na Myślenickich Turniach, a szczytowa nieco poniżej wierzchołka Kasprowego Wierchu na wysokości 1959 m. Długość przebiegu trasy wynosi około 4290 m, a różnica wzniesień pomiędzy dolną a górną stacją wynosi 936 m i ma średnie nachylenie 22%.
Stalowe liny kolei zawieszone są pomiędzy stacjami na sześciu żelaznych podporach. W górnym odcinku wagoniki kolei przesuwają się nad urwiskami skał Kasprowego Wierchu.
