Polska w dekadę niemal zrównała się z gospodarkami Europy Środkowej i zmniejszyła o połowę dystans do średniego poziomu zamożności w Unii Europejskiej – wynika z najnowszej edycji Wskaźnika Bogactwa Narodów opracowanego przez Warsaw Enterprise Institute. To sukces, który jednak mąci niepokojący trend: spadająca jakość wydatków publicznych.
Ranking bogactwa
Warsaw Enterprise Institute opublikował V edycję Wskaźnika Bogactwa Narodów, wyjątkowego Indeksu, który oprócz PKB mierzy także jakość wydatków publicznych. W indeksie, który został opracowany przez ekonomistę Karola Zdybla, brane są pod uwagę państwa należące do Unii Europejskiej i OECD.
Miejsca na podium zajmują Irlandia, Szwajcaria oraz Norwegia. tej ostatniej ponownie udało się wyprzedzić Stany Zjednoczone. Polska zajmuje dopiero 27. pozycję na 38 gospodarek. Co oznacza, iż zajmujemy taką samą pozycję, jak rok temu. Jednak należy zauważyć, iż punktacja względem poprzedniego roku spadła (68,6 pkt w 2024 roku vs. 66,2 pkt w 2025 roku).
Maleje efektywność wydatków publicznych
Niestety od edycji 2023 obserwujemy – tym razem już stale, nie jednorazowo – inny niepokojący trend. Jest nim spadek jakości wydatków publicznych w Polsce. Polski wskaźnik jakości wydatków publicznych, czyli jeden z dwóch składników WBN, wyniósł w 2015 r. 45,7, w edycji 2022 osiągnął swoje maksimum: 61,2, by potem spadać przez trzy kolejne lata do obecnego poziomu 56,5.
W obliczu nadchodzącego globalnego spowolnienia gospodarczego, wywołanego m.in. protekcjonizmem handlowym USA, rola odpowiedzialnej polityki fiskalnej może być kluczowa dla dalszego rozwoju.
Najważniejsze wnioski z raportu:
- Zmniejszony dystans do średniej UE: różnica między Polską a średnią unijną spadła z 25 proc. w 2015 r. do 12 proc. w 2025 r.
- Polska wyprzedziła sąsiadów: według WBN 2025 Polska wyprzedza w tej chwili Słowację, Węgry i Łotwę w poziomie bogactwa narodowego.
- Alarmujące pogorszenie jakości wydatków publicznych: po szczytowym wyniku w 2022 r. (61,2 punktu), jakość polskich wydatków publicznych spada trzeci rok z rzędu – w tej chwili wynosi 56,5 punktu.
- Polska coraz mniej efektywna fiskalnie: w przeciwieństwie do takich państw jak Hiszpania i Chorwacja, Polska wydaje publiczne pieniądze mniej efektywnie niż powinna, biorąc pod uwagę wielkość budżetu.
- Polska coraz bliżej Portugalii i Estonii: ich wyprzedzenie w rankingu WBN jest możliwe w ciągu 2–3 lat przy utrzymaniu obecnych trendów.
- Groźba spowolnienia gospodarczego: rosnący protekcjonizm, w tym polityka celna USA, może w nadchodzących latach dodatkowo obciążyć sektor prywatny w Europie.
- Wnioski na przyszłość: odpowiedzialna polityka publiczna i poprawa jakości wydatków będą najważniejsze dla utrzymania dynamiki wzrostu WBN Polski.
Pomysłodawcą Wskaźnika Bogactwa Narodów jest wiceprezes WEI Sebastian Stodolak.
Prezesem WEI jest Tomasz Wróblewski.
Strona Wskaźnika Bogactwa Narodów dostępna jest TUTAJ.
POBIERZ PEŁNY RAPORT
Źródło: Warsaw Enterprise Institute
Ilustr. WEI/scan
