W piątkowe popołudnie, 13 grudnia oficjalnie otworzyliśmy w Muzeum Ziemi Sokólskiej SOK wystawę prac Jadwigi Możejko.
Jadwiga Możejko (rocznik 1980), pochodzi ze wsi Bieniowce (w pow. sokólskim), w tej chwili mieszka w Makowlanach. W 2018 roku rozpoczęła naukę tkactwa dwuosnowowego u mistrzyni – Danuty Radulskiej (kol. Wasilówka). Od tego czasu zajmuje się głównie tkactwem dwuosnowowym. W 2024 roku realizowała stypendium Marszałka Województwa Podlaskiego w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania kultury i opieki nad zabytkami. W jego efekcie powstały prace stypendialne, inspirowane tkaninami ludowymi funkcjonującymi kiedyś w kościele: obrus ołtarzowy, bielizna kielichowa, tkanina dwuosnowowa, pas tkany (tzw. krajka). Obok prac artystki, na wystawie można oglądać oryginalne zabytki-tkaniny wypożyczone z kościoła pw. Przemienienia Pańskiego w Sokolanach.
W otwarciu wzięły udział tkaczki z ośrodka janowskiego: Danuta Radulska, Teresa Pryzmont, Alicja Kochanowska, Helena Pryzmont. Z powiatu sokólskiego warto wspomnieć jeszcze Karinę Zaborowską. Wśród gości nie zabrakło też innych tegorocznych stypendystek Marszałka Województwa Podlaskiego zajmujących się tkactwem i laureatów konkursów tkackich, tych regionalnych i ogólnopolskich, przyjaciół twórczyni i osób z kręgu rodzinnego.
W czasie spotkania rozmawialiśmy ze stypendystką jak przebiegały prace nad powstaniem poszczególnych tkanin. Reprezentowały one bowiem różne techniki tkackie i też były niejednolite materiałowo (wełna, len, bawełna). Dowiedzieliśmy się, iż różne były też zastosowania tkanin ludowych w kościele. Tkanina dwuosnowowa, dekoracyjna, często była ozdobą katafalku w świątyni, wykorzystywano ją w czasie pogrzebu. Zaściełano nią klęczniki (dla biorących ślub), mogła przykrywać ławki w kościele, pełnić rolę dywanów np. przy ołtarzach bocznych. Natomiast obrus ołtarzowy musiał być z naturalnych włókien, materiałów. Ten zabytkowy, udostępniony na wystawę do muzeum w Sokółce przez parafię w Sokolanach, charakteryzuje się pięknymi koronkami wykańczającymi brzegi tkaniny. Krajka zaś, długo służyła w Sokolanach jako sznur do sygnatruki – dzwoneczków wzywających wiernych na Mszę Świętą. Ciekawostką była na pewno bielizna kielichowa – są to tkaniny potrzebne do sprawowania Eucharystycznej Ofiary Mszy Świętej, każda z nich ma swoją specyficzną nazwę i znaczenie w liturgii. Wszystkie te informacje zebrała nasza gościni, realizując działanie.
Twórczyni dziękowała osobom, które pomogły jej w realizacji przedsięwzięcia, władzom województwa za możliwość realizacji pomysłu stypendialnego, dziękowała ks. Wojciechowi Tekielakowi, proboszczowi kościoła sokolańskiego, który udostępnił tkaniny parafialne, wypożyczył też je na cele wystawy.
Wystawa czasowa “Tkanina Ludowa w Kościele” będzie dostępna nieodpłatnie do połowy stycznia 2025 r. w siedzibie Muzeum Ziemi Sokólskiej SOK. Zapraszamy.
Fotorelacja z otwarcia wystawy – W. Panow.
