Czas czytania: 3 minutOstatnia aktualizacja 18 godzin by Magdalena Waluta euro w Chorwacji – fakty i ciekawostki Euro w Chorwacji – krótka historia zmiany waluty Od początku XXI wieku przystąpienie do strefy euro było jednym z długofalowych celów polityki gospodarczej Chorwacji. Choć kraj wszedł do Unii Europejskiej już w 2013 roku, to do przyjęcia wspólnej waluty konieczne było spełnienie rygorystycznych warunków, określonych w tzw. kryteriach konwergencji. Ich osiągnięcie zajęło kolejne dziesięć lat. W 2020 roku Chorwacja została przyjęta do mechanizmu ERM II, który uznaje się za „poczekalnię do strefy euro”. Po dwóch latach względnej stabilności kursu kuny wobec euro, Rada Europejska zatwierdziła przystąpienie Chorwacji do strefy euro z dniem 1 stycznia 2023 roku. Zamiana kuny na euro – jak to przebiegało? Proces wprowadzenia euro był stopniowy, choć oficjalna data jego przyjęcia to 1 stycznia 2023 roku. Przez pierwsze dwa tygodnie stycznia trwał okres podwójnego obiegu, co oznaczało, iż można było płacić zarówno kunami, jak i euro. Był to zabieg mający na celu złagodzenie szoku walutowego i ułatwienie przejścia obywatelom oraz przedsiębiorcom. Kurs wymiany został ustalony na sztywno i wyniósł 7,53450 kuny za 1 euro. Banki i kantory były zobowiązane do bezpłatnej wymiany kuny na euro w ustalonym okresie. Dodatkowo, przez cały 2023 rok, ceny były podawane w dwóch walutach, co miało chronić konsumentów przed nieuczciwymi podwyżkami cen. Czy wprowadzenie euro miało wpływ na ceny? To pytanie rozgrzewało opinię publiczną na długo przed 1 stycznia 2023 roku. Obawy o „euroinflację”, znane także z doświadczeń innych krajów, były obecne i w Chorwacji. I rzeczywiście – w pierwszych miesiącach po wprowadzeniu euro zanotowano wzrost cen detalicznych, szczególnie w sektorze usług. Rząd próbował temu przeciwdziałać, m.in. przez monitoring cen oraz groźby kar dla przedsiębiorstw zawyżających stawki. Jednak w dłuższej perspektywie wprowadzenie euro przyczyniło się również do większej stabilności i zaufania na rynkach finansowych. Spadły koszty wymiany walut, a Chorwacja stała się bardziej atrakcyjna dla inwestorów zagranicznych. Jakie korzyści mają turyści z przyjęcia euro? Turyści z państw strefy euro zyskali wyraźnie na zmianie waluty. Nie muszą już szukać kantorów ani obawiać się prowizji przy wymianie pieniędzy. Płatności kartą i gotówką są teraz prostsze i bardziej przejrzyste. Nie ma też potrzeby kalkulowania cen w obcej walucie, co sprawia, iż pobyt w Chorwacji jest mniej stresujący i bardziej komfortowy. Warto jednak pamiętać, iż choć Chorwacja przyjęła euro, to nie wszystkie miejsca akceptują płatności kartą – zwłaszcza na prowincji i w mniejszych lokalnych sklepach. Gotówka wciąż jest w obiegu i często preferowana. Jak wyglądały monety i banknoty kuny? Przez 28 lat kuna była znakiem tożsamości narodowej Chorwatów. Jej banknoty przedstawiały wybitne postaci z historii kraju, takie jak Ivan Mažuranić, Ruđer Bošković czy Josip Jelačić. Monety miały różne zwierzęta oraz rośliny charakterystyczne dla fauny i flory Chorwacji. Symbolika kuny (zwierzęcia) odwoływała się do dawnych czasów, gdy skóry kun służyły jako środek płatniczy. Po wprowadzeniu euro, chorwackie motywy narodowe pojawiły się na rewersach monet euro – na przykład wizerunek szachownicy, czyli godła Chorwacji, czy postać Nikoli Tesli. Czy Chorwacja utraciła część tożsamości? Nie brakowało głosów, iż przyjęcie euro oznacza symboliczne pożegnanie z częścią narodowej tożsamości. Kuna była nie tylko środkiem płatniczym, ale i elementem kultury. Niektórzy uważali, iż decyzja została podjęta zbyt szybko, bez szerokich konsultacji społecznych. Z drugiej strony, wielu ekonomistów przekonywało, iż zyski gospodarcze i polityczne przeważają nad sentymentami. Dziś większość Chorwatów zaakceptowała zmianę. Po roku od przyjęcia euro, społeczeństwo wydaje się pogodzone z nową walutą, choć wspomnienie kuny pozostaje żywe – zwłaszcza wśród starszego pokolenia. Euro w Chorwacji – krok ku europejskiej integracji Przyjęcie euro przez Chorwację było zwieńczeniem wieloletnich starań i konsekwentnej polityki gospodarczej. Owszem, nie obyło się bez problemów i kontrowersji, ale ogólny bilans – przynajmniej z perspektywy ekonomicznej i turystycznej – wydaje się korzystny. Chorwacja zrobiła krok, który pogłębił jej integrację z resztą Europy. Dla turystów i inwestorów oznacza to większą przejrzystość, wygodę i stabilność. Dla samych Chorwatów – szansę na jeszcze silniejsze powiązanie z unijnym rynkiem. Czas pokaże, czy euro rzeczywiście przyniesie długofalowe korzyści. Na razie jednak jedno jest pewne – era kuny dobiegła końca, a euro stało się nowym rozdziałem w historii chorwackiej waluty.
