Velehrad to miejsce, o którym słyszało wielu Czechów. To jedna z najpopularniejszych destynacji pielgrzymkowych w całym kraju, którą corocznie odwiedzają tysiące pielgrzymów. Znajdująca się w Velehradzie bazylika to miejsce niezwykłe pod względem architektonicznym, a gdy połączymy to ze sferą duchową, to uzyskamy lokalizację, którą zdecydowanie warto odwiedzić.
Lokalizacja i dojazd
Velehrad zlokalizowany jest na Wschodnich Morawach (Zliński Kraj). Od stolicy regionu – Zlina, oddalony jest o około 35 kilometrów. Klasztor leży u podnóża pasma górskiego Chřiby. Na miejsce najlepiej pojechać samochodem, ale przygotujcie się na chwilę poszukiwania miejsca parkingowego. Miejsca postojowe najbliżej bazyliki często są zajęte, ale powinno Wam się udać coś znaleźć.
My zaparkowaliśmy na parkingu, na dziedzińcu za Infocentrum Velehrad. Opłatę za parkowanie wnosi się, skanując QR kod, który przenosi Was na stronę. W przypadku tego parkingu jest to strona https://velehrad.parkum.cz. Opłata za parkowanie to 50 CZK.
Bilety i godziny otwarcia
Bazylikę można zwiedzać w okresie (kwiecień-październik) od poniedziałku do czwartku od 7.30 do 17.30, w piątki od 9.00 do 17.30, w soboty od 10.00 do 17.30 oraz w niedziele od 11.30 do 14.30 i od 16.00 do 17.00. Poza sezonem (listopad-marzec) jest ona natomiast dostępna do zwiedzania w poniedziałki i środy od 7.30 do 14.30, we wtorki i czwartki od 7.30 do 19.00, w piątki od 9.00 do 17.30, w soboty od 10.00 do 17.30 oraz w niedziele od 11.30 do 14.30.
Zwiedzanie bazyliki jest darmowe, ale można wykupić wycieczkę z przewodnikiem (minimalna grupa to 10 osób i wymagana jest rezerwacja). Na taką wycieczkę bilet kosztuje dla osoby dorosłej 100 CZK, dla dzieci, studentów i seniorów 70 CZK, a dla rodzin (2+dzieci do 15 roku życia) to koszt 170 CZK. Możecie zdecydować się także na zwiedzanie z przewodnikiem obszaru pielgrzymkowego z zewnątrz. Kosztuje to 100 CZK dla osoby dorosłej, 70 CZK dla dzieci, studentów i seniorów oraz 180 CZK dla rodzin (2+dzieci do 15 roku życia)
Dostępna do zwiedzania jest ekspozycja w podziemiach kościoła. Wstęp na nią kosztuje 110 CZK dla dorosłych, 90 CZK dla uczniów, studentów i seniorów oraz 240 CZK dla rodzin.
W Velehradzie regularnie realizowane są różnorodne wydarzenia religijne i kulturalne. Warto zajrzeć czasem na ich stronę, a może traficie na konferencję, koncert lub inne uroczystości.
Historia Velehradu
Historia Velehradu sięga ponad 800 lat wstecz. Wtedy właśnie w okolice przybyło 12 Cystersów, aby nieopodal miejscowości Veligrad (dzisiaj Staré Město) zbudować klasztor. Pojawili się w tych stronach z klasztoru w położonych niedaleko Vizovicach. Veligrad czy jak kto woli Weligrad, był stolicą państwa wielkomorawskiego i to właśnie tam Rościsław sprowadził misjonarzy Cyryla i Metodego (trudno jednak o dowody tej tezy). Według tradycji to właśnie w Velehradzie, w 885 roku zmarł Św. Metody. Kościół konsekrowany został w 1228 roku.
Opactwo na przestrzeni lat miało lepsze i gorsze okresy. W 1421 roku, podczas najazdu husytów mocno podupadło. Osobą, która podjęła się misji odbudowy, był Mikołaj Kromer z Biecza. Było i jest o to bardzo ważne, religijne miejsce, w którym odbyło się siedem konkretów teologicznych. Velehrad odwiedził także papież Jan Paweł II podczas jednej z jego pielgrzymek. Ciekawostką jest fakt, iż w położonych niedaleko Kunowicach znajduje się samolot, którym wtedy przyleciał. Zajrzyjcie do tekstu o Muzeum Lotnictwa w Kunovicach.
Bazylika
Bazylika w Velehradzie jest dzisiaj jednym z najpopularniejszych miejsc pielgrzymkowych na Morawach. Ma być ona skrzyżowaniem, na którym spotykają się chrześcijanie ze wschodu i zachodu. Pełna nazwa tego miejsca to Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Cyryla i Metodego. Ta dwójka misjonarzy, oprócz religii wpłynęła również mocno na rozwój edukacji w tej części Europy.
Obecny wygląd bazylika zawdzięcza przebudowom dokonanym po pożarze w 1681 i 1719 roku. kilka przypomina on pierwotny wygląd z 1228 roku. Dzisiaj jest to świątynia w stylu późnobarokowym, ale z zachowaniem gotycko-romańskiego układu przestrzennego. Za kolejne renowacje odpowiadali m.in. Giovani Pietro Tencalla i Baltazar Fontana, a wśród autorów malowideł warto wymienić Franza Gregora Ecksteina.
„Najgorętszym” okresem jest czerwiec, kiedy to do Velehradu, w dniu Świętych Cyryla i Metodego przybywają dziesiątki tysięcy pielgrzymów. Bazylika uznana została w 2008 roku jako Narodowy Zabytek Kultury.
Wnętrza
We wnętrzu kościoła znajdziecie sporo ciekawych elementów. To perełka architektury, rzeźby i malarstwa. Musicie mieć oczy dookoła głowy, bo jest na co popatrzeć!
W bazylice pochowanych jest wielu znamienitych ludzi. Wśród nich należy wspomnieć arcybiskupa Antonina Cyrila Stojana oraz kardynała Tomáše Špidlíka. Pod kościołem znajdują się pozostałości średniowiecznego kościoła oraz barokowa krypta.
Polskim akcentem jest obraz świętych Cyryla i Metodego namalowany przez Jana Matejkę i przekazany jako Dar Narodu Polskiego dla Bazyliki Velehradzkiej. Franz Gregor Eckstein namalował w bazylice również cykl fresków – sceny z życia św. Jadwigi Śląskiej. Na drugim zdjęciu poniżej widzimy również feretron – przenośny obraz. Jego autorem również był Jan Matejko. o ile wyruszacie w podróż śladami tego malarza, to jednym z punktów musi być krakowski Cmentarz Rakowicki, gdzie Jan Matejko jest pochowany.
Velehrad – co w okolicy?
Całkiem niedaleko Velehradu znajduje się zamek Buchlov. Ta niezdobyta twierdza góruje nad okolicą i zachęca turystów zarówno ciekawymi wnętrzami, jak i niezwykłą architekturą. Po drodze do zamku warto także zobaczyć pałac Buchlovice, który służył właścicielom zamku, gdy utrzymanie tego, przestawało być opłacalne.
Niedaleko Velehradu znajduje się również miasto Uherské Hradiště. o ile potrzebujecie pospacerować po centrum, zrobić zakupy czy coś zjeść, to dobry wybór. Na południe od miasta leżą Kunowice, gdzie czeka na Was interesujące Muzeum Lotnictwa.
Warto odwiedzić?
Velehrad to jedno z najpopularniejszych miejsc pielgrzymkowych w całej Republice Czeskiej. Na miejscu czekają na Was niezwykłe budowle, interesujące historie i ludzie, którzy przybywają do Velehradu ze swoimi intencjami i potrzebami. Bazylika robi ogromne wrażenie, dlatego przejeżdżając, wstąpcie na chwilę, bo jest to miejsce wyjątkowe.
