Tatry to najwyższe gniazdo skalne całego wielkiego łuku Karpat. Pośród pasm europejski gór wysokich Tatry mogą konkurować choćby z Alpami. Pomimo iż nie są ani tak wysokie, ani tak potężne i nie posiadają lodowców, mają inne wyróżniające je elementy. Tylko w Tatrach, jak w żadnym innym miejscu na świecie, można zobaczyć wspaniałe skupiska form rzeźby polodowcowej, które są wyraźnym śladem istniejących niegdyś w tym miejscu lodowców. Można tutaj zobaczyć jeziora polodowcowe, strzeliste szczyty, wielkie doliny polodowcowe, dolinki zawieszone.
Szczyty i przełęcze
W całych Tatrach znajduje się szereg znakowanych szlaków turystycznych prowadzących na najwyższe szczyty i przełęcze. Wychodząc na nie, możemy skompletować tzw. Turystyczną Koronę Tatr, w jej skład wchodzi 54 szczyty i 6 wybitnych przełęczy.
Szczyty i
przełęcze usytuowane są zarówno po polskiej, jak i słowackiej stronie Tatr. Ogólna liczba szczytów i przełęczy do skompletowania to 60 więc zdobycie ich wszystkich może być dużym wyzwaniem.
Poniżej ich lista, ułożona w kolejności od najwyżej położonych do tych najniżej nad poziomem morza.
1. Rysy – 2503 m n.p.m. (Słowacja)
Najwyższy wierzchołek trójwierzchołkowego masywu Rysów leżący całkowicie po słowackiej stronie. Wznosi się pomiędzy trzema dolinami: Rybiego Potoku, Ciężką i Żabich Stawów.
2. Rysy – 2499 m n.p.m. (Polska)
Graniczny szczyt należy do najwyższego polskiej części Tatr. Można na niego wyjść od polskiej strony znad Morskiego Oka lub od strony Słowacji znad Popradzkiego Stawu. Kto zdecyduje się na trudne wejście, ten zostanie nagrodzony wspaniałym widokiem na wszystkie strony świata. Z wierzchołka Rysów widać większość szczytów tatrzańskich, wspaniałe prezentują się Mięguszowieckie szczyty, Grań Baszt, za którą wznosi się majestatyczny Krywań, w oddali widnieją Tatry Bielskie, bliżej masyw Lodowego szczytu, a jeszcze bliżej masyw Gerlacha. Na wyciągniecie ręki widać Ciężki Szczyt i majestatyczną Wysoka.
3. Krywań – 2494 m n.p.m. (Słowacja)
Krywań jest nie tylko jednym z najwyższych szczytów Tatr, ale ze względu na swój kształt zaliczany jest do najpiękniejszych i niezwykłych. Krywań jest wierzchołkiem łatwo dostępnym, wejście od Szczyrbskiego Jeziora nie wymaga od turystów większego wysiłku. Trudniejsze podejście czeka szlakiem z Magistrali Tatrzańskiej. W trakcie podchodzenia na Krywań bogata rzeźba terenu oferuje wiele ciekawych miejsc, z których można podziwiać wspaniałe widoki. Widoki ze szczytu pozostawiają niezapomniane wrażenia. Krywań zajmuje szczególne miejsce w folklorze podtatrzańskich regionów i uchodzi za symbol-górę narodową Słowaków.
4. Sławkowski Szczyt – 2452 m n.p.m. (Słowacja)
Szczyt leżący po słowackiej stronie tatr Wysokich, prowadzi na niego wygodna droga ze Starego Smokowca. Sprawnie poruszający się turysta może dokonać wejścia na wierzchołek i zejścia z niego w ciągu pół dnia. Z wierzchołka rozpościera się atrakcyjny widok na górną cześć Doliny Staroleśnej, na masyw Łomnicy, a na wschodzie ściany Gerlacha są na wyciągnięcie ręki. Przy dobrej widoczności można podziwiać większość wybitnych tatrzańskich szczytów, ciągnących się w kierunku zachodnim.
5. Mała Wysoka – 2429 m n.p.m. (Słowacja)
Szczyt leżący w słowackich Tatrach Wysokich, w głównej Grani Tatr. Na wierzchołek można łatwo wejść z Polskiego Grzebienia, skąd można zachwycać się widokami: na masyw Gerlacha, na dno Staroleśnej Doliny, na Lodowy Szczyt, Łomnicę i pozostałe wyniosłe szczyty Tatr Wysokich.
6. Lodowa Przełęcz – 2372 m n.p.m. (Słowacja)
Jest najwyżej położoną turystycznie udostępnioną a przełęczą w Tatrach. Znajduje się w głównym grzbiecie Tatr między Lodowym Szczytem a małym szczytem Lodowym. Należy do najczęściej uczęszczanych przejść na południową stronę Tatr, z doliny Jaworowej do Doliny Malej Zimnej Wody – Doliny Pięciu Stawów Spiskich.
7. Koprowy Wierch – 2367 m n.p.m. (Słowacja)
Potężny szczyt w bocznym grzbiecie po słowackiej stronie Tatr Wysokich, pomiędzy Cubryną a Granią Baszt, nad Wielkim Hińczowym Stawem w Mięguszowieckiej Dolinie. Szlak prowadzi przez Koprową przełęcz Wyżnią, przez którą inny znakowany na niebiesko szlak wiedzie do Doliny Koprowej i do Podbańskiej.
8. Czerwona Ławka – 2352 m n.p.m. (Słowacja)
Głęboko wcięta przełęcz leżąca pomiędzy Małym Lodowym Szczytem a Spągą. Biegnie tedy znakowany szlak prowadzący ze Schroniska Ter'ego Dolinę Pięciu Stawów Spiskich do Zbójnickiego Schroniska w Staroleśnej Dolinie. Ścieżka ubezpieczona łańcuchami należy do jednej z najtrudniejszych szlaków w całych Tatrach.
9. Bystry Przechód – 2314 m n.p.m. (Słowacja)
Dostępna szlakiem przełęcz między Furkotem a Soliskiem. Prowadzi przez nią znakowane przejście turystyczne z Młynickiej Doliny do Furkotnej Doliny.
10. Przełęcz pod Chłopkiem – 2307 m n.p.m. (Polska)
Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem, leży pomiędzy Pośrednim a czarnym Mięguszowieckim Szczytem. Przełęcz dostępna jest znakowanym szlakiem biegnącym znad Czarnego Stawu pod Rysami. Droga prowadząca na przełęcz należy do jednej z najtrudniejszych w Tatrach.
11. Świnica – 2301 m n.p.m. (Polska)
Wielki granitowy masyw i najwyższy szczyt w najbliższej okolicy Zakopanego. Na wierzchołek prowadzi popularny szlak biegnący od Świnickiej Przełęczy, droga ubezpieczona łańcuchami. Szlak biegnący od Zawratu z powodu niebezpiecznych obrywów skalnych zamknięty.
12. Kozi Wierch – 2291 m n.p.m. (Polska)
Najwyższy szczyt, którego wszystkie zbocza leża na terytorium Polski, drugi co do wysokości masyw w otoczeniu Doliny Gąsienicowej. Przez Kozi Wierch biegnie najtrudniejszy graniowy szlak-słynna Orla Perć. Jest jednym z łatwiej dostępnych wyższych szczytów widokowych w Tatrach.
13. Rohatka – 2288 m n.p.m. (Słowacja)
Wąska skalista przełęcz w głównej grani Tatr wysoki, leżąca pomiędzy Małą Wysoka a Dzika Turnią. Przebiega przez nią znakowany szlak, w najtrudniejszych miejsca ubezpieczony łańcuchami. Można tedy przejść z Doliny Białej Wody do Staroleśnej Doliny.
14. Kozie Czuby – 2266 m n.p.m. (Polska)
Trójwierzchołkowy masyw w głównej gałęzi bocznego, wschodniego grzbietu Świnicy. Kozie Czuby znajdują się na trasie Orlej Perci, w związku z tym są jednym z częściej odwiedzanych szczytów w polskiej części Tatr.
15. Bystra – 2248 m n.p.m. (Słowacja)
Najwyższy szczyt w całych Tatrach Zachodnich leży po słowackiej stronie, nieco na południe od grani głównej, w której znajduje się niższy wierzchołek, Błyszcz. Wycieczkę na Bystrą można rozpocząć w wypoczynkowej osadzie Hrdowo, a dalej droga prowadzi wzdłuż potoku Bystra, skalnej grani Kobyła i Bystrych Stawów. Wierzchołek można również zdobyć, idąc od Siwego Zwornika.
16. Zadni Granat – 2240 m n.p.m. (Polska)
Najwyższy z całego masywu Granatów, dogodny szlak prowadzi na niego z Koziej Dolinki.
17. Pośredni Granat – 2234 m n.p.m. (Polska)
Środkowy szczyt masywu Granatów, od skrajnego Granatu oddzielony Skrajna Sieczkową Przełęczką.
18. Jagnięcy Szczyt – 2229 m n.p.m. (Słowacja)
Jagnięcy szczyt jest jednym z ośmiu dostępnych turystycznie szczytów w słowackiej części Tatr Wysokich. Jest najdalej wysuniętym szczytem w głównym grzbiecie Tatr Wysokich. Oddziela Tatry Wysokie od Tatr Bielskich, za Przełęczą pod Kopa granitowy masyw tatr zmienia się w masyw z szarego wapienia. Na Jagnięcy Szczyt wyprowadza szlak biegnący od schroniska nad Kieżmarskim Zielonym Stawem do Doliny Jagnięcej, dalej wzdłuż obok Kieżmarskiego Czerwonego Stawu i Modrego Stawku na główną grań i na wierzchołek. Z góry rozpościera się wspaniały widok na masyw Kieżmarskiego Szczytu, Łomnicy i Durnego Szczytu na zachodzie oraz należące do Tatr Bielskich Hawrań i Płaczliwą Skałę na wschodzie.
19. Mały Kozi Wierch – 2228 m n.p.m. (Polska)
Rozłożysty granitowy masyw między Zawratem a Zmarzłą Przełęczą, ponad Zmarzłym Stawem Gąsienicowym. Przez Mały Kozi Wierch prowadzi Orla Perć.
20. Skrajny Granat – 2225 m n.p.m. (Polska)
Najniższy szczyt należący do masywu Granatów, jego wierzchołek jest najbardziej wysunięty ku północy. Można na niego wyjść szlakiem biegnącym znad Czarnego Stawu Gąsienicowego.
21. Raczkowa Czuba – 2194 m n.p.m. (Słowacja)
Drugi pod względem wysokości szczyt w Tatrach Zachodnich, wznosi się nad Doliną Jamnicką oraz Dolina Zadnią Raczkową i Doliną Raczkową. Znajduje się w bocznej grani tatrzańskiej odchodzącej od głównej w Jarząbczym Wierchu. Kopulasty wierzchołek jest łatwo dostępny, można na niego wyjść znakowanym szlakiem, jest bardzo interesujący turystycznie. Raczkowa Czuba występuje również jako Jakubina.
22. Baraniec – 2184 m n.p.m. (Słowacja)
Szczyt nazywany również Baraniec Wielki jest trzecim co do wielkości w Tatrach Zachodnich. Potężny, rozgałęziony szczyt na końcu południowego ramienia Rohacza Płaczliwego. Dawniej na jego stokach mniej więcej do wysokości 1000 wypasano stada owiec.
23. Banówka – 2178 m n.p.m. (Słowacja)
Jeden z najwyższych szczytów tatr Zachodnich, a najwyższy w ich głównej grani. Wierzchołek Banówki stanowi samodzielny cel wycieczek, bywa również zdobywany przy okazji przechodzenia głównej grani Tatr Zachodnich.
24. Starorobociański Wierch – 2176 m n.p.m. (Polska)
Najwyższy w polskich Tatrach Zachodnich, leżący w grani głównej – Starorobociański Wierch utworzony jest ze skał przeobrażeniowych. Wznosi się nad Doliną Starorobociańską oraz Doliną Zadnią Raczkową i Doliną Gaborową. Starorobociański Wierch jest bardzo interesujący turystycznie, z wierzchołka rozpościera się piękny, rozległy widoki. Przez szczyt przebiega polsko-słowacka granica.
25. Szpiglasowy Wierch – 2172 m n.p.m. (Polska)
Rozległy granitowy masyw, który jest zwornikiem w głównej grani Tatr Wysokich. Leży na pograniczu trzech dolin: Pięciu Stawów Polskich, Piarżystą i Doliną za Mnichem. Można na niego podejść z pobliskiej Szpiglasowej Przełęczy.
26. Pachoł – 2166 m n.p.m. (Słowacja)
Duży szczyt w głównej grani Tatr Zachodnich między Spaloną i Banówką. Góruje nad Zuberską Dolina i Jałowiecką Dolina. Szczyt jest odwiedzany przeważnie przy okazji przejścia przez sąsiadujące szczyty.
27. Hruba Kopa – 2163 m n.p.m. (Słowacja)
Okazały, rozłożysty szczyt w głównej grani Tatr Zachodnich. Usytuowany między Trzema Kopami a Banówką, wznosi się nad Zadnią Spaloną Doliną i Żarską Dolina. Turystycznie jest odwiedzana przy okazji przejścia głównej grani Tatr.
28. Błyszcz – 2159 m n.p.m. (Polska)
Szczyt głównej grani Tatr Zachodnich jest wysunięty najdalej ku południowi. Wznosi się nad Pyszniańską Dolina, Gaborową Dolina i Kamienistą Doliną. Błyszcz adekwatnie nie jest samodzielnym szczytem, ale północnym zakończeniem szczytowej grani masywu Bystrej.
29. Kościelec – 2155 m n.p.m. (Polska)
Główny szczyt granitowego masywu Kościelców, niższy niż Zadni Kościelec. Szczyt jest bardzo popularny wśród turystów, można na niego wyjść znakowanym szlakiem od Przełęczy Karb.
30. Trzy Kopy – 2150 m n.p.m. (Słowacja)
Grupa trzech urwistych turni znajdujących się w głównej grani Tatr Zachodnich, pomiędzy Smutną Przełęczą a Hrubą Kopą. Wznoszą się nad górnymi piętrami Doliny Rohackiej oraz Doliną Żarską. Do grupy należą: Szeroka Kopa, Drobna Kopa, i Wielka Kopa.
31. Wyżni Przysłop – 2145 m n.p.m. (Słowacja)
Okazały granitowy szczyt o skalistym wierzchołku w grani biegnącej od Banówki ku południu. Przysłop jest odwiedzany przy okazji wycieczek z Doliny Żarskiej na Banówkę przez Jałowiecką Przełęcz.
32. Jarząbczy Wierch – 2137 m n.p.m. (Polska)
Jeden z wyższych szczytów w głównej grani Tatr zachodnich. Sam wierzchołek znajduje się na południe od głównej grani ok. 100 metrów od niej. Jarząbczy Wierch wznosi się nad Jarząbczą Doliną, Raczkową Doliną i Jamnicką Doliną.
33. Rohacz Płaczliwy – 2126 m n.p.m. (Słowacja)
Należy do jednego z najwyższych szczytów Tatr Zachodnich. Rohacz płaczliwy jest zwornikowym szczytem dla bocznej grani, w której wznosi się Baraniec. Należy do jednego z dwóch o nazwie Rohaczy. Wznosi się nad dolinami: Jamnicką, Żarską i Smutną.
34. Krzesanica – 2122 m n.p.m. (Polska)
Najwyższy szczy należący do Czerwonych Wierchów, usytuowany między Małołączniakiem i Ciemniakiem. Góruje nad dolinami: Litworową i Mułową oraz słowacką Cichą Doliną Liptowską.
35. Małołączniak – 2096 m n.p.m. (Polska)
Szczyt w grupie Czerwonych Wierchów wznoszący się w połowie długości ich grani, między Kondracką Kopa i Krzesanicą. Góruje nad Doliną Małej Łąki, Miętusią Doliną i Cichą Doliną.
36. Ciemniak – 2096 m n.p.m. (Polska)
Najbardziej wysunięty na zachód jeden z czterech szczytów należących do Czerwonych Wierchów. Wierzchołek Ciemniaka jest punktem załamania się linii grani, która w tym miejscu skręca ostro na północ.
37. Skrajne Solisko – 2093 m n.p.m. (Słowacja)
Należy do pierwszego szczytu Soliskowej Grani, pod którym na wys. 1815 m, znajduje się górna stacja wyciągu krzesełkowego z Doliny Młynicy. Na szczyt Skrajnego Soliska wiedzie otwarta przez cały rok droga.
38. Rohacz Ostry – 2088 m n.p.m. (Słowacja)
Rohacz Ostry jest urwistym dwuwierzchołkowym szczytem. Jego ściany są zbudowane z łamliwych skał granitowych i dlatego nie prowadzi po nich żaden szlak. Na Rohacz Ostry można wejść z Przełęczy Jamnickiej lub Przełęczy Smutnej przez sąsiedni Rohacz Płaczliwy. Część odcinka jego grzbietu jest trudna do zdobycia, w którym pomagają występujące tutaj sztuczne ułatwienia w postaci klamer i łańcuchów.
39. Spalona – 2083 m n.p.m. (Słowacja)
Szczyt leżący w głównym grzbiecie Tatr między Pachołem a Salatyńskim Wierchem. Szczyt nazywany również Spalona Kopą wznosi się między Rohacką Doliną a Głęboką Doliną.
40. Smrek – 2089 m n.p.m. (Słowacja)
Najwyższy szczyt miedzy Rohaczem Płaczliwym a Barańcem, leżący bliżej tego ostatniego. Smrek jest odwiedzany przy okazji wycieczki na Baraniec.
41. Wołowiec – 2064 m n.p.m. (Polska)
Wybitny szczyt w głównej grani Tatr Zachodnich, zwornik dla grzbietu Bobrowca. Z wierzchołka rozpościera się piękny widok na doliny: Jamnicką, Zuberską, Rohacką oraz Chochołowską po polskiej stronie Tatr. Wznosi się nad dolinami: Rohacką, Jamnicką, Wyżnią Chochołowską.
42. Wielki Salatyn (Salatyński Wierch) – 2050 m n.p.m. (Słowacja)
Wybitny szczyt w głównej grani Tatr Zachodnich, pierwszy od zachodu szczyt o wysokości przekraczającej 2000 m. Wznosi się między Rohacką Doliną a Jałowiecką Dolina. Wielki Salatyn ma dwa wierzchołki główny wyższy 2050 m i niższy 2030, rozdziela je płytka przełęcz.
43. Rakuska Czuba – 2037 m n.p.m. (Słowacja)
Kopulasto, trawiasto-piarżysty wierch w słowackich tatrach Wysokich. Jest najwyższym wzniesieniem Rakuskiej Grani, poniżej jej wierzchołka biegnie Magistrala Tatrzańska. Z Rakuskiej Czuby można podziwiać wspaniałe otoczenie Kieżmarskiej Doliny.
44. Wrota Chałubińskiego – 2022 m n.p.m. (Polska)
Wąska, skalista przełęcz w głównej grani Tatr, pomiędzy masywem Szpiglasowego Wierchu a Kopą nad Wrotami. Na przełęcz wyprowadza znakowana ścieżka.
45. Beskid – 2012 m n.p.m. (Polska)
Szczyt w głównej grani Tatr, ostatnie na wschodzie wzniesienie Tatr Zachodnich. Leży nad Doliną Gąsienicową i Dolina Cichą. Przez Beskid prowadzi znakowany szlak biegnący z Kasprowego Wierchu na Świnicę.
46. Kopa Kondracka – 2005 m n.p.m. (Polska)
Pierwszy od wschodu szczyt należący do Czerwonych Wierchów, najniższy z całej grupy. Wznosi się nad Kondratową Doliną, Doliną Małej Łąki i Cichą Doliną. Od pobliskiego Giewontu oddzielony Kondracką Przełęczą.
47. Kończysty Wierch – 2002 m n.p.m. (Polska)
Szczyt w głównej grani Tatr Zachodnich, wznosi się nad Doliną Zadnią Raczkową, Doliną Jarząbczą i Doliną Starorobociańską. Dawniej nazywany również Kończystą nad Jarząbczą, przebiega przez niego czerwony szlak główną granią Tatr.
48. Kasprowy Wierch – 1987 m n.p.m. (Polska)
Szczyt znajdujący się w głównej grani Tatr, leżący nad dolinami: Goryczkową, Kasprową, Gąsienicową i Cichą Liptowską. Na szczyt wyjechać można kolejka linowa. Góra jest popularna zima wśród miłośników narciarstwa.
49. Osterwa – 1984 m n.p.m. (Słowacja)
Kilku wierzchołkowy wierch w Tatrach Wysokich wznoszący się bezpośrednio nad Popradzkim Stawem. Tuż poniżej przez Przełęcz pod Osterwą biegnie Magistrala Tatrzańska. Słynie z pięknego widoku na tatrzańskie szczyty.
50. Brestowa – 1934 m n.p.m. (Słowacja)
Przysadzisty szczyt w głównej grani Tatr Zachodnich, między Salatyńskim Wierchem a Siwym Wierchem. Brestowa wznosi się nad Doliną Jałowiecką i nad Doliną Zuberską.
51. Giewont – 1895 m n.p.m. (Polska)
Górujący nad Zakopanem najbardziej charakterystyczny szczyt polskiej części Tatr Zachodnich. Według legendy przypomina swoim kształtem śpiącego, zaklętego w skałę rycerza. Giewont należy do najczęściej zdobywanych szczytów w Tatrach, w okresie letnim w okolicy kopuły szczytowej tworzą się kolejki.
Szlak prowadzący na wierzchołek jest jednym z łatwiejszych, jednak należy pamiętać, iż pokonanie w trakcie burzowych dni może stanowić śmiertelne niebezpieczeństwo. Skalne urwiska Giewontu na północ opadają 600-metrową ścianą.
52. Rakoń – 1879 m n.p.m. (Polska)
Niewybitny zwornikowy szczyt, pierwsze wzniesienie w długim północnym ramieniu Wołowca. Wznosi się nad Wyżnią Chochołowską Doliną, Rohacką Doliną i Łataną Doliną.
53. Świstowa Czuba – 1763 m n.p.m. (Polska)
Mało wyraźne wzniesienie, końcowy wyskok północnej grani Opalonego Wierchu. Świstowa Czuba jest mylnie nazywana Świstówką. Tuż pod wierzchołkiem przebiega znakowana ścieżka, wiodącą z Doliny Pięciu Stawów Polskich i Morskiego Oka.
54. Ornak – 1854 m n.p.m. (Polska)
Wyniosły masyw między Starorobociańską Doliną a Pyszniańską Doliną. Grzbiet Ornaku ciągnie się od Siwej Przełęczy do Iwaniackiej Przełęczy.
55. Siwy Wierch – 1805 m n.p.m. (Słowacja)
Okazały skalisty szczyt w głównej grani Tatr, pierwszy od zachodu wybitny szczyt Tatr. Wznosi się nad Zuberską Kotliną, Jałowiecką Doliną i Suchą Doliną Sielnicką.
56. Trzydniowiański Wierch – 1758 m n.p.m. (Polska)
Szczyt oddzielający Dolinę Jarząbczą od Doliny Starorobociańskiej. Trzydniowiański Wierch ma dwa leżące blisko siebie wierzchołki, połączone niewielką grańską. Wierzchołek słynie ze wspaniałych widoków na otoczenie Doliny Chochołowskiej.
57. Grześ – 1653 m n.p.m. (Polska)
Dwuwierzchołkowy szczycik w długim północnym ramieniu Wołowca. Wznosi się nad Doliną Łataną, Doliną Bobrowiecką i Doliną Chochołowską. Na szczyt prowadzi łatwy szlak zaczynający się przy schronisku na skraju Polany Chochołowskiej.
58. Gęsia Szyja – 1489 m n.p.m. (Polska)
Porośnięty lasem szczyt reglowy między Wakmundzką Polaną a Rusinową Polaną. Jego odsłonięty skalisty wierzchołek stanowi znakomity punk widokowy na najwyższe tatrzańskie szczyty.
59. Wielki Kopieniec – 1328 m n.p.m. (Polska)
Niezalesiony szczyt reglowy, na którego szczycie miejscami sterczą skałki. Łatwo dostępny wierzchołek stanowi wspaniały punk widokowy na całe Tatry.
60. Nosal – 1206 m n.p.m. (Polska)
Lesiste wzgórze zakończone urwistymi skałkami, wznosi się nad Bystrem i zakopiańskimi Kuźnicami. Nosal stanowi wspaniały punk widokowy.
Źródło:
„Wielka Encyklopedia Tatrzańska” Zofia i Witold H. Paryscy