Tower Bridge – ciekawostki o najsłynniejszym moście w Londynie

plndesign.pl 8 miesięcy temu

Mosty zwodzone kojarzą się nam bardziej z oblężeniami średniowiecznych zamków niż czasami bardziej współczesnymi. Jednak jeden z takich mostów – Tower Bridge – jest jedną z najbardziej znanych budowli Londynu. Charakterystyczne wieże połączone wysoko zawieszoną kładką od ponad stu lat łączą ze sobą przeciwległe brzegi Tamizy.

Powstanie mostu Tower Bridge

Pod koniec XIX stulecia stolica Imperium Brytyjskiego przeżywała gwałtowny rozwój. Konieczna była budowa nowego mostu, położonego za London Bridge, który zapewniłby dostęp do dynamicznie powiększającego się East Endu. W 1877 powołano specjalny komitet, który miał za zadanie opracowanie założeń nowej budowli. Na konkurs napłynęło ponad pięćdziesiąt projektów, wybrano koncepcję mostu zwodzonego, którego głównym architektem został Sir Horace Jones, a Sir John Wolfe Barry inżynierem nadzorującym projekt. Neogotycki styl Tower Bridge miał nawiązywać do pobliskiego Tower, a budowę sfinansowała założona w 1282 roku City Bridge Foundation.

Kamień węgielny położył 21 czerwca 1886 roku Książe Walii. Przez kolejnych osiem lat ponad czterystu robotników pracowało na budowie. Prace rozpoczęto od zbudowania dwóch betonowych podpór, na których oparty został stalowy szkielet mostu. W sumie zużyto około siedemdziesięciu tysięcy ton betonu i jedenaście tysięcy ton stali. Metalowy rdzeń konstrukcji został następnie pokryty elewacją z wapienia i granitu. W późniejszym czasie nadzór nad budową przejął George D. Stevenson, co zaowocowało wykończeniem Tower Bridge w stylu ozdobnego neogotyku. Uroczyste otwarcie z ponownym udziałem Księcia Walii nastąpiło 30 czerwca 1894 roku. Koszty budowy wyniosły ponad milion ówczesnych funtów – odpowiednik dzisiejszych 143 milionów.

W ciągu następnych lat most Tower Bridge cieszył się coraz większą popularnością, choć nie obyło się bez problemów. Stosunkowo gwałtownie musiała zostać zamknięta kładka dla pieszych, która stała się ulubionym miejscem zgromadzenia prostytutek i kieszonkowców. Po wybuchu drugiej wojny światowej most stał się główną drogą transportową do londyńskiego portu, a co za tym idzie celem strategicznym dla hitlerowskiego lotnictwa. Kilkukrotnie był atakowany w czasie nalotów, na szczęście jednak nie został krytycznie uszkodzony. niedługo po zakończeniu działań wojennych, w 1949 roku, południowa część Tower Bridge została wpisana na listę zabytków. Część północna trafiła na nią dopiero 24 lata później – 23 września 1973 roku.

W drugiej połowie XX wieku Tower Bridge stawał się coraz większą atrakcją turystyczną Londynu. W latach siedemdziesiątych przeszedł gruntowną renowację, podczas której wymieniono między innymi mechanizm podnoszenia przęseł. Dziesięć lat później, w 1982 roku, otwarte zostało Muzeum Mostu oraz wyposażona w szklaną podłogę kładka dla pieszych. Na początku XX wieku konserwacji poddane zostały podpory, zamontowano także skomputeryzowany system podnoszenia mostu. W kwietniu 2008 roku kosztem czterech milionów funtów Tower Bridge został przemalowany na kolor biały i niebieski (pierwotnie most był beżowy). Dwa lata później zakończono instalację systemu oświetleniowego opartego na diodach LED, za pomocą którego można sterować kolorami oświetlenia mostu. Jest on wykorzystywany przy różnych okazjach, na przykład w 2012 roku z okazji odbywającej się w stolicy Wielkiej Brytanii Olimpiady włączono do niego pięć olimpijskich kółek podwieszonych pod przejściem dla pieszych.

W sąsiedztwie Tower of London

Most zwodzony Tower Bridge położony jest nad Tamizą we wschodniej części Londynu, łącząc ze sobą dzielnice Tower Hamlet od północy i Southwark od południa. Na północny zachód od niego znajduje się słynna królewska forteca i dawne więzienie Tower of London, od którego most wziął swoją nazwę. Całkowita długość mostu wynosi 240 metrów, a w jego środkowej części znajdują się dwie charakterystyczne wieże. Wybudowano je na kamiennych podporach (pirsach) o wydłużonym kształcie.

Każda neogotycka wieża ma 65 metrów wysokości. Pomiędzy nimi umieszczono podzielone na pół przęsło o długości 61 metrów. o ile pod mostem chce przepłynąć duży statek, przęsła unoszą się w górę pod maksymalnym kątem podniesienia o wartości 86 stopni. Każde z przęseł waży ponad 1000 ton. Ich podnoszenie nie byłoby możliwe bez specjalnych przeciwwag umieszczonych na ich końcach. Wieże z nabrzeżem łączą długie na 82 metry wiszące przęsła Tower Bridge. Obie wieże połączone są kładką dla pieszych zawieszoną 44 metry nad lustrem wody. Dzięki sporej wysokości mogły pod nią swobodnie przepływać choćby największe żaglowce.

Maszynownia Tower Bridge

Sercem każdego mostu zwodzonego jest jego mechanizm. Tower Bridge powstał pod koniec XIX wieku, w epoce pary i stali. Do podnoszenia masywnych przęseł mostu wykorzystano więc silniki parowe. Zaprojektował je angielski inżynier Hamilton Owen Rendel pracujący dla firmy Armstrong Mitchell & Company. Silniki o mocy 270 kW każdy pompowały wodę pod ciśnieniem 5,2 MPa do hydroakumulatorów. Znajdująca się pod wysokim ciśnieniem ciecz pozwalała na przeniesienie siły dzięki układu mechanicznego i podniesienie wyposażonych w przeciwwagi przęseł mostu. Częścią nowoczesnej jak na tamte czasy instalacji było również oświetlenie gazowe wykonane przez firmę William Sugg & Co.

Napędzane spalanym węglem silniki parowe tej wielkości wymagały licznej obsługi. W Tower Bridge liczyła ona około osiemdziesięciu osób. Co ciekawe, oryginalny mechanizm mostu funkcjonował jeszcze długo w XX stuleciu. Dopiero w roku 1974 został on wymieniony na nowoczesny system elektro-hydrauliczny zaprojektowany przez firmę BHA Cromwell House. Wodę zastąpiono w nim płynem hydraulicznym, a dzięki zaawansowanej automatyzacji systemu obsługuje go o wiele mniej pracowników. Podobne zmiany spotkały system sygnalizacji pomiędzy obsługą mostu a chcącymi pod nim przepłynąć statkami. Początkowo polegano głównie na sygnałach optycznych (semafory w dzień, światła w nocy) oraz dźwiękowych stosowanych w czasie słabej widoczności, na przykład słynnej, londyńskiej mgły. Wraz z rozwojem techniki zastępowano je rozwiązaniami opartymi na komunikacji radiowej. Warto tu dodać, iż podnoszenie mostu dla jednostek wodnych jest bezpłatne – wymagane jest tylko podanie informacji o planowanym przejściu pod nim na co najmniej dobę wcześniej.

Zwiedzanie

Tower Bridge jest przez cały czas w pełni funkcjonującym (i bardzo popularnym) londyńskim mostem. Przebiega przez niego ruch samochodowy, rowerowy i pieszy, a każdego dnia rzekę przekracza po nim około 40 tysięcy ludzi. Ze względów ochronnych prędkość została ograniczona do 32 km/h, a masa pojazdów do 18 ton. Chociaż ruch na rzece uległ zmniejszeniu i został przekierowany w inne części Londynu, to Tower Bridge jest podnoszony średnio tysiąc razy w roku. W internecie dostępny jest dokładny harmonogram, dzięki czemu każdy zainteresowany może łatwo dopasować godzinę wizyty przy moście.

Oczywiście największą satysfakcję daje przejście na drugą stronę Tamizy po wysoko zawieszonej kładce. Na początku XX wieku została ona zamknięta ze względu na wysoką przestępczość. Po remoncie i zainstalowaniu szklanej podłogi i panoramicznych szyb otwarto ją ponownie w 1982 roku. Od tego czasu cieszy się niesłabnącym powodzeniem. Przechodzący przez nią turyści mogą obserwować przez szklaną ruch pojazdów poniżej, a przez boczne, panoramiczne okna rzekę i okoliczne budynki. To jednak nie koniec atrakcji. Na terenie Tower Bridge znajduje się również muzeum poświęcone budowli i jej historii. Można w nim obejrzeć stary mechanizm mostu – oryginalne, odrestaurowane silniki parowe, część dawnej instalacji sygnalizacyjnej oraz wiele historycznych zdjęć i filmów.

Tower Bridge jest w tej chwili najbardziej znanym mostem zwodzonym i jedną z największych atrakcji miasta, która może konkurować z Pałacem Buckingham czy London Eye, przyciągając rokrocznie miliony turystów z całego świata. Jednak podobnie jak w przypadku paryskiej Wieży Eiffla, budowla zaraz po powstaniu wzbudzała wiele kontrowersji. Choć dziś trudno w to uwierzyć, krytycy zarzucali jej pretensjonalność i tandetność, a choćby nazywali „najbardziej absurdalnym mostem przerzuconym przez Tamizę”. Na szczęście, dzisiaj już mało kto pamięta te zarzuty, a Tower Bridge na stałe wpisał się w pejzaż londyńskich atrakcji.

Przeczytaj również: Big Ben w Londynie – informacje i ciekawostki | Tate Modern w Londynie – wyjątkowa galeria sztuki nowoczesnej